Loading AI tools
związek chemiczny Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
EDTA (z ang. ethylenediaminetetraacetic acid), kwas wersenowy – organiczny związek chemiczny, kwas polikarboksylowy i jednocześnie α-aminokwas. Z mocnymi wodorotlenkami tworzy sole werseniany. Jest szeroko stosowanym czynnikiem kompleksującym wiele kationów metali (Ca2+
, Mg2+
, Fe3+
), zwykle w postaci soli disodowej (wersenian disodowy) ze względu na jej większą rozpuszczalność w wodzie (tzw. komplekson III).
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||
Wzór sumaryczny |
C10H16N2O8 | ||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Inne wzory |
[CH | ||||||||||||||||||||||
Masa molowa |
292,24 g/mol | ||||||||||||||||||||||
Wygląd |
biały lub prawie biały, krystaliczny proszek[2] | ||||||||||||||||||||||
Identyfikacja | |||||||||||||||||||||||
Numer CAS | |||||||||||||||||||||||
PubChem | |||||||||||||||||||||||
DrugBank | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||
Podobne związki | |||||||||||||||||||||||
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa) | |||||||||||||||||||||||
Klasyfikacja medyczna | |||||||||||||||||||||||
ATC | |||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
|
EDTA otrzymywane jest w formie soli tetrasodowej przez alkilowanie etylenodiaminy. Przemysłowo istotne procesy to[6]:
Ważnym zastosowaniem EDTA jest maskowanie jonów metali – na przykład bizmutu, chromu(III), cynku, cyrkonu, glinu, kadmu, kobaltu, magnezu, miedzi, niklu, ołowiu, toru, wanadu, żelaza(III) – które jest możliwe w wyniku tworzenia z nimi kompleksów chelatowych. Właściwości chelatujące kwasu wersenowego są na tyle silne, że tworzy on kompleksy nawet z berylowcami.
Zestawienie zastosowań EDTA i jego soli:
Ag+ |
7,3[7] | Al3+ |
16,3[6] | Ba2+ |
7,9[6] | Be2+ |
8,7[potrzebny przypis] | |||
Bi3+ |
27,8[7] | Ca2+ |
10,7 | Ce3+ |
16,0[potrzebny przypis] | Cd2+ |
16,5[7] | |||
Cf3+ |
19,1[8] | Co2+ |
16,3[6] | Co3+ |
36,0[9] | Cr2+ |
13,0[potrzebny przypis] | |||
Cr3+ |
23,4[7] | Cu+ |
8,5[potrzebny przypis] | Cu2+ |
18,8[6] | Eu2+ |
10,2[potrzebny przypis] | |||
Eu3+ |
17,4[potrzebny przypis] | Fe2+ |
14,3[6] | Fe3+ |
25,1[6] | Hg2+ |
21,7[7] | |||
K+ |
0,5[potrzebny przypis] | La3+ |
15,5[9] | Li+ |
2,8[potrzebny przypis] | Mg2+ |
8,8[6] | |||
Mn2+ |
13,9[6] | Na+ |
1,8[potrzebny przypis] | Ni2+ |
18,6[6] | Pb2+ |
18,0[6] | |||
Sc3+ |
23,1[9] | Sr2+ |
8,7[6] | Y3+ |
18,1[9] | Zn2+ |
16,5[6] |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.