Jan Władysław Zamoyski

Ziemianin, właściciel dóbr Sokołów^[1]. Miłośnik muzyki, kolekcjoner i mecenas sztuki. Anegdota mówi że kiedy odmówiono jego żonie mianowania damą dworu w Wiedniu (ze względu na to iż nie miała pochodzenia szlacheckiego) rozgniewany tym udał się do pracowni Jana Matejki w Krakowie i zamówił dużych rozmiarów obraz historyczny, przedstawiający hetmana Jana Zamoyskiego prowadzącego w triumfalnym pochodzie wziętego do niewoli pod Byczyną arcyksięcia Maksymiliana z Habsburga^[2]. Obraz ten, wystawiony w Wiedniu, wzbudził wiele wesołości wśród przebywających tam Polaków, a Austriacy bardzo niechętnie go oglądali^[3]. Był także protektorem skrzypka Bronisława Hubermana, który wedle plotek miał być jego naturalnym synem. W 1894 podarował mu skrzypce Gibson wykonane przez Stradivariusa^[4].

Poseł do austriackiej Rady Państwa VI kadencji (7 października 1879 – 23 kwietnia 1885), wybrany w kurii IV (gmin wiejskich) w okręgu wyborczym nr 14 (Sambor–Staremiasto–Turka–Rudki)^[5]. Należał do frakcji posłów konserwatywnych (podolaków) w Kole Polskim w Wiedniu^[1].

Kazimierz Chłędowski tak go scharakteryzował: Jan hr. Zamoyski zwany „Jańciem”, który ożenił się z bardzo piękną ognistą Francuzką hr. Pélissier de Malakoff, córką marszałka francuskiej armii z czasów Napoleona III, i nawet przez jakiś czas wprowadzał ją w wiedeńskie towarzystwo. Małżeństwo jednak nie było dobrane, Jańcio zajmował się muzyką, rozpływał się w nowych operach, co żony nie zadawalniało, a gdy wdała się w to jeszcze teściowa, Zamoyscy rozłączyli się i ona wyjechała do Paryża. Rozwód dał powód do skandalicznego procesu i do wydania dużej broszury w języku francuskim, którą pisał dziennikarz Newliński z polecenia Zamoyskiego. W broszurze tej przytaczał obrażony małżonek wszelkie możliwe i niemożliwe, najtajniejsze buduarowe fakty, a oczywiście wiedeńskie i polskie towarzystwo rozrywało ciekawą publikację. Rozszedłszy się z żoną poświęcił się Zamoyski zupełnie melomanii; wynajdywał jakieś cudownie dzieci, woził jak jaki impresario młodego Hubermana, skrzypka po Europie i wszędzie go było pełno: w Warszawie, we Lwowie, w Paryżu, Rzymie lub Neapolu. Gdzie tylko jakie ważne miało się odbyć muzykalne zdarzenie, jakieś nowe oratorium, jakaś nowa opera tam i Jańcio Zamoyski musiał się znaleźć^[6].

Jan Władysław Zamoyski

Życiorys

Rodzina

Przypisy

Wikiwand - on