Bitwa pod Nysą

Bitwa pod Nysą – starcie zbrojne, które miało miejsce (podczas rejzy husytów na Śląsk) 18 marca 1428 roku, zakończone rozbiciem wojsk biskupich.

Bitwa pod Nysą

Wojny husyckie
Husyci pod Bramą Celną w Nysie
Czas	18 marca 1428
Miejsce	Mnisia Łąka
Terytorium	Księstwo nyskie
Przyczyna	wyprawa odwetowa (działania wyprzedzające na skalę strategiczną[1])
Wynik	zwycięstwo husytów
Strony konfliktu
Husyci (Taboryci) ochotnicy z Polski ochotnicy z Moraw Wojsko biskupie śląscy joannici rycerstwo: oławskie, ziębickie i kłodzkie piechota chłopska[2]
Dowódcy
Prokop Wielki Dobiesław Puchała Jan Tovaczovsky Jarosław z Bukoviny[potrzebny przypis] Jan Bleh[potrzebny przypis] Błażej z Kralup[potrzebny przypis] Fedko z Ostroga[potrzebny przypis] Zygmunt z Vranova[potrzebny przypis] Otik z Lozy[potrzebny przypis] Jan Zmrzlik[potrzebny przypis] Puta III z Czastolowic (naczelny dowódca[2]) Konrad Oleśnicki Rupert II lubiński Ludwik Oławski Jan ziębicki
Siły
5500 piechoty, 1000 lekkozbrojnej jazdy, 150 wozów bojowych[potrzebny przypis] 6000 piechoty chłopskiej, 1 100 ciężkozbrojnej jazdy[potrzebny przypis]
Straty
Znikome[potrzebny przypis] 1000 poległych[potrzebny przypis]
Położenie na mapie Polski w 1771 r. miejsce bitwy
50°28′18″N 17°20′03″E

Po zwycięstwie nad krzyżowcami w 1427 roku, husyci zaatakowali Śląsk. Atak był karą za pomoc udzieloną przez książąt śląskich krzyżowcom, którzy w ramach czwartej krucjaty zaatakowali Czechy^[3]. Atak przeprowadzono w czasie olbrzymiej ofensywy na tereny (Austria, Brandenburgia, Saksonia, Śląsk) z których atakowano Czechy w ramach krucjat^[4].

Do bitwy doszło 18 marca 1428 roku pod Nysą. Tego dnia pod miastem stanęły wojska husyckie, które tworzyli: Taboryci, dowodzeni przez Prokopa Wielkiego oraz wspierający ich ochotnicy z Polski, dowodzeni przez Dobiesława Puchałę, i ochotnicy z Moraw, dowodzeni przez Jana Tovaczovskyego. Drogę do stolicy biskupiego księstwa nyskiego zagrodziły im wojska biskupa Konrada oleśnickiego, wspierane przez joannitów Ruperta II, rycerstwo oławskie i ziębickie dowodzone przez Ludwika oławskiego i Jana ziębickiego, oraz kontyngenty miejskie z Kłodzka dowodzone przez Putę z Czastolowic. Wynik bitwy został rozstrzygnięty już po pierwszym starciu, w czasie którego wojska śląskie (składające się głównie z chłopów^[2]) uciekły z pola bitwy. Mało brakowało a biskup Konrad zostałby husyckim jeńcem^[5]. Po rozbiciu wojsk biskupich oddziały husyckie zrezygnowały z oblężenia Nysy, będącej stolicą biskupiego księstwa, a przeszły do kolejnych błyskawicznych uderzeń siejąc panikę w sąsiednich księstwach^[2].

Zwycięstwo zadecydowało o dominacji husyckiej nad znacznymi obszarami Śląska. Książę Jan ziębicki zdając sobie sprawę ze słabości własnych sił oraz widząc poparcie ze strony ludności dla husytów, zawarł z nimi ugodę. Podobnie postąpiła rada miasta Ziębic. Książę Bolko V Głogówecki dołączył do husytów (ochronił w ten sposób od złupienia tereny którymi władał) i uczestniczył w ich dalszych działaniach zbrojnych. Tereny biskupiego księstwa zostały spustoszone i rozgrabione. Spalono wiele kościołów i klasztorów^[5].

Fabularny opis bitwy zawiera książka Boży bojownicy Andrzeja Sapkowskiego.

Zobacz też

• Bitwa o Nysę

Przypisy

1. Michałek 2004 ↓, s. 57.
2. Šmahel 2020 ↓, s. 265.
3. Plewczyński 2014 ↓, s. 26.
4. Michałek 2004 ↓, s. 57-60.
5. Plewczyński 2014 ↓, s. 27.

Bibliografia

• Marek Plewczyński: Wojny Jagiellonów z wschodnimi i południowymi sąsiadami Królestwa Polskiego w XV wieku. Wyd. 1. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-166-6.
• Andrzej Michałek: Wyprawy krzyżowe. Husyci. Wyd. 1. Warszawa: Bellona, 2004. ISBN 83-11-09898-0.
• František Šmahel: Rewolucja husycka. Działania wojenne. Wyd. 1. Oświęcim: Wydawnictwo Napoleon V, 2020. ISBN 978-83-8178-373-6.