Loading AI tools
gatunek grzybów Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Czernidłak pniowy (Coprinellus truncorum (Bull.) (Scop.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo) – gatunek grzybów z rodziny kruchaweczkowatych (Psathyrellaceae)[1].
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
czernidłak pniowy |
Nazwa systematyczna | |
Coprinellus truncorum (Scop.) Redhead, Vilgalys & Moncalvo Taxon 50(1): 235 (2001) |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Coprinellus, Psathyrellaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Gatunek ten po raz pierwszy zdiagnozował w 1772 r. Giovanni Antonio Scopoli jako Agaricus truncorum Bull., w 1838 r. Elias Fries przeniósł go do rodzaju Coprinus, a w 2001 r. Redhead, Vilgalys i Moncalvo do rodzaju Coprinellus[2]. Synonimy[2]:
Nazwę polską nadał mu w 1898 r. Stanisław Chełchowski[3]. W 2001 r. jednak gatunek ten przeniesiono do odrębnego rodzaju Coprinellus, tak więc polska nazwa stała się niespójna z nazwą naukową. Na niektórych polskojęzycznych stronach internetowych opisywany jest jako czernidłaczek pniowy[4], jest to jednak nazwa nieużywana w źródłach naukowych.
Szerokość: 3,5–5 cm. Początkowo zamknięty, potem półjajowaty, owalny, elipsoidalny, w końcu stożkowaty lub wypukły. Barwa początkowo biaława, ponieważ kapelusz pokryty jest białawą osłoną, potem ochrowa z licznymi strzępkami białawej osłony, potem czerniejąca[5]. W wilgotnych warunkach kapelusze rozpływają się[6].
W liczbie 55–60, wolne, o szerokości 3–8 mm. U młodych okazów białe, z wiekiem szaro-brązowe, w końcu czarne, szybko rozpływające się[5].
Wysokość 4–10 cm, grubość 2–7 mm. Jest cylindryczny, w środku pusty, przy podstawie zgrubiały. Powierzchnia gładka lub pokryta bardzo drobnymi włókienkami, u młodych okazów biaława[5].
Zarodniki o rozmiarach 6.7–9.3 × 4.7–6.4 (7) × 4.2–5.6 μm, elipsoidalne lub jajowate, z zaokrągloną podstawą i wierzchołkiem, o barwie czerwono-brązowej. Pora rostkowa centralna, o szerokości 1,0–1,3 μm. Podstawki o rozmiarach 14–38 × 8–9 μm, 4–sterygmowe, otoczone 3–5 (-6) pseudoparafizami. Pleurocystydy o rozmiarach 50–150 × 30–80 μm, elipsoidalne, jajowate lub subcylindriczne. Cheilocystidy o rozmiarach 40–130 × 25–70 μm, niemal kuliste, elipsoidalne lub jajowate. Kaulocystyd brak. Osłona zbudowana z cienkościennych, półokrągłych komórek o średnicy 15–40 μm. Sprzążki nie występują, są tylko nibysprzążki[5].
Występuje głównie w Europie i Ameryce Północnej. Poza tymi kontynentami zanotowano występowanie tylko na południowym skraju Argentyny i południowo-zachodnim Australii[7]. Na terenie Polski podano wiele stanowisk w piśmiennictwie naukowym[3].
Rośnie w lasach, parkach i na cmentarzach na próchniejącym drewnie i pniakach, szczególnie topoli i wierzby. Owocniki wytwarza od czerwca do września[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.