Błękit patentowy V

Błękit patentowy V, błękit sulfanowy, E131 – organiczny związek chemiczny, syntetyczny, niebieskofioletowy barwnik spożywczy (azowy, bądź smołowy)^[5].

Błękit patentowy V

Jedna ze struktur rezonansowych błękitu patentowego V w formie kwasowej
Kryształki błękitu patentowego V
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) 4-{[4-(dietyloamino)fenylo]-(4-dietyloazaniumylidenocykloheksa-2,5-dien-1-ylideno)metylo}benzeno-1,3-disulfonian sodu Inne nazwy i oznaczenia E131, błękit sulfanowy, błękit kwasowy 1, błękit VS, C.I. 42045
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C27H31N2NaO6S2
Masa molowa	566,66 g/mol
Wygląd	fioletowy proszek[1]
Identyfikacja
Numer CAS	20262-76-4 (sól sodowa) 3536-49-0 (sól wapniowa)
PubChem	77074
SMILES CCN(CC)C1=CC=C(C=C1)C(=C2C=CC(=[N+](CC)CC)C=C2)C3=C(C=C(C=C3)S(=O)(=O)[O-])S(=O)(=O)[O-].[Na+]
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie 30 g/l[2] w innych rozpuszczalnikach rozpuszczalny w etanolu[3] logP 0,572[4]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2018-08-26] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Substancja nie jest klasyfikowana jako niebezpieczna według kryteriów GHS (na podstawie podanej karty charakterystyki). Numer RTECS BP6830000 Dawka śmiertelna LD50 1200 mg/kg (mysz, dożylnie)[2]
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	V04CX09

Dopuszczalne dzienne spożycie wynosi 15 mg/kg ciała^[6].

Zastosowanie

Cukierki lodowe barwione E131

Obecnie wycofywane jest jego użycie w przemyśle spożywczym, aczkolwiek czasami jest dodawany do żelków i jajek szkockich.

W medycynie rzadko już używany w limfangiografii jako barwnik do uwidaczniania naczyń chłonnych, coraz częściej zastępowany nowszymi technikami^[7]. Stosowany jest również do barwienia niektórych leków przeciwbólowych^[8] i przeciwalergicznych^[9] w kapsułkach lub w syropie^[10].

W stomatologii jest stosowany jako barwnik do tabletek barwiących. Pokrywa on płytkę nazebną, uwidaczniając ją w ten sposób^[11].

Zagrożenia

W stosowanych stężeniach błękit patentowy V rzadko wywołuje skutki uboczne, jednak może powodować reakcje alergiczne takie jak: świąd, pokrzywka, nudności, niedociśnienie^[12] oraz żołądkowo-jelitowe^[5], a w rzadkich przypadkach także wstrząs anafilaktyczny^[7]. Może powodować wzmożenie wydzielania histaminy^[6].

Regulacje prawne

Stosowanie błękitu patentowego V jako dodatku do żywności jest zabronione w Australii, USA oraz Norwegii^[13][12].