Citroën Xantia

Citroën Xantia – samochód osobowy klasy średniej produkowany przez francuską markę Citroën w latach 1993 - 2001.

Citroën Xantia

Citroën Xantia przed liftingiem
Producent	Citroën
Projektant	Bertone
Zaprezentowany	Marzec 1993
Okres produkcji	1993 - 2001
Miejsce produkcji	Rennes Wuhan Teheran
Poprzednik	Citroën BX
Następca	Citroën C5
Dane techniczne
Segment	D
Typy nadwozia	5-drzwiowy liftback 5-drzwiowe kombi
Silniki	Benzynowe: R4 1,6 l R4 1,8 l R4 1,8 l 16V R4 2,0 l R4 2,0 l 16V R4 2,0 l Turbo V6 2,9 l Wysokoprężne: R4 1,9 l R4 1,9 l Turbodiesel R4 2,0 l HDi R4 2,1 l 12V Turbodiesel
Skrzynia biegów	5-biegowa manualna 4-biegowa automatyczna
Napęd	przedni
Długość	4445 mm (4525 mm X2) 4660 mm (4710 mm X2) kombi
Szerokość	1755 mm
Wysokość	1380 mm (1420 mm kombi)
Rozstaw osi	2740 mm
Masa własna	1170 – 1517 kg
Zbiornik paliwa	65 l
Liczba miejsc	5
Test Euro NCAP
Bagażnik	480 / 878 l 512 / 1690 l (kombi)
Ładowność	475 – 612 kg
Dane dodatkowe
Pokrewne	Peugeot 406
Konkurencja	Opel Vectra Ford Mondeo Renault Laguna

Historia i opis modelu

Citroën Xantia - tył

Citroën Xantia Kombi

Citroën Xantia po liftingu

Citroën Xantia - tył po liftingu

Xantia została oficjalnie zaprezentowana w marcu 1993 roku na Salonie Motoryzacyjnym w Genewie, jako następca modelu BX. Samochód został zaprojektowany przez studio Bertone. W plebiscycie na Europejski Samochód Roku 1994 model zajął 2. pozycję (za Fordem Mondeo MkI)^[1].

Citroen Xantia został zaprezentowany w roku 1993 po prawie 6 latach prac projektowych, jako następca modelu BX. Prace projektowe rozpoczęły się w 1987 roku (powołany w tym celu został projekt o nazwie „Projekt X1” i były prowadzone w trzech ośrodkach: PSA w Carrières, Citroën w Vélizy i Studio Bertone.

Modelem Xantia Citroën rozpoczął nową erę oznaczania swoich aut wieloliterowymi nazwami (np. późniejsze modele Saxo i Xsara), zamiast dotychczas stosowanego dwuliterowego kodu (BX, XM, etc.). Ostatecznie została zaakceptowana i wybrana do produkcji propozycja studia Bertone. Auto dostępne było jako pięciodrzwiowy liftback (Berline). W nadwoziu zrezygnowano z wyraźnie przysłoniętego tylnego koła, co było standardem w dotychczasowych konstrukcjach Citroëna. Mimo to Xantia wyglądem nawiązuje do poprzednich modeli marki. Auto oferowało komfortowe warunki podróży dla czterech pasażerów, choć rejestrowane było jako pięcioosobowe. Początkowo dostępne były następujące silniki: 1.8i 74 kW (101 KM), 2.0i 89 kW (121 KM) i 2.0i 16v 112 kW (152 KM).

W 1995 roku wprowadzono do produkcji Xantię Break, czyli kombi. Została zaprojektowana przez firmę Heuliez, producenta poprzednich wersji kombi Citroëna. W przeciwieństwie do starszych modeli (BX, XM), w których widać dobudowanie nadwozia kombi do modeli liftback (linia dachu wyraźnie odbiega od linii tylnych drzwi), tylną część Xantii Break zaprojektowano od nowa. Dzięki temu linia dachu harmonijnie współgra z linią drzwi. Projektanci byli tak bardzo zadowoleni z nowej wersji, że twierdzili, iż powstał nowy samochód. Początkowo dostępne były następujące silniki: 1.8i 74 kW (101 KM), 2.0i 89 kW (121 KM), 2.0i 16v 97 kW (132 KM) i 1.9 Turbo D 67,5 kW (92 KM). Przy okazji wprowadzenia modelu Break przeprowadzono drobne zmiany. W wyposażeniu standardowym pojawiła się poduszka powietrzna kierowcy. Zmieniono również rozmiar felg – standardem stały się felgi 15 calowe. Do oferty silników benzynowych dodano 1.8 16V o mocy 81 kW (110 KM), 2.0 16V o mocy 97 kW (132 KM) oraz sztandarowy 2.9 V6 24V o mocy 140 kW (190 KM) (od 1996 roku w wersji Exclusive, ale tylko z automatyczną skrzynią biegów, w wersji Activa manualną). Z oferty zniknął stary 2.0 16V o mocy 152/150 KM zastąpiony przez 8 zaworowy 2 litrowy turbo o mocy 147 KM. Auta z tym silnikiem oznaczano jako TCT, czyli Turbo Constant Torque (w tłumaczeniu: stały moment obrotowy). Jako ciekawostkę należy dodać, że turbosprężarka w tym silniku została głównie wykorzystana nie do podniesienia mocy, a do uzyskania możliwie równej i nisko przebiegającej krzywej momentu obrotowego (maksymalny moment obrotowy 235 Nm dostępny już od 2500 obrotów). Do oferty włączono również, montowany początkowo tylko w wersji liftback, silnik diesla 2.1 Turbo D12 o mocy 80 kW (109 KM) znany z modelu XM. Dodano również katalizator do silnika 1.9 D, przez co stracił nieco moc.

Activa była usportowioną wersją Xantii, dostępną wyłącznie w nadwoziu liftback. Xantia Activa była wyraźnie twardsza podczas jazdy w porównaniu do innych Xantii, lecz w zamian oferowała znakomite trzymanie się drogi, szczególnie w zakrętach, nieosiągalne dla innych aut tej klasy. Dzięki dodaniu do zawieszenia Hydractive II dwóch dodatkowych sfer i dwóch siłowników sterowanych komputerem, które tworzyły aktywne stabilizatory przechyłu praktycznie wyeliminowano przechyły boczne nadwozia.

W wersji Activa stosowano tylko manualne skrzynie biegów, a do napędu wykorzystywano mocniejsze silniki z gamy, czyli benzynowe 2.0 16V 132 KM; (starszy 2.0 16V 152 KM montowano w Activie tylko przez bardzo krótki okres w 1995 r.); 2.0 Turbo CT, 2.9 V6 24V (od 1996 roku), oraz diesel 2.1 TD (109 KM). W ostatnich latach produkcji (po 1998 r) wersji Activa zamiast silnika 2.1 TD stosowano 2.0 HDi (109 KM). Równolegle cały czas można było kupić Xantię z klasycznym zawieszeniem hydropneumatycznym, oraz jako opcję z systemem Hydractive II w nadwoziu liftback oraz kombi (montowanym seryjnie w wersjach VSX oraz Exclusive).

W roku 1996 pojawiła się jako opcja poduszka powietrzna pasażera, przeprowadzono również mały lifting klapy tylnej dodając środkowe światło stop (wymagane od roku 1996 przepisami).

Xantie z najbogatszym wyposażeniem seryjnym (można było jeszcze coś domówić np. szyberdach) schodziły z taśm produkcyjnych jako Activa (do tej wersji wyłącznie manualna skrzynia biegów) i Exclusive (nierzadko z automatyczną skrzynią biegów).

Od roku 1997 w standardzie dostępny był system ABS. W grudniu tegoż roku przedstawiono Xantię II (po faceliftingu). Zmiany najlepiej były widoczne z zewnątrz – zmieniono maskę przednią (grill przedni został zintegrowany z maską), zmodyfikowano kształt przednich lamp, oraz zmieniono kolor tylnych świateł kierunku i cofania, których klosze z ciemnych stały się białe. Ze względu na nie najlepszy wynik w testach Euro NCAP znacznie poprawiono również poziom bezpieczeństwa, wzmacniając konstrukcję auta (ulepszone wzmocnienia boczne, poprawienie sztywności dachu i inne zmiany konstrukcyjne)oraz wprowadzono boczne poduszki powietrzne jako dodatkowo płatną opcję. Tylna klapa od początku produkcji wykonywana z tworzywa sztucznego, teraz produkowana była jako jeden integralny element bez wyodrębnienia części na numer rejestracyjny. Nowe zderzaki uzyskały bardziej obły kształt, przez co minimalnie zwiększyła się długość samochodu (5 cm przód, 3 cm tył, Break tylko przód). Najbardziej widoczną zmianą wewnątrz samochodu jest brak kontrowersyjnego uchwytu dla pasażera przedniego fotela. Zgodnie z obowiązującymi w stylistyce trendami, w modelach od roku 1999 również małe boczne kierunkowskazy stały się białe.

Citroën po wprowadzeniu modelu Xantia w 1993 r. wykonał również pierwsze szkice Xantii Coupé. Ta dwudrzwiowa wersja sportowej Xantii została zaprojektowana z silnikiem 2.9 V6 24v montowanym już u większego brata XMa.

Pomimo że projekt Xantii Coupé był atrakcyjny i dobrze się zapowiadał, niestety zaniechano rozpoczęcia seryjnej produkcji. Mówiło się, iż zarząd PSA nie zaakceptował ostatecznie tego wariantu Xantii. Interesujące, że kilka lat później Peugeot uzyskał taką zgodę na produkcje modelu 406 właśnie w wersji Coupé. Okazało się, że Peugeot 406 Coupé i starszy projekt Xantii Coupe wydają się posiadać wiele bardzo podobnych szczegółów. Dziś nie wiemy czy zbudowany egzemplarz, prototyp Xantii Coupe wciąż istnieje czy też został przeznaczony na złom.

Wyposażenie

Dostępne były jednostki benzynowe o pojemnościach od 1.6 do 2.9 l. Diesle 1.9 – 2.1 zarówno w wersji wolnossącej, jak i turbodoładowanej oraz silniki nowej generacji HDi Wyposażenie obejmowało m.in.:

• ABS
• automatyczną klimatyzację
• skórzaną tapicerkę
• pełną elektrykę foteli, szyb i lusterek
• światła przeciwmgielne
• sterowanie radiem z kierownicy
• radio ze zmieniarką płyt CD
• podgrzewane fotele
• automatyczną skrzynie biegów ZF z różnymi trybami pracy: zimowy, normalny,.
• czujnik deszczu (wprowadzono od 1998 roku)
• cztery poduszki powietrzne (od 1998 roku, do 1997 roku wyposażenie obejmowało dwie poduszki powietrzne)
• aktywne hydropneumatyczne zawieszenie (Hydractive – utwardzanie zawieszenia przy gwałtownych manewrach) lub Activa (aktywna redukcja przechyłów nadwozia)

Do wyboru była skrzynia manualna o pięciu biegach do przodu, lub automatyczna ZF o czterech przełożeniach. Układ zawieszenia hydropneumatycznego w modelach podstawowych był pierwszej generacji.

Kalendarium

• 1993 – debiut modelu Xantia
• 1994 – kosmetyczne zmiany nadwozia, modernizacja zawieszenia
• 1995 – debiut wersji kombi
• 1998 – facelifting – pojawia się Xantia II
• 2000 – produkcję modelu Xantia rozpoczyna irańska firma SAIPA
• 2001 – koniec produkcji w Europie, na rynek wchodzi następca – Citroën C5

Dane technicznie

1.6 Typ XU5 JP/Z

• Średnica tłoka – 83 mm
• Skok tłoka – 73 mm
• Pojemność skokowa – 1580 cm³
• Stopień sprężania – 9,25
• Ciśnienie sprężania – 1,2 MPa
• Moc maksymalna – 65 kW (88 KM)
• Prędkość obrotowa mocy maksymalnej – 6000 obr./min
• Moment maksymalny – 132 Nm
• Prędkość obrotowa momentu maksymalnego 2600 obr./min

1.8 Typ XU7 JP

• Średnica tłoka – 83 mm
• Skok tłoka – 81,4 mm
• Pojemność skokowa – 1761 cm³
• Stopień sprężania – 9,25
• Ciśnienie sprężania – 1,2 MPa
• Moc maksymalna – 74 kW (103 KM)
• Prędkość obrotowa mocy maksymalnej – 6000 obr./min
• Moment maksymalny – 153 Nm
• Prędkość obrotowa momentu maksymalnego 3000 obr./min

2.1TD XUD11BTE

• Średnica tłoka – 85 mm
• Skok tłoka – 92 mm
• Pojemność skokowa 2088 cm³
• Stopień sprężania 21.5
• Moc maksymalna 80 kW (109 KM)
• Prędkość obrotowa mocy maksymalnej 4300 obr./min
• Moment maksymalny 250 Nm
• Prędkość obrotowa momentu maksymalnego 2000 obr./min

Silniki

Citroen Xantia Mk1 (X1)

Pojemność: Moc:

• 1.6i – 88 KM
• 1.8i – 101 KM
• 1.8i 16V – 110 KM
• 1.9 D – 68 KM
• 1.9 SD – 69 KM
• 1.9 Turbo D – 90 KM
• 1.9 Turbo D – 92 KM
• 2.0i 16V – 132 KM
• 2.0i 16V – 150 KM
• 2.0i 16V – 152 KM
• 2.0i – 121 KM
• 2.0i Turbo CT – 147 KM
• 2.1 TD – 109 KM
• 3.0i V6 24V – 194 KM

Citroen Xantia Mk2 (X2)

Pojemność: Moc:

• 1.8i – 90 KM
• 1.8i 16V – 110 KM
• 1.9 SD – 75 KM
• 1.9 TD – 90 KM
• 2.0i TCT – 147 KM
• 2.0i 16V – 132 KM
• 2.0 HDi – 90 KM
• 2.0 HDI – 109 KM
• 2.1TD – 109 KM
• 3.0i V6 24V – 194 KM

Benzynowe
Silnik	Cylindry/ Zawory	Pojemność skokowa [cm³]	Moc maks. [kW] ([KM]) przy obr./min.	Maks. moment obr. [N•m] przy obr./min.	Kod silnika	Lata produkcji	0–100 km/h [s]	V maks. [km]
1.6i	4 / 8	1580	65 (88) / 6000	130 / 2600	XU5 M3/Z (BFZ)	1993–1997	13,2	175
1.8i	4 / 8	1762	66 (90) / 5000	147 / 2600	XU7 JB (LFX)	1997–1998	12,6	180
1.8i	4 / 8	1762	74 (101) / 6000	153 / 3000	XU7 JP (LFZ)	1993–1998	11	187
1.8i 16V	4 / 16	1762	81 (110) / 5500	155 / 4250	XU7 JP4 (LFY)	1995–2001	10,8	194
2.0i	4 / 8	1998	89 (121) / 5750	176 / 2750	XU10 J2C (RFX)	1993–1998	10,1	198
2.0i TCT	4 / 8	1998	108 (147) / 5300	235 / 2500–3500	XU10 J2TE (RGX)	1995–1998	9,6	213
2.0i 16V	4 / 16	1998	112 (152) / 6500	186 / 3500	XU10 J4D/Z (RFY)	1993–1994	10,6	213
			110 (150) / 6500	183 / 3500	XU10 J4D/Z (RFT)	1994–1995	10,6	213
2.0i 16V	4 / 16	1998	97 (132) / 5500	180 / 4200	XU10 J4R (RFV)	1995–2000	10	203
2.9i V6	6 / 24	2946	140 (190) / 5500	267 / 4000	ES9 J4 (XFZ)	1997–2000	7,6	230
Diesla
Silnik	Cylindry/ Zawory	Pojemność skokowa [cm³]	Moc maks. [kW] ([KM)] przy obr./min.	Maks. moment obr. [Nm] przy obr./min.	Kod silnika	Lata produkcji	0–100 km/h [s]	V maks. [km]
1.9 D	4 / 8	1905	51 (69) / 4600	120 / 2000	XUD9 A (D9B)	1993–1995	17,6	160
			50 (68) / 4600	120 / 2000	XUD9 Y (DJZ)	1995–1996	18,2	158
1.9 SD	4 / 8	1905	55 (75) / 4600	135 / 2250	XUD9 SD (DHW)	1996–1998	16	162
1.9 Turbo D	4 / 8	1905	67,5 (92) / 4000	196 / 2250	XUD9 TE/L (D8B)	1993–1996	12,5	180
			66 (90) / 4000	196 / 2250	XUD9 TE/Y (DHX)	1996–2000	12,7	177
2.1 Turbo D12	4 / 12	2088	80 (109) / 4300	250 / 2000	XUD11 BTE (P8C)	1995–1998	11,2	190
2.0 HDi 90	4 / 8	1997	66 (90) / 4000	205 / 1900	DW10 TD (RHY)	1998–2000	13	178
2.0 HDi 109	4 / 8	1997	80 (109) / 4000	250 / 1750	DW10 ATED (RHZ)	1998–2001	11,2	191

Przypisy

1. Previous winners – Car of the Year 1994. caroftheyear.org. [dostęp 2013-08-27]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-26)]. (ang.).

Linki zewnętrzne

• Artykuły poświęcone Xantii. xoops.citroen.triger.com.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2006-05-05)].
• Xantia na stronach Dziennika Motoryzacji Francuskiej