Loading AI tools
wymarły rodzaj gadów Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Balaenognathus – rodzaj późnojurajskiego pterozaura z grupy pterodaktyli i rodziny Ctenochasmatidae.
Balaenognathus | |
Martill et al., 2023 | |
Okres istnienia: kimeryd | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Nadrząd | |
Rząd | |
Podrząd | |
Nadrodzina |
Ctenochasmatoidea |
Rodzina | |
Rodzaj |
Balaenognathus |
Typ nomenklatoryczny | |
Balaenognathus maeuseri |
Skamieniałości nieznanego zwierzęcia znaleziono w Wattendorfie, w Bawarii w południowych Niemczech. Spoczywały wśród wapieni płaskich pochodzących z epoki jury późnej, z kimerydu, należących do formacji Torleite wchodzącej w skład Jury Frankońskiej, gdzie od XVIII wieku znajdywano liczne szczątki pterozaurów. Nowe skamieniałości również okazały się świetnie zachowanymi pozostałościami pterozaura, wraz z połączeniami stawowymi i zębami, a nawet odciskami tkanek miękkich, w tym odciskiem błony tworzącej pterozaurze skrzydła[1].
Uwagę badaczy przykuł pysk zwierzęcia. Jego czubek rozszerzał się szpatułkowato, bocznie wklęsły, z zębami rozmieszczonymi jedynie po bokach, jednak nie na przedzie. Tam znajdowała się przerwa, przez którą zwierzę przepuszczało wodę. Zębów było w sumie 480, leżały po bokach i tworzyły coś w rodzaju drobnego sitka, służącego odcedzaniu pokarmu z wody. Zwierzę musiało pływać bądź brodzić w płytkiej wodzie, zanurzając w niej pysk dzięki ruchom szyi. Woda wpływała przodem pyska, wypływała zaś między zębami, na których odcedzał się pokarm[1].
Znalezisko zaliczone zostało do rodziny Ctenohasmatidae. Umieszczono je w osobnym rodzaju. Nazwę rodzajową Balaenognathus zaczerpnięto od nazwy naukowej wala, rodzaju walenia obejmującej wala grenlandzkiego, żywiącego się w nieco podobny sposób[1]. Znacznie większy, niekiedy stutonowy wieloryb, żywi się, otwierając otwór gębowy i następnie pozwlając, by woda przepływała przez zwieszakące się z jego podniebienia fiszbiny, na których osadza się pokarm[2]. W rodzaju umieszczono pojedynczy gatunek Balaenognathus maeuseri. Upamiętnia on Matthiasa Mäusera, jak piszą autorzy publikacji, ich współautora i przyjaciela, który zmarł w trakcie pisania tej pracy. Holotyp, przechowywany w Muzeum HIstorii Naturalnej w Bamberg, skatalogowano jako NKMB P2011-633[1].
Badacze przeprowadzili analizę filogenetyczną, przy czym metodą ścisłego konsensusu z 1683 rozważanych drzew uzyskano następujące[1] (uproszczono):
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.