Dom czynszowy przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi

Dom czynszowy przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi – dom miejski w stylu modernizmu historycznego znajdujący przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi.

Kamienica przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi

Dom czynszowy w grudniu 2024
Państwo	Polska
Miejscowość	Łódź
Adres	ul. Narutowicza 107
Typ budynku	dom miejski
Styl architektoniczny	modernizm historyczny
Architekt	Wacław Kowalewski
Kondygnacje	5
Rozpoczęcie budowy	1928
Ukończenie budowy	1936
Pierwszy właściciel	Firma „Gross i Spółka”
Położenie na mapie Łodzi Kamienica przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi
Położenie na mapie Polski Kamienica przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi
Położenie na mapie województwa łódzkiego Kamienica przy ul. Narutowicza 107 w Łodzi
51°46′24,17″N 19°29′21,67″E

Historia

W dom domu tym mieszkał Wacławem Kowalewskim, który był kierownikiem Inspekcji Budowlanej w Wydziale Budownictwa Zarządu miasta Łodzi, a potem Oddziału Zabudowy oraz rzeczoznawcą budowlanym Banku Gospodarczego w Łodzi^[1]. Przez okres II wojny światowej rodzina Kowalewski mieszkała w piwnicy budynku, gdzie została przeniesiona. Do ich mieszkania natomiast zakwaterowano Niemców bałtyckich^[2].

Innymi mieszkańcami domu byli również Franciszek Kędzierski, technik w Urzędzie Wojewódzkim, a później dyplomowany inżynier w Inspekcji Budowlanej^[1], a także Antoni Władysław Idźkowski, nauczyciel, dyrektor Gimnazjum Handlowego Zgromadzenia Kupców w Łodzi, krajoznawca, działacz społeczny, od którego w latach 50. w budynku pokój wynajmował Roman Polański^[3].

W latach 40. w budynku mieszkali różni pracownicy naukowi Uniwersytetu Łódzkiego, m.in.: Mieczysław Wallis, Kazimierz Secomski, Jan Chodorowski, Bogdan Wróblewski czy Franciszek Sadowski^[4].

Budynek wpisany jest do gminnej ewidencji zabytków miasta Łodzi pod numerem 770^[5].

Architektura

Budynek jest wolno stojący, zlokalizowany po północnej stronie ul. Narutowicza (cofnięty w stosunku do linii pierzei), na prostokątnej, rozgrodzonej działce. Rzut założono na planie prostokąta, z licznymi ryzalitami podkreślającymi poprzeczny siedmioprzęsłowy, dwutraktowy układ konstrukcyjny. Kompozycja planu osiowo-klasyczna, w prześle środkowym klatki schodowe - frontowa i tylna, z których na każdej kondygnacji znajdują się wejścia do dwóch mieszkań (główne i służbowe)^[1].

Budynek składa się z 3 pięter, z częściowo użytkowym poddaszem (w strefie traktu dziedzińcowego) oraz piwnicy. Wjazd na posesję pozostawiono otwarty. Dach natomiast posiada cztery spady o niewielkim kącie nachylenia połaci, ukryty za murem attykowym. Mieszkania w obszarze pięter posiadają loggie od frontu i narożne balkony od tyłu. Mieszkania trzeciego piętra pomniejszono kosztem tarasów nad ryzalitami od strony frontowej. Łącznie mieszkań w budynku mieście się 8^[1].

Elewacja frontowa północna złożona z siedmiu symetrycznych osi, z wydatnymi jednoosiowymi ryzalitami skrajnymi oraz trójosiowymi ryzalitami flankującymi strefę wejścia. W poziomie ostatniej kondygnacji umieszczono tarasy, stanowiące przedłużenie balkonów, pod którymi loggie łączące ryzality skrajne z ryzalitami flankującymi wejście. Wejście natomiast znajduje się w poziomie terenu w osi środkowej fasady. Nad dwuskrzydłowymi, częściowo zaszklonymi drzwiami frontowymi z nadświetlem usytuowano pion okien klatki schodowej. Dach ukryto za uskokowym murem attykowym, ze zgrupowanymi po dwa i trzy otworami wentylującymi poddasze i z gzymsem koronującym^[1].

Elewacja tylna południowa złożona z dziewięciu osi symetryczna, z dwoma trójosiowymi ryzalitami w osi drugiej i ósmej, nad którymi w poziomie gzymsu koronującego tarasy dostępne z użytkowej części poddasza. Ryzality połączono z analogicznymi ryzalitami w elewacjach bocznych poprzez balkony narożne. W osi środkowej elewacji wybudowane wejście tylne z pionem okien klatki schodowej służbowej. Elewacje boczne natomiast czteroosiowe, z pojedynczymi trójosiowymi ryzalitami strefy środkowej i wyjściami na narożne balkony^[1].