Karol IV Piękny

Karol IV Piękny, Sprawiedliwy, fr. Charles IV le Bel, (ur. 18 czerwca 1294, zm. 1 lutego 1328 w Vincennes^[1]) – hrabia La Marche 1314–1322, król Francji i Nawarry 1322–1328 (król Nawarry jako Karol I Łysy). Pochodził z dynastii Kapetyngów.

Karol IV Piękny

Karol IV Piękny
Król Francji
Okres	od 1322 do 1 lutego 1328
Poprzednik	Filip V Wysoki
Następca	Filip VI Walezjusz
Król Nawarry
Okres	od 1322 do 1 lutego 1328
Poprzednik	Filip II
Następca	Joanna II z Nawarry i Filip III
Dane biograficzne
Dynastia	Kapetyngowie
Data urodzenia	18 czerwca 1294
Data i miejsce śmierci	1 lutego 1328 Vincennes
Ojciec	Filip IV Piękny
Matka	Joanna I z Nawarry
Żona	Blanka Burgundzka Maria Luksemburska Joanna d'Évreux
Dzieci	Filip Joanna Ludwik Joanna Maria Blanka

Był trzecim synem króla Filipa IV i Joanny I, królowej Nawarry, po której Karol miał prawa do tytułu króla Nawarry.

Został koronowany na króla Francji 21 lutego 1322 roku^[2] w katedrze w Reims. Wznowił wojnę z Anglikami o Księstwo Akwitanii; szybko je zajął i przyjął hołd wasalny od jej księcia, a zajęte terytoria wcielił do swej domeny.

Panowanie

W czasie swoich sześcioletnich rządów Karol IV zraził do siebie wszystkich w swoim królestwie powiększając podatki, narzucając uciążliwe obowiązki i konfiskując dobra tych, których nie lubił. Nie miał nigdy swojego zdania, był marionetką najpierw w ręku stryja - Karola de Valois, a po jego śmierci - w ręku Roberta d’Artois^{[potrzebny przypis]}. Był trzykrotnie żonaty, ale nie miał męskich potomków. Kiedy umierał, jego żona była w zaawansowanej ciąży. Gdy urodziła kolejną córkę, we Francji rozgorzał spór, kto ma przejąć po nim koronę^{[potrzebny przypis]}. Najwięcej zwolenników miał Filip de Valois, syn Karola de Valois (młodszego brata Filipa IV Pięknego). Pochodził on z dynastii Walezjuszów - bocznej linii Kapetyngów. Ostatecznie zdobył potrzebne poparcie, dzięki Robertowi d’Artois i licznym przekupstwom np. ofiarował tron Nawarry Joannie w zamian za zrzeczenie się wszelkich pretensji do tronu Francji. Dotychczas trony Francji i Nawarry złączone były w jednym ręku.

Karol IV zmarł w Vincennes, opuszczony przez rodzinę i przyjaciół, został pochowany w nekropolii władców Francji, w bazylice Saint-Denis.

Ślub Karola IV i Marii Luksemburskiej

Małżeństwa i potomkowie

• 1308 – Blanka Burgundzka (ur. ok. 1296, zm. 1326), córka hrabiego-palatyna Burgundii, Ottona IV (rozwód w 1322)
• 1322 – Maria Luksemburska (ur. 1305, zm. 1324), córka cesarza Henryka VII
• 1325 – Joanna d'Évreux (ur. 1310, zm. 1371), wnuczka króla Filipa III Śmiałego

Potomkowie:

z Blanką Burgundzką

• Filip (1314–1322),
• Joanna (1315–1321),

z Marią Luksemburską

• Ludwik (1324),

z Joanną d'Évreux

• Joanna (1326–1327),
• Maria (1327–1341),
• Blanka (ur. 1 kwietnia 1328, zm. 8 lutego 1392), żona Filipa, księcia Orleanu, syna króla Filipa VI.