Loading AI tools
obraz Jana Matejki Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Hołd pruski – obraz olejny Jana Matejki namalowany w latach 1879–1882 w Krakowie. Przedstawia hołd pruski złożony przez Albrechta Hohenzollerna dnia 10 kwietnia 1525 na krakowskim Rynku Głównym. Dzieło jest depozytem Zamku Królewskiego na Wawelu w Muzeum Narodowym w Krakowie. Eksponowane jest w krakowskich Sukiennicach, w tzw. Sali Siemiradzkiego.
 | |
| Autor | |
|---|---|
| Data powstania |
1879–1882[1] |
| Medium | |
| Wymiary |
388 × 785 cm |
| Miejsce przechowywania | |
| Miejscowość | |
| Lokalizacja | |
Hołd pruski to obraz mający uwidocznić wielkość Polski, świetność jej kultury i sprawiedliwość jej królów. Matejko zaczął go malować w Wigilię 1880. Po ukończeniu, 7 października 1882, w czasie posiedzenia Sejmu Krajowego we Lwowie, obraz został podarowany przez Matejkę krajowi dla zapoczątkowania zbiorów Zamku Królewskiego na Wawelu. Ponieważ wzgórze wawelskie było w tym czasie zajęte przez wojsko austro-węgierskie, zdecydowano, że obraz będzie tymczasowo eksponowany w Sukiennicach, w Muzeum Narodowym.
Przez kilka lat po ukończeniu, obraz wystawiany był w Krakowie, Lwowie i Warszawie oraz poza ziemiami polskimi: w Berlinie, Rzymie, Paryżu, Wiedniu i Budapeszcie. W czerwcu 1894 roku obrazy Hołd pruski i Kościuszko pod Racławicami zostały wypożyczone na Powszechną Wystawę Krajową we Lwowie, a w latach 1898-1900 eksponowano go w Wiedniu, na wystawie prac artystów austriackich czasów panowania Franciszka Józefa I.[2]
.jpg)
Od 12 czerwca 2008 do momentu zakończenia prac remontowych w Sukiennicach obraz poddawany był renowacji i eksponowano go na Wawelu, obecnie natomiast znajduje się w Galerii Sztuki Polskiej XIX wieku w Sukiennicach. Hołd pruski przeszedł kilka zabiegów konserwatorskich: po raz pierwszy poddano go konserwacji w 1915, następnie w 1938. Po wybuchu II wojny światowej we wrześniu 1939 obraz został ukryty w podziemiach kościoła św. Katarzyny w Zamościu (dzięki staraniom tamtejszego rektora ks. dr. Wacława Staniszewskiego), gdzie później uległ uszkodzeniu[3][4]. W 1945 przechodził kolejną konserwację, a w 1974 raz jeszcze znalazł się w rękach konserwatorów przed wyjazdem na wystawę do Moskwy. Ostatnia konserwacja została przeprowadzona w latach 2006–2008.
W centrum obrazu umieszczone są postacie króla Zygmunta I Starego i klęczącego przed nim Albrechta Hohenzollerna. Zygmunt August przedstawiony został jako 5-letni chłopczyk ubrany w czerwoną sukienkę podtrzymywany przez Piotra Opalińskiego, ochmistrza dworu. Jako Opalińskiego sportretował Matejko profesora historii Uniwersytetu Jagiellońskiego Józefa Szujskiego. Matejko sportretował 31 postaci ówczesnego życia politycznego. Oto niektóre z nich:
W lewym dolnym rogu obrazu z dokumentem opatrzonym królewską pieczęcią stoi Bartolommeo Berrecci – architekt i twórca renesansowego zamku królewskiego na Wawelu. Jego twarz to jeden z dwóch na obrazie autoportretów Jana Matejki. Drugi to twarz królewskiego błazna Stańczyka.
Kształty budowli na Rynku Głównym utrwalone na obrazie są niezgodne ze stanem faktycznym[5]. Matejko namalował fragment Sukiennic już w stylu renesansowym, chociaż taką formę przybrały one dopiero w roku 1555 po pożarze, który strawił budowlę w jej dawnym, gotyckim stylu.
W zbiorach militariów Muzeum Narodowego w Krakowie znajduje się rycerska zbroja turniejowa z roku ok. 1560. W tej zbroi Jan Matejko przedstawił na swoim obrazie Albrechta Hohenzollerna[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
