Brodek (Tortula Hedw.) – rodzajmchów należący do rodziny płoniwowatych (Pottiaceae Schimp.). Przedstawiciele tego rodzaju występują na całym świecie[3]. Wyrastają na powierzchni ziemi, na skałach i pniach drzew[4]. Odgrywają istotną rolę w wietrzeniu skał[5].
Mchy z tego rodzaju tworzą zwykle gęste, choć łatwo rozpadające się darnie o wysokości od 0,5 cm do 10 cm[4], choć zazwyczaj nie większe niż 2 cm[3]. Mają barwę zieloną do czarnozielonej w górnej części i są żółto-brązowe do ciemnobrązowych w dole[3]. Chwytniki słabo rozwinięte[4] lub gęste[3]. Łodyżki zwykle nierozgałęzione, na przekroju okrągławe lub pięciokątne[3]. Listki o długości zwykle 1–4, rzadziej do 6 mm[3], zazwyczaj łódkowato zgięte, tępe, rzadziej zaostrzone, kształtu językowatego lub łopatkowego. Suche są skręcone, ich brzeg jest podwinięty, tylko na szczycie płaskie. Żebro wychodzi w postaci gładkiego lub ząbkowanego włosa lub żółtego kolca, rzadko nie wystaje poza koniec liścia[4].
Seta żółtobrązowa lub brązowa, do 2,5 cm długości[3]. Puszka zarodni walcowata, rzadziej podługowato eliptyczna[4], czasem jajowata lub kulista[3]. Perystom pojedynczy, tworzony przez 32 włosowate zęby, brodawkowane lub podłużnie żeberkowane. Zęby te na końcach są zwykle kilkakrotnie skręcone[4].
Michael A.M.A.RuggieroMichael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI:10.1371/journal.pone.0119248, PMID:25923521, PMCID:PMC4418965 [dostęp 2021-03-26](ang.).
Adam Stebel, Paweł Czarnota.Wykaz mchów pasma Gorców w polskich Karpatach Zachodnich. List of mosses of the Gorce range in the Polish Western Carpathians.„Ochrona Beskidów Zachodnich”.4,s.7–25,2012.
Jan Żarnowiec, Adam Stebel:Mchy polskich Bieszczadów Zachodnich i Bieszczadzkiego Parku Narodowego - stan poznania, ekologia, zagrożenia.Wyd.I.Ustrzyki Dolne, Bielsko-Biała:Ośrodek Naukowo-Dydaktyczny Bieszczadzkiego Parku Narodowego w Ustrzykach Dolnych, Instytut Ochrony i Inżynierii Środowiska Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej,2014,seria:Monografie Bieszczadzkie. Tom XVI. ISBN978-83-88505-49-2. Brak numerów stron w książce
HannaWójciak:Porosty, mszaki, paprotniki.Wyd.II.Warszawa:Multico Oficyna Wydawnicza,2007,seria:Flora Polski. ISBN978-83-7073-552-4. Brak numerów stron w książce
Dz.U. z2004r. nr168,poz.1764 – Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną.
.jpg)
