Remove ads
Cyryl Karczyński (ur. 1 lipca 1884 w Pelplinie, zm. 29 maja 1940 w Sachsenhausen (KL)[1]) – polski duchowny katolicki, Sługa Boży Kościoła katolickiego.
| Sługa Boży | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
1 lipca 1884 |
| Data i miejsce śmierci |
29 maja 1940 |
| Wyznanie |
katolickie |
| Kościół |
rzymskokatolicki |
| Prezbiterat |
23 marca 1908 |
Urodził się w rolniczej rodzinie Ignacego i Anny z domu Gdaniec. Po ukończeniu Collegium Marianum w Pelplinie uczęszczał do gimnazjum w Chełmnie, gdzie należał do Towarzystwa Filomatów, a po zdaniu matury wstąpił do Wyższego Seminarium Duchownego w Pelplinie. 23 marca 1908 roku przyjął święcenia kapłańskie.
Pracę rozpoczął w 1908 jako wikariusz w Luzinie i w okresie posługi w tej parafii wstąpił do Towarzystwa Naukowego w Toruniu, a także zaczął działać w Towarzystwie Czytelni Ludowych, wspierając czytelnictwo polskiej literatury wśród wiernych, m.in. przez zakładanie bibliotek[2]. Od 1913, gdy przeniesiono go do parafii w Grzybnie, rozpoczął spisywanie ludowych pieśni (zebrał 152 pieśni ludowych)[3]. W działalności etnograficznej współpracował z ks. Stanisławem Kujotem i ks. Henrykiem Szumanem[3], a w połowie lat 30 XX w. z ks. Władysławem Łęgą, któremu udostępnił do opracowania i druku swój zbiór pieśni ludowych zebrany w czasie pracy w parafii Grzybno. Znaczna część tego materiału została opublikowana w 1961 w pracy Łęgi „Ziemia Chełmińska”[1]. Przed przejściem do Glaznot (1915), na krótko pracował w Białutach.
W 1920 działał na rzecz Polski w ramach kampanii plebiscytu na Warmii i Mazurach. Od 1920 był proboszczem w Rywałdzie, w 1927 został dziekanem radzyńskim, a w 1928 dyrektorem rywałdzkiego domu emerytów[4]. Był także dyrektorem Diecezjalnego Apostolstwa Modlitwy[5]. W 1938 objął parafię w Cekcyniu[5][6].
Po wybuchu II wojny światowej został aresztowany przez Niemców 28 października 1939. Z więzienia w Kamieniu Krajeńskim, 15 grudnia 1939 przeniesiony został do niemieckiego obozu Stutthof (KL), a 10 kwietnia 1940 do obozu Sachsenhausen i tam zakatowany.
27 czerwca 1940, na parafialnym cmentarzu w Pelplinie, dokonano symbolicznego pochówku prochów Sługi Bożego Cyryla Karczyńskiego.
Był działaczem patriotycznym, kulturalnym i oświatowym, a także krzewicielem polskiej kultury i folkloru.
Jego braćmi byli m.in. ksiądz Marian i kompozytor Aleksander[7].
Jest jednym ze 122 Sług Bożych, wobec których 17 września 2003 rozpoczął się proces beatyfikacyjny drugiej grupy męczenników z okresu II wojny światowej.
Remove ads
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads