Kamień Coyolxauhqui

Kamień Coyolxauhqui – aztecki artefakt w formie kamiennego dysku o średnicy 3,25 m^[1]. Został wykopany przypadkowo w dniu 21 lutego 1978 roku przez robotników kładących linię elektryczną pod jedną z ulic Meksyku^[2]. Miejsce, w którym go znaleziono, to podnóże niegdysiejszego Templo Mayor, głównej świątyni azteckiej stolicy Tenochtitlán^[2][3].

Kamień Coyolxauhqui

Wymiary	średnica 3,25 m
Miejsce przechowywania
Lokalizacja	Museo del Templo Mayor(inne języki)

Powierzchnia dysku pokryta jest reliefem, nawiązującym swoją treścią do mitu o bogu Huitzilopochtli, który zabił zbuntowaną przeciw niemu siostrę Coyolxauhqui, a następnie rozczłonkował jej ciało. W przedstawionej scenie znajduje się nagie, zdekapitowane i poćwiartowane ciało bogini, w które wplata się ognisty wąż będący symbolem Huitzilopochtliego^[4]. Usytuowanie dysku o podnóża Templo Mayor nadawało mu znaczenie zarówno religijne, jak i propagandowe: oto martwa Coyolxauhqui spoczywa u stóp głównej świątyni imperium, podobnie jak niegdyś spoczywała pogrzebana przez brata pod mityczną Górą Węża; jednocześnie jej los jest losem wszystkich zbuntowanych przeciw azteckiemu państwu, dodatkowo w znieważający dla nich sposób sportretowanych nagich i jako kobieta^[4].

Obecnie dysk znajduje się w zbiorach Museo del Templo Mayor w Meksyku^[5].

Przypisy

1. Dean R Snow: Archaeology of Native North America. London: Routledge, 2010, s. 121. ISBN 978-0-13-615686-4.
2. Manuel Aguilar-Moreno: Handbook to Life in the Aztec World. Oxford: Oxford University Press, 2007, s. XIII-XIV. ISBN 978-0-19-533083-0.
3. Archaeology of Ancient Mexico and Central America: An Encyclopedia. edited by Susan Toby Evans and David L. Webster. London: Routledge, 2010, s. 658. ISBN 0-8153-0887-6.
4. Justyna Olko: Meksyk przed konkwistą. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010, s. 135-136. ISBN 978-83-06-03237-6.
5. Grisel Gómez-Cano: The Return to Coatlicue: Goddesses and Warladies in Mexican Folklore. La Vergne: Xlibris, 2010, s. 66. ISBN 978-1-4500-9155-8.