Języki khoisan (języki buszmeńsko-hotentockie, języki hotentocko-buszmeńskie) – grupa językowa obejmująca ponad 100 języków występujących w Afryce, głównie w krajach Afryki Południowej (RPA, Namibia, Angola, Botswana i Tanzania). Języki tej rodziny reprezentują typ języków mlaskowych, których cechą charakterystyczną jest występowanie tzw. mlasków, mających status fonemów.
| Obszar | |
|---|---|
| Liczba mówiących |
ok. 350 tys. |
| Kody rodziny językowej | |
| ISO 639-5 | khi |
| Występowanie | |
 Rozpowszechnienie geograficzne języków khoisan (kolor żółty) | |
| Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unicode. | |
Większość języków tej grupy jest wymarłych lub zanikających. Współcześnie posługuje się nimi zaledwie ok. 350 tys. mówiących. Najważniejszym z języków khoisan jest język nama.
Jednym ze światowej sławy i renomy specjalistów zajmujących się językami mlaskowymi był polski etnograf i językoznawca Roman Stopa (1895–1995). Przed II wojną światową badał on ludy Bantu oraz Buszmenów i Hotentotów.
Klasyfikacja języków khoisan
Powszechnie przyjmowana klasyfikacja języków khoisan jest klasyfikacją sztuczną. Za właściwe języki khoisan uważa się rodzinę języków khoe. Oprócz tego do grupy tej zalicza się spokrewnione z językami khoe rodziny języków tuu oraz Juu-ǂHoan, a także język sandawe.
Do języków khoisan zaliczany jest również używany przez Pigmejów w Tanzanii język hadza, pomimo iż jest on oddalony od pozostałych języków khoisan i niespokrewniony z nimi.
- język hadza (ok. 975)
- język sandawe (ok. 40 tys.)
- języki khoe
- kwadi †
- języki khoekhoe
- nama (ok. 250 tys.)
- eini †
- południowe
- korana (6)
- xiri (90)
- języki tshu-kwe
- wschodnie
- shua (6 tys.)
- tsoa (9,3 tys.)
- zachodnie
- kxoe (11 tys.)
- naro (14 tys.)
- gǁana-gǀwi (4,5 tys.)
- wschodnie
- języki tuu
- języki taa
- !Xóõ (4,2 tys.)
- dolny nossob †
- języki ǃKwi
- Nǁng (8)
- ǀXam †
- ǂUngkue †
- ǁXegwi †
- języki taa
- języki juu-ǂhoan
Bibliografia
- Alfred F. Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1989, ISBN 83-01-08163-5, OCLC 749247655 (pol.).
- Stanisław Piłaszewicz, Eugeniusz Rzewuski, Wstęp do afrykanistyki, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2004, ISBN 83-235-0061-4, OCLC 749258177.
- khoisan języki, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2023-11-20] [zarchiwizowane z adresu 2022-09-20].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
