Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Bajazyd II (ur. 1447/1448 w Didimoticho w Tracji (ówczesne Dimetoka), zm. 26 maja 1512)[1][2] – sułtan osmański od 1481 do 1512 roku.
Tugra Bajazyda II | |
Sułtan Imperium Osmańskiego | |
Okres |
od 1481 |
---|---|
Koronacja |
1481 |
Poprzednik | |
Następca | |
Dane biograficzne | |
Dynastia | |
Data i miejsce urodzenia |
1447/48 |
Data śmierci | |
Miejsce spoczynku | |
Ojciec | |
Matka | |
Rodzeństwo |
Çem
Gehverhan Sultan |
Żona |
Nigar Hatun |
Dzieci |
Selim I Groźny
Ahmed |
Bajazyd II był synem sułtana Mehmeda II i jego konkubiny - greczynki Emine Gülbahar. Po śmierci ojca w 1481 roku (istnieją poważne podejrzenia, iż Bajazyd II nakazał jego otrucie)[3] objął tron dzięki wsparciu Gedika Ahmeda Paszy, wielkiego wezyra. Na początku swojego panowania pokonał pretendenta do tronu - swojego brata Cema (Dżema)[1][3], który po pokonaniu przez Bajezyda uciekł na Rodos do joannitów[2].
Władca na początku swojego panowania wszedł w konflikt z wielkim wezyrem, który przyłączył do Imperium Osmańskiego Otranto i wbrew instrukcjom władcy kontynuował kampanię we Włoszech[1]. Władca nakazał zamordowanie wezyra, który został przez niego stracony 18 listopada 1482 roku. 3 lipca 1503 Leonardo da Vinci wysłał do niego list, oferując mu swoje usługi inżynierskie. Oferował mu m.in. zbudowanie mostu w Konstantynopolu. Do realizacji przedsięwzięcia jednak nie doszło. Sułtan interesował się kosmografią i filozofią, uważany był za gorliwego muzułmanina[2]. Sułtan zbudował wiele szpitali, meczetów i mostów[2].
Tuż po śmierci Mehmeda II na bałkańskie posiadłości Osmanów spadł najazd Węgrów, którzy złupili tereny pograniczne i pokonali Turków w kilku mniejszych bitwach[3]. W następnych latach (1483-1487) obowiązywał pięcioletni rozejm między Bajazydem II a królem Maciejem Korwinem (który oskarżył sułtana o jego złamania po ataku na Mołdawię w 1484)[3]. W 1483 roku przyłączył pod bezpośrednią kontrolę Osmanów całość Hercegowiny[2]. W 1484 roku Bajezyd II zaatakował państwo mołdawskie Stefana Wielkiego i zdobył nadczarnomorskie porty - Kilię i Białogród[2][3]. Zdobycie portów sprawiło, iż Imperium Osmańskie uzyskało bezpośrednie połączenie lądowe ze swym wasalem - chanatem Krymskim[2][3]. W 1485 połączone wojska hospodara Mołdawii i władcy państwa polsko-litewskiego Kazimierza Jagiellończyka zadały wojskom sułtana klęskę w bitwie nad jeziorem Katalbuga, a rok później sam tylko Stefan Wielki pokonał Osmanów pod Bil'gary nad Seretem. Przyczyniło się to do zawarcia pokoju mołdawsko-tureckiego w 1486 roku, a w 1489 do dwuletniego rozejmu z Polską-Litwą. Rozejm został przedłużony na trzy lata w 1494 roku przez sułtana i Jana Olbrachta. W międzyczasie Węgrzy pod dowództwem Pála (Pawła) Kinizsi złupili w 1494 roku kraj[3]. W 1497 roku król Polski rozpoczął jednak przygotowania do interwencji na Mołdawii, w wyniku czego sułtan zaczął zbierać tam sporą część swojego wojska oraz odparł polski atak. W maju 1498 roku wojska sułtana w odwecie spustoszyły Podole, a w listopadzie złupione zostały Halicz i Drohobycz. Sułtan prowadził też nierozstrzygniętą wojnę z Republiką Wenecką (1499-1502/1503)[2].
W 1485 roku sułtan przeprowadził atak na mamelucki Egipt, nie odniósł jednak większych sukcesów[1]. Wraz z początkiem XVI wieku narastało zagrożenie ze strony Safawidów, którzy zaczęli planować podbój Anatolii[1]. W 1511 roku doszło do powstania części ludności zachodniej Anatolii, wspieranej przez Persję Isma'ila I, które zostało jednak stłumione[1].
25 kwietnia 1512 sułtan został zmuszony do abdykacji (być może toczyła się krótka wojna domowa) przez swojego syna Selima I (który był od 1511 roku gubernatorem Samandıry) na swoją rzecz[1][3]. Sułtan zmarł ponad miesiąc później 26 maja tego samego roku. Został pochowany w Meczecie Bajazyda II w Stambule. Sułtan uważany jest przez historyków za władcę pokojowego, szczególnie w porównaniu z Selimem I Groźnym[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.