Hamulec elektromagnetyczny

Hamulec elektromagnetyczny, hamulec szynowy^[1] – rodzaj hamulca stosowanego w pojazdach szynowych. W odróżnieniu od hamulców eksploatacyjnych pozbawiony jest regulacji siły hamującej i działa zawsze z jej maksymalną wartością^[2].

Hamulec elektromagnetyczny w wózku tramwajowym

Zasada działania

Składa się z płozy, w której wbudowane są elektromagnesy. Elektromagnesy mogą być ułożone wzdłuż belki lub w poprzek^[2]. W przypadku wzdłużnego ułożenia elektromagnesów, po naciśnięciu hamulca następuje zwolnienie pneumatycznej blokady płozy^[3]. Następnie prąd elektryczny płynący przez elektromagnes powoduje dociśnięcie płozy do szyny na skutek powstania silnego pola magnetycznego. Powstaje wówczas siła tarcia, która jest w stanie ograniczyć prędkość pojazdu aż do jego całkowitego zatrzymania^[4].

Hamulec takiego typu działa bezpośrednio na szynę, a jego funkcjonowanie nie jest uzależnione od wartości tarcia statycznego między kołem a szyną^[4].

Tramwaje

Hamulce szynowe są obowiązkowe w tramwajach. Mogą być uruchamiane samodzielnie, lub stanowić dopełnienie innych hamulców na pojeździe^[5]

Tabor kolejowy

Hamulec elektromagnetyczny w wózku kolejowym

Tablica przestawcza

Elektromagnetyczny hamulec szynowy w taborze kolejowym może stanowić dodatkową siłę hamowania wyłącznie podczas hamowania nagłego. W przypadku normalnego hamowania służbowego hamulec szynowy pozostaje nieaktywny. W pojazdach kolei dużych prędkości hamulec szynowy jest obowiązkowy^[1]. Tabor kolejowy z hamulcem szynowym oznacza się napisem "R+Mg". Aby hamulec był czynny, na tablicy przestawczej hamulca należy nastawić rączkę na pozycję "R+Mg". W procesie aktywacji hamulca pośredniczy sprężone powietrze opuszczające poprzez siłowniki płozę hamulca szynowego.^[1]

Dodatkowe warunki działania hamulca szynowego to^[1]:

• podłączenie i zapewnienie odpowiedniego ciśnienia w przewodzie zasilającym
• hamulec pneumatyczny nie może być wyłączony
• stan naładowania akumulatorów powinien zapewnić minimalny prąd i napięcie, zasilanie elektryczne hamulca szynowego nie może być odłączone
• prędkość pociągu musi być większa od 50km/h

Hamulce szynowe są źródłem zakłóceń w pracy urządzeń sterowania ruchem kolejowych - licznikach osi.^[6]

Przypisy

1. S.S. Kałuża S.S., M.M. Kornaszewski M.M., Hamulec elektromagnetyczny szynowy – działanie oraz rola w wózkach wagonowych w Polsce, „TTS Technika Transportu Szynowego”, R. 22, nr 12, Instytut Naukowo-Wydawniczy "TTS" Sp. z o.o, 2015, s. 2628-2632, ISSN 1232-3829 [dostęp 2025-01-10] (pol.).
2. JacekJ. Skowron JacekJ., Hamulce elektromagnetyczne w pojazdach szynowych, „Symulacja w Badaniach i Rozwoju”, 3 (3), 2012. Brak numerów stron w czasopiśmie
3. AndreasA. Steimel AndreasA., Elektrische Triebfahrzeuge und ihre Energieversorgung Grundlagen und Praxis, wyd. 2, München: Oldenbourg Industrieverlag, 2006, s. 211, ISBN 978-3-8356-3090-1, OCLC 162327481 [dostęp 2021-08-07] (niem.).
4. JoachimJ. Ihme JoachimJ., Schienenfahrzeugtechnik, wyd. 2, Wiesbaden: Springer Fachmedien Wiesbaden, 2019, s. 128-129, ISBN 978-3-658-24923-6, OCLC 1189425640 [dostęp 2021-08-07].
5. MaciejM. Górowski MaciejM., Hamulce w pojazdach szynowych. Podstawowa charakterystyka, budowa i eksploatacja, „Paragraf na Drodze”, Nr 2, Wydawnictwo Instytutu Ekspertyz Sądowych, 2023, s. 39, DOI: 10.4467/15053520PnD.23.007.18665, ISSN 1505-3520 [dostęp 2025-01-10] (pol.).
6. 2. ŹRÓDŁA ZAKŁÓCEŃ LICZNIKÓW OSI, [w:] D.D. Adamski D.D. i inni, Problematyka odporności na zakłócenia czujników koła wykorzystywanych w urządzeniach srk, „Logistyka”, nr 6, Sieć Badawcza Łukasiewicz - Poznański Instytut Technologiczny, 2011, s. 7-13, ISSN 1231-5478 [dostęp 2025-01-10] (pol.).???