Ecce Homo (obraz Elíasa Garcíi Martíneza)

Ecce Homo (z łac. „oto człowiek”) – fresk autorstwa Elíasa Garcíi Martíneza przedstawiający Jezusa w koronie cierniowej, znajdujący się w Sanktuarium Łaski w hiszpańskiej Borji. Zdaniem prasy oryginalny obraz miał niewielką wartość artystyczną^[1][2][3], zaś jego sława wynika z nieprofesjonalnej próby restauracji^[4][5][6].

Ecce Homo

stan przed „renowacją”
Autor	Elías García Martínez
Data powstania	1930
Medium	fresk
Wymiary	50 × 40 cm
Miejsce przechowywania
Miejscowość	Borja (prowincja Saragossa)
Lokalizacja	Sanktuarium Łaski

Oryginalny fresk

Fresk został namalowany w 1930 r.^[7] Autor, profesor szkoły sztuk pięknych w Saragossie, przekazał dzieło miasteczku, w którym spędzał wakacje. Dodał, że „jest to rezultat dwóch godzin pracy dla Dziewicy Łaski”^[8]. Potomkowie malarza nadal zamieszkujący Saragossę byli świadomi, iż kondycja obrazu zaczęła podupadać; wnuczka artysty przekazała darowiznę na cel restauracji na krótko przed próbą odnowienia dokonaną przez Cecilię Giménez^[9].

Fresk po próbie renowacji

Fenomen internetowy

Fresk po „renowacji” z odpowiedzialną za to Cecilią Giménez

Fresk stał się internetowym memem w sierpniu 2012 r. Cecilia Giménez, 80-letnia artystka amatorka, zamalowała oryginał próbując go odnowić. Korespondent BBC Europe stwierdził, że rezultat przypomina „naszkicowaną kredkami bardzo włochatą małpę w źle skrojonej tunice”^[4]. Odnowiona wersja, w „gorączce globalnej, internetowej wesołości”^[10][11][12] została ochrzczona „Ecce Mono” (łac. oto małpa), „Ziemniaczanym Jezusem”^[13], a w polskim internecie „Jeżusem”^[14]. Całe wydarzenie porównano do sytuacji z filmu Jaś Fasola: Nadciąga totalny kataklizm^[15].

Znaczenie artystyczne

Nowa wersja została określona jako wielopłaszczyznowy komentarz odnoszący się zarówno do motywów sakralnych jak i świeckich^[16][17]. 20 000 ludzi podpisało internetową petycję, w której stwierdzono, iż fresk jest „inteligentnym odbiciem sytuacji politycznych i społecznych naszych czasów. Obraz ukazuje subtelną krytykę kreacjonistycznych hipotez głoszonych przez Kościół, jednocześnie kwestionując wyłanianie się nowych idoli”^[18]. We wrześniu 2012 r. grupa artystyczna Wallpeople zaprezentowała setki przerobionych wersji fresku na murze w Centre de Cultura Contemporània de Barcelona. Jeden z organizatorów stwierdził, iż „Cecilia stworzyła ikonę popkultury”^[19].

Atrakcja turystyczna

Zainteresowanie turystyczne freskiem nasiliło się do tego stopnia, iż kościół zaczął pobierać opłaty za możliwość jego obejrzenia^[20]. Prawnik pani Giménez stwierdził, że jego klientka chciałaby pobierać część profitów, by przekazać je na akcje charytatywne związane z leczeniem atrofii mięśni, na którą choruje jej syn^[21].