Loading AI tools
holenderski pancernik obrony wybrzeża Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hr.Ms. De Zeven Provinciën − holenderski pancernik obrony wybrzeża, od 1936 nazwany Soerabaia, służący w marynarce holenderskiej w latach 1910-42. Stał się słynny z powodu buntu załogi w 1933 roku. Był to szósty okręt o tej nazwie.
 De Zeven Provinciën | |
| Historia | |
| Stocznia |
Rijkswerf, Amsterdam |
|---|---|
| Położenie stępki | |
| Wodowanie | |
 Koninklijke Marine
| |
| Nazwa |
„De Zeven Provinciën” (1908-1936) |
| Wejście do służby | |
| Zatopiony | |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
standardowa: 5973 t |
| Długość |
101,5 m |
| Szerokość |
17,1 m |
| Zanurzenie |
6,15 m |
| Napęd | |
| 2 maszyny parowe potrójnego rozprężenia o mocy łącznej 8516 KM, 8 kotłów parowych, 2 śruby | |
| Prędkość |
16 węzłów |
| Zasięg |
5100 mil morskich przy prędkości 8 w |
| Uzbrojenie | |
| 2 x 283 mm (2xI), 4 × 150 mm (4xI), 10 × 75 mm (10 x I) - stan początkowy, szczegóły poniżej | |
| Załoga |
448-452 |
Przyczyną rozwijania przez Holandię na przełomie XIX i XX wieku klasy pancerników przybrzeżnych była głównie potrzeba ochrony rozległych kolonii w Indiach Wschodnich (obecnej Indonezji). „De Zeven Provinciën” (Siedem Prowincji) był dziewiątym i ostatnim, a zarazem najsilniejszym holenderskim okrętem tej klasy. Stanowił on powiększone rozwinięcie pancerników przybrzeżnych typu Jacob van Heemskerck. Wprowadzono na nim działa kalibru 283 mm, zamiast 240 mm na wcześniejszych okrętach, w jednodziałowych wieżach na dziobie i rufie. Działa te były najcięższymi używanymi na holenderskich okrętach.
Położenie stępki – 7 lutego 1908 w stoczni Rijkswerf w Amsterdamie, wodowanie – 15 marca 1909, wszedł do służby 6 października 1910. W 1921 został wysłany do Holenderskich Indii Wschodnich.
W dniach od 4 do 10 lutego 1933 doszło na okręcie do buntu marynarzy, którym z uwagi na kryzys obcięto płace. Główną siłę buntu stanowili Indonezyjczycy, którym obniżono płace w większym stosunku niż marynarzom holenderskim; byli oni też dyskryminowani na inne sposoby. Podczas rejsu szkolnego wokół Sumatry, wykorzystując zejście dowództwa okrętu na przyjęcie na lądzie, wieczorem 4 lutego 1933 marynarze indonezyjscy i część holenderskich opanowali okręt. Powstańcy uwięzili holenderskich oficerów, po czym wyszli w morze w kierunku Surabai, chcąc rozszerzyć powstanie na inne okręty holenderskiej floty kolonialnej. Okręt prowadził znający tamtejsze wody mat Kawilarang. W pościg wyruszyły siły floty holenderskiej z krążownikiem „Java” na czele i niszczycielami, aczkolwiek nie dążyły one do starcia artyleryjskiego. Mimo wezwań, załoga „De Zeven Provinciën” nie zdała okrętu. 10 lutego rano, w rejonie cieśniny Sunda, holenderski wodnosamolot Fokker T.IV trafił jedną bombą w mostek „De Zeven Provinciën”, na skutek czego zginęło 23 marynarzy, w tym część przywódców buntu. Pozostali marynarze poddali wówczas okręt. Trafienie prawdopodobnie nie było celowe, lecz rzut bomby miał jedynie spowodować poddanie się. 164 członków załogi, w tym 29 Holendrów, zostało następnie skazanych na kary więzienia (Kawilarang na 18 lat więzienia, a Holender Boshart z działu maszynowego na 17 lat).
Następnie, w lipcu 1933 okręt został wycofany z aktywnej służby, a w latach 1935 – 36 przekształcony w szkolny okręt artyleryjski. Przy tym, zdjęto mu 5 kotłów parowych i jeden komin, przerabiając pozostałe kotły na opalanie mazutem (moc 7500 KM). Wzmocniono na nim uzbrojenie przeciwlotnicze[1]. W związku z wcześniejszymi zajściami i przeznaczeniem nazwy „De Zeven Provinciën” dla nowo budowanego krążownika, okręt w 1936 przemianowano na „Soerabaia” (Surabaja). Podczas II wojny światowej okręt był używany do ochrony bazy w Surabai. Został tam zatopiony przez japońskie samoloty 18 lutego 1942 roku jedną bombą, która trafiła w komin i eksplodowała pod dnem[1].
Okręt został później podniesiony przez Japończyków, którzy zamierzali go wcielić jako pływającą baterię przeciwlotniczą, lecz nie ukończyli remontu[1]. W międzyczasie służył jako hulk koszarowy[1]. W 1945 roku został samozatopiony w pobliżu Surabai[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
