Loading AI tools
Grupa literacka „Słowo” – (działała od 1976 r. do 1987 r. w Krasnymstawie). Trzon grupy tworzyli: Aleksander Bernat, Jan Henryk Cichosz, Edward Franciszek Cimek, Anna Kicińska, Tadeusz Kiciński, Andrzej David Misiura, Henryk Radej, Edward Krzysztof Rogalski.
| Państwo | |
|---|---|
| Siedziba | |
| Data założenia |
1976 |
| Zakończenie działalności |
1987 |
| Członkowie |
Aleksander Bernat, Elżbieta Maria Cichosz, Jan Henryk Cichosz, Edward Franciszek Cimek, Małgorzata Derlak, Mariusz Dubaj, Leonard Górski, Wacław Gutowski, Edyta Ilczuk, Anna Kasica, Anna Kicińska (+1989), Tadeusz Kiciński, Kazimiera Majewska, Sławomir Mąka, Andrzej David Misiura, Saturnin Naliwajko, Henryk Radej, Edward Krzysztof Rogalski, Eugeniusz Pawłowski, Magdalena Połoncarz, Marek Swatowski (+1978), Mieczysław Ireneusz Szmit, Danuta Woźniak |
Przed powstaniem grupy literackiej „Słowo” pasjonaci literatury nawiązywali wspólne znajomości. W 1974 r. na II Biesiadzie Literackiej, która odbyła się koło Włodawy poznali się Jan Henryk Cichosz i Leonard Górski. Wtedy pojawił się pomysł stworzenia grupy literackiej. Niebawem Jan Henryk Cichosz poznał Henryka Radeja, a na przełomie lutego i marca 1975 r. Edwarda Franciszka Cimka.
Zaczęto organizować spotkania z młodymi poetami. W kwietniu 1975 r. odbyło się spotkanie autorskie Cichosza i Górskiego w świetlicy Spółdzielni Mieszkaniowej w Krasnymstawie, prowadzone przez Andrzeja Babika.
Krąg młodych poetów stopniowo się powiększał. Pojawili się m.in.: Elżbieta Maria Cichosz (siostra J. H. Cichosza), Andrzej David Misiura, Edward Krzysztof Rogalski, Mieczysław Ireneusz Szmit, Marek Swatowski[1].
W 1976 r. grupa młodych ludzi zgromadzonych wokół Cichosza i Górskiego znalazła przychylność i pomoc Tadeusza Kicińskiego (ówczesnego dyrektora Krasnostawskiego Domu Kultury, który także pisał wiersze). Spotkania odbywały się w gabinecie metodycznym Krasnostawskiego Domu Kultury. Początkowo tworzyli oni Klub Młodych Pisarzy, który przekształcił się w „Grupę Krasnystaw”.
W grupie założycielskiej znaleźli się: Jan Henryk Cichosz, Edward Franciszek Cimek, Leonard Górski, Tadeusz Kiciński i Andrzej David Misiura[2].
Początkowo grupą opiekowała się Sławomira Dubaj, później Ewa Wrzeszcz, a w dalszych latach Bożena Fornek. Były to spotkania towarzysko – klubowe. Przychodzili na nie młodzi poeci: Elżbieta Maria Cichosz, Jan Henryk Cichosz, Edward Franciszek Cimek, Leonard Górski, Andrzej David Misiura, Edward Krzysztof Rogalski, Marek Swatowski (+1978), Mieczysław Ireneusz Szmit. Niektórzy mieli już na swoim koncie publikacje prasowe. To były początki grupy literackiej „Słowo”.
W późniejszych latach do grupy dołączyli: Aleksander Bernat, Małgorzata Derlak, Mariusz Dubaj, Wacław Gutowski, Edyta Ilczuk, Anna Kasica, Anna Kicińska (+1989), Tadeusz Kiciński (ówczesny dyrektor KDK), Kazimiera Majewska, Sławomir Mąka, Saturnin Naliwajko, Magdalena Połoncarz, Henryk Radej, Eugeniusz Pawłowski, Danuta Woźniak[3][4][5][6][7].
W 1982 r. grupa zmieniła nazwę na „Słowa”, a wkrótce na „Słowo”[2].
"Słowo” nie było grupą programową[8], co nie przeszkodziło jej działać aktywnie. Lata 1981 – 1985 były okresem świetności „Słowa”. Grupa wspólnie z Krasnostawskim Domem Kultury organizowała liczne zbiorowe i indywidualne wieczory autorskie w Krasnymstawie i innych miejscowościach (m.in. Chełm, Nałęczów, Turobin). Był wieczór poświęcony pamięci zapomnianego poety chłopskiego Stanisława Bojarczuka, ogłaszano konkursy poetyckie jego imienia. W okolicznych miejscowościach miały miejsce imprezy plenerowe – tzw. „Koczowiska Literackie”. Na zaproszenie „Słowa” przyjeżdżali literaci z całej Polski[5][6]. Zaangażowanie Tadeusza Kicińskiego, pozwalało wygospodarować środki na realizację działań podejmowanych przez „Słowo” (koczowiska, działalność wydawnicza).
Działalność wydawnicza
W 1982 r. powstał periodyk „Jesteśmy”, który po dwóch numerach przekształcił się w dwumiesięcznik „Posłowie”. Winiety projektował Edward Krzysztof Rogalski. Skład i praca redakcyjna to dzieło Andrzeja Davida Misiury, który w latach 1982 – 1985 był głównym inspiratorem inicjatyw wydawniczych w krasnostawskim środowisku literackim. Nakład nieoficjalnego pisma sięgał do 300 egzemplarzy na numer. Do początku 1985 r. powstało łącznie 12 numerów „Posłowia”. Ze strony władz brak było poparcia dla działań wydawniczych z uwagi na „odczuwalne braki papieru”.
Publikacje
Członkowie grupy publikowali zbiorowo i indywidualnie w czasopismach takich jak: „Kamena”, „Nowy Wyraz”, „Morze i Ziemia”, „Poezja”, „Tygodnik Chełmski”, „Tygodnik Kulturalny”, „Zarzewie”, „Zielony Sztandar”. W Polskim Radiu (Lublin, Warszawa) nadawano reportaże z poetami „Słowa”. Na antenie prezentowano ich wiersze[9][10][11]. „Słowiarze” zdobywali laury w ogólnopolskich konkursach.
Koczowiska literackie
W latach 1981 – 1985 organizowano Koczowiska Literackie (plenerowe spotkania poetyckie) w Wielobyczy (1981, 1982), Białce (1984), Krasnymstawie (1985). W ramach Koczowisk organizowano wystawy prac plastycznych i projekcje filmowe. Czytano poezję, referaty. Toczono dyskusje i polemiki[2].
W Koczowiskach brali udział poeci z grupy „Słowo” oraz zaproszeni literaci z regionu (m.in. członkowie Lubelskiego Oddziału Związku Literatów Polskich).
Indywidualne zbiory poezji
Staraniem „Słowa” i Krasnostawskiego Domu Kultury wydane zostały indywidualne tomiki poezji członków grupy: „Pielgrzymka” (1983) Jana Henryka Cichosza, „Wiek zielony” (1983) Henryka Radeja oraz „Zaczyn” (1984) Edwarda Franciszka Cimka. Są to pełnowartościowe debiuty książkowe wymienionych poetów[4]. Do druku gotowy był tomik Tadeusza Kicińskiego, nie został jednak wydany. Docelowo planowano wydać siedem indywidualnych zbiorów poezji.
W 1982 r. Aleksander Bernat wyjechał do Wrocławia, a Edward Krzysztof Rogalski do Szczecina. Później do Zamościa przeniosła się Bożena Fornek, a po roku 1984 Jan Henryk Cichosz wyłączył się z działalności grupy. Brak jest zgody władz na wydawanie „Posłowia”[2]. W taki sposób doszło do powolnego rozpadu „Słowa”.
W listopadzie 1987 r. odbył się jubileusz 10-lecia grupy literackiej „Słowo” połączony z sesją naukową i promocją almanachu „Łamanie słowem”[12][13][14][15].
Jan Henryk Cichosz zdeponował w krasnostawskim Muzeum Regionalnym pamiątkowe kroniki „Słowa”, które prowadziła Anna Kicińska. Znaleźć w nich można wycinki prasowe, zdjęcia, listy, rękopisy wierszy, tomiki poetyckie.
Wiersze poetów należących do „Słowa” można m.in. znaleźć w następujących antologiach:
- Brzegiem życia
- Modlitwa urojeń szczęśliwych (Zamość 1982)
- Gdzie jabłonie słodkopienne (Lublin 1980)
- Strofy nadziei (Chełm 1982)
- Słowa (Krasnystaw 1982)
- Pojmowanie słońcem (Zamość 1983)
- Całe bogactwo domu (Lublin 1986)
- Pojednania z wiatrem (Zamość 1987)
- Łamanie słowem (Chełm 1987)
Grupa literacka „Słowo” była inicjatorem powstania konkursów literackich:
- Turniej o „Chmielakowy Antałek” (konkurs organizowany od 1983 r. jako impreza towarzysząca Chmielakom Krasnostawskim)
- Konkurs im. Stanisława Bojarczuka (obecnie wznowiony przez Krasnostawski Dom Kultury i Grupę Literacką A4)
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
