Edward Karaś

Edward Jan Karaś (ur. 4 października 1892 w Chodenicach, zm. 18 grudnia 1977 w Bochni) – pułkownik obserwator Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.

Edward Jan Karaś

pułkownik obserwator
Data i miejsce urodzenia	4 października 1892 Chodenice
Data i miejsce śmierci	18 grudnia 1977 Bochnia
Przebieg służby
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier Błękitna Armia Wojsko Polskie
Formacja	Lotnictwo Wojska Polskiego
Jednostki	2 pułk piechoty 3 pułk piechoty 580 eskadra Salmsonów 18 eskadra wywiadowcza 2 pułk lotniczy batalion lotnictwa 3 pułk lotniczy
Stanowiska	dowódca eskadry kwatermistrz pułku dowódca dywizjonu zastępca dowódcy pułku dowódca batalionu lotnictwa dowódca pułku lotniczego
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa wojna polsko-bolszewicka
Odznaczenia

Życiorys

W przelocie do Zurychu na lotnisku w Rakowicach w 1927: mjr obs. Edward Karaś, por. pil. Aleksander Cichocki, płk pil. Jerzy Kossowski, kpt. pil. Bolesław Orliński, płk pil. Jan Malczewski (1927, Rakowice).

Edward Jan Karaś urodził się w rodzinie Władysława i Anny. W 1912 został członkiem Związku Strzeleckiego^[1]. W 1914 wstąpił do Legionów Polskich. Służył w szeregach 2 i 3 pułku piechoty^[1]. W 1917, po kryzysie przysięgowym, pozostał w Polskim Korpusie Posiłkowym^[2] . 15 marca 1919 znalazł się na terenie Francji, wstąpił do Błękitnej Armii gen. Hallera. W lipcu 1919 wraz z 580 eskadrą Salmsonów, powrócił do Polski^[3]. W czasie wojny z bolszewikami dowodził 18 eskadrą wywiadowczą^[4].

3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 30. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych, a jego oddziałem macierzystym był 2 pułk lotniczy^[5]. W następnych latach kontynuował służbę w 2 pułku lotniczym w Krakowie^[6][7]. 31 marca 1924 został mianowany majorem ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1923 i 12. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych^[8]. Z dniem 1 marca 1925 został zatwierdzony na stanowisku kwatermistrza 2 pułku lotniczego^[9]. W 1928 był dowódcą I dywizjonu 2 pułku lotniczego w Krakowie^[10]. 27 kwietnia 1929 został zatwierdzony na stanowisku zastępcy dowódcy 2 pułku lotniczego^[11]. Z dniem 1 lutego 1931 został przeniesiony do batalionu lotniczego w Poznaniu na stanowisko dowódcy batalionu^[12][13]. 22 grudnia 1931 został mianowany podpułkownikiem ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1932 i 2. lokatą w korpusie oficerów aeronautycznych^[14]. W 1932, po likwidacji batalionu, został przeniesiony do dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr VII z zachowaniem dotychczasowego dodatku służbowego^[15]. Wiosną 1933 przeniesiony do 3 pułku lotniczego w Poznaniu na stanowisko dowódcy pułku^[16]. Na stopień pułkownika został awansowany ze starszeństwem z dniem 19 marca 1937 i 4. lokatą w korpusie oficerów lotnictwa^[17]. W październiku 1937 został zwolniony ze stanowiska dowódcy pułku. Wiosną 1939 pozostawał w dyspozycji dowódcy Lotnictwa Ministerstwa Spraw Wojskowych^[18].

Zmarł 18 grudnia 1977. Został pochowany na cmentarzu komunalnym w Bochni (sektor XVIII-1-7)^[19].

Ordery i odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari^[20] nr 8105
• Krzyż Niepodległości (12 maja 1931)^[21][20]
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)^[22][1]
• Złoty Krzyż Zasługi (18 lutego 1939)^[23]
• Polowa Odznaka Obserwatora nr 34 (11 listopada 1928)^[24]
• Medal Zwycięstwa („Médaille Interalliée”)^[25]

Przypisy

1. Kolekcja VM ↓, s. 3.
2. Wykaz Legionistów ↓.
3. Kolekcja VM ↓, s. 4.
4. Zieliński 2015 ↓, s. 185.
5. Lista starszeństwa 1922 ↓, s. 245.
6. Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 930, 944.
7. Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 851, 862.
8. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 32 z 2 kwietnia 1924 roku, s. 171.
9. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 42 z 10 kwietnia 1925 roku, s. 197.
10. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 531, 547.
11. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 9 z 27 kwietnia 1929 roku, s. 118.
12. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 28 stycznia 1931 roku, s. 17.
13. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 228, 746.
14. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 22 grudnia 1931 roku, s. 407.
15. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 9 grudnia 1932 roku, s. 432.
16. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 11 kwietnia 1933 roku, s. 85.
17. Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 375.
18. Rybka i Stepan 2006 ↓, s. 205, 435.
19. Cmentarze komunalne w Bochni - wyszukiwarka osób pochowanych [online], bochnia.artlookgallery.com [dostęp 2022-03-15].
20. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 228.
21. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
22. Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 228 „za czyny męstwa i odwagi wykazane w bojach toczonych w latach 1918–1921”.
23. M.P. z 1939 r. nr 45, poz. 76 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
24. Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 15 z 11 listopada 1928 roku, s. 437, s. „za loty bojowe nad nieprzyjacielem czasie wojny 1918–1920”.
25. Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 531.

Bibliografia

• Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2016-02-15].
• Karaś Edward Jan. [w:] Kolekcja Orderu Wojennego Virtuti Militari; sygn. I.482.18-1117 [on-line]. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2023-10-11].
• Edward Karaś. Muzeum Józefa Piłsudskiego w Sulejówku. [dostęp 2017-09-27].
• Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1922.
• Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
• Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
• Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
• Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Rocznik Oficerski 1939. Stan na dzień 23 marca 1939. Kraków: Fundacja CDCN, 2006. ISBN 978-83-7188-899-1.
• Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
• Józef Zieliński: Dowódcy pułków lotnictwa polskiego 1921–2012. Warszawa: Bellona, 2015. ISBN 978-83-11-13990-9. OCLC 924867180.