Boris Kudlička

Boris Kudlička (ur. 5 grudnia 1972 w Rużomberku) – słowacki scenograf, architekt, projektant.

Absolwent scenografii w Katedrze Projektowania Scenografii i Kostiumu na Wydziale Teatralnym Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie oraz Akademii Sztuk Pięknych w Groningen. Od 1995 roku związany z Teatrem Wielkim – Operą Narodową w Warszawie. Najpierw jako współpracownik i asystent Andrzeja Kreütz-Majewskiego, później  jako naczelny scenograf. To wtedy rozpoczął się proces kształtowania się wyrazistego stylu Kudlički, charakteryzujący się minimalistyczną kompozycją, sięganiem po nieoczywiste materiały w przestrzeni teatralnej czy też środki wyrazu przynależne innym dziedzinom, jak plastyka, film, sztuki wizualne, design, co powoduje, że jego realizacje są nieoczywiste, oparte na kontrastach i pozostawiają widzowi duże pole do interpretacji.

Scenografia

Od 1996 roku samodzielnie tworzy scenografie przede wszystkim do spektakli operowych. Rozpoczęta w 1999 roku współpraca z Mariuszem Trelińskim zaowocowała realizacją kilkunastu tytułów operowych: Madame Butterfly^[1], Król Roger^[2], Otello, Don Giovanni, Oniegin, Dama pikowa, Andrea Chénier, La Bohème, Orfeusz i Eurydyka, Borys Godunow, Jolanta, Zamek Sinobrodego, Aleko, Traviata, Turandot, Latający Holender^[3], Salome^[4][5], Powder Her Face^[6], Tristan i Izolda^[7], Umarłe miasto, Ognisty Anioł, Halka. Z powodzeniem współpracuje z czołowymi teatrami operowymi i festiwalami na świecie, m.in. z Metropolitan Opera w Nowym Jorku^[8], Royal Opera House w Londynie^[9], Staatsoper w Berlinie, festiwalem Aix-en-Provence, Théatre Royal de la Monnaie w Brukseli, Washington Opera, Los Angeles Opera, Welsh National Opera w Cardiff, Tokyo Bunka Kaikan, Opera du Rhin w Strasbourgu, Semperoper w Dreźnie, San Francisco Opera, Oper Frankfurt, Operach Królewskich w Sztokholmie i Kopenhadze, Teatrem Maryjskim w Sankt Petersburgu, Festspielhaus w Baden-Baden, Teatrze Narodowym w Pradze i innych. Do realizacji swoich projektów operowych zapraszają go światowej sławy reżyserzy.

Spektaklem Śmierć w Wenecji rozpoczęła się jego współpraca z Keithem Warnerem, której efektem były produkcje: Króla Leara Ariberta Reimanna i Burzy Thomasa Adésa (Frankfurt), Simona Boccanegry Verdiego (Strasburg), Wesela Figara Mozarta, Diabłów z Loudun Krzysztofa Pendereckiego (Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie) oraz Otello (Royal Opera House w Londynie).

Dla japońskiego reżysera teatralnego Amona Miyamoto zaprojektował scenografię m.in. do Złotej pagody Mishimy (Kanagawa Arts Center w Jokohamie i Lincoln Festival w Nowym Jorku), a także Czarodziejski flet Mozarta (Landestheater w Linzu oraz Tokyo Bunka Kaikan) oraz Kinkakuji Mayuzumi (Opéra National du Rhin oraz Tokyo Bunka Kaikan) oraz oraz Kinkakuji Mayuzumi (Opéra National du Rhin oraz Tokyo Bunka Kaikan) i Madame Butterfly Pucciniego z kostjumami Kenzo w San Francisco Opera, Semper Oper Dreznie oraz Bunka Kaikan Hall w Tokyo.

Z Dalem Duisingiem współpracował przy realizacjach Podróży do Reims Rossiniego, Gwałtu na Lukrecji Brittena i Opowieści Hoffmanna Offenbacha (Frankfurt Oper), Medei Cherubiniego i Pasji św. Jana (Nederlandse Reisopera) oraz Jasia i Małgosi Humperdincka (Staatsteater Bern) i L’étoile Chabriera (Staatsoper Berlin).

Na zaproszenie słowackiej reżyserki Slavy Daubnerovej przygotował scenografie do oper Lolita Szczedrina w Pradze^[10] i Petersburgu, Salome w Straussa (Staatsteater Karlsruhe)^[11] oraz Melancholia Karlssona (Królewska Opera w Sztokholmie).^[12]

Architektura / design

Zainteresowania zawodowe Borisa Kudlički nie ograniczają się tylko do opery. Od 2009 do 2018 roku wraz z Marcinem Mostafą i Natalią Paszkowską prowadził pracownię architektoniczną WWAA. Współprojektował m.in. ekspozycje polskich pawilonów na Expo w Hanowerze w 2000 roku i Expo w Szanghaju w 2010. Obecnie pracuje nad wystawą stałą w Muzeum Historii Polski, realizację której konsorcjum WWAA / Platige Image wygrało w międzynarodowym konkursie przeprowadzonym przez Muzeum. Odpowiadał m.in. za projekt trybuny dla Emira Kataru zrealizowanego w Dosze w 2015 roku i projekty wnętrz dla katarskiej telewizji Al Rayyan.

W 2018 roku wraz z partnerami Weroniką Libiszowską i Rafałem Otlogiem założył pracownię Boris Kudlička with Partners^[13] która zajmuje się projektowaniem wnętrz, rezydencji i luksusowych komercyjnych obiektów użytku publicznego. Projektował między innymi wnętrza hotelu Raffles Hotel Europejski w Warszawie^[14], restaurację Belvedere w Łazienkach Królewskich w Warszawie^[15], restaurację Epoka w Warszawie^[16], restaurację Dock19 w Warszawie, prywatne rezydencje w Katarze^[17], Centrum SPA dla klubu Al Sadd w Doha^[18], nowoczesne studio pilatesu Sense Studio w Warszawie^[19] oraz family office w Zurychu^[20]. Jest również odpowiedzialny za rewitalizację pałacu Małachowskich w Nałęczowie oraz zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego w Oborach.

W 2018 Hotel Europejski został umieszczony na liście „World’s Greatest Places 2018” przygotowanej przez amerykański magazyn TIME. W 2020 restauracja Epoka była nominowana do międzynarodowej nagrody Restaurant & Bar Design Awards w kategorii „Colour”^[21] oraz zdobyła nagrodę magazynu Warsaw Insider w kategorii „Design”^[22].

Ważne miejsce w jego twórczości zajmuje działalność wystawiennicza i projektowa. Wraz z zespołem WWAA projektowal ekspozycję stałą w Domu urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli. W Muzeum Narodowym w Warszawie zaprojektował dwie ekspozycje: Guercino. Triumf baroku. Arcydzieła z Cento, Rzymu i kolekcji polskich oraz Brescia. Renesans na północy Włoch. Moretto-Savoldo-Moroni. Rafael-Tycjan-Lotto. Ponadto zaprojektował monumentalną wystawę Wiek teatralny na Zamku w Bratyslawie^[23], współpracował z fundacja rodziny Starak przy projekcie wystawy malarstwa R. Winiarskiego oraz A. Wroblewskiego na Biennale w Wenecji w 2017 i 2024 roku oraz przygotował kuratorski koncept i projekt wystawy Space and Time we współpracy z OmenaArt Foundation w Rabat na Malcie^[24].

Nagrody / Wyróżnienia

Jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. W 2005 roku Instytut Teatralny przyznał mu nagrodę za scenografię do przedstawienia Ryszard II w Teatrze Narodowym. W 2006 roku został odznaczony przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego Brązowym, a w 2015 roku Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”. W 2015 roku wspólnie z Mariuszem Trelińskim otrzymał nagrodę Superbrands przyznawaną przez Culture.pl. Dwukrotnie uhonorowano go słowacką nagrodą teatralną Dosky. Dwukrotnie również – w 2007 i 2015 roku – na Praskim Quadriennale zdobył Złoty Medal^[25], a w 2011 roku był jego kuratorem generalnym^[26]. W 2025 został odznaczony Złotym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”^[27].

W dziedzinie architektury w roku 2010 za projekt ekspozycji Polskiego Pawilonu jego zespół otrzymał srebrny medal lub Nagrodę Property Design Award 2019 i nagrodę Eurobuild CEE 2018 za projekt wnętrz Hotelu Europejskiego.