Język aranejski

Język aranejski – odmiana języka oksytańskiego (dialekt gaskoński), używana w Val d’Aran. Na terenie całej Katalonii od roku 2006 posiada status języka oficjalnego^[2], wraz z językiem katalońskim i hiszpańskim. W samej Val d’Aran jest używany w szkolnictwie od roku 1984.

Nie mylić z: język aramejski.

aranés

Obszar	Hiszpania (Katalonia)
Liczba mówiących	ok. 4,5 tys.[1]
Pismo/alfabet	łacińskie
Klasyfikacja genetyczna
Języki indoeuropejskie Języki italskie Języki romańskie Zachodnioromańskie Język aranés
Status oficjalny
język urzędowy	Katalonia w Hiszpanii
Organ regulujący	Conselh Generau d’Aran
Kody języka
ISO 639-1	oc
ISO 639-2	oci
IETF	oc-aranes
Glottolog	aran1260
Linguist List	oci-ara
SIL	oci
W Wikipedii
Zobacz też: język, języki świata
Ta strona zawiera symbole fonetyczne MAF. Bez właściwego wsparcia renderowania wyświetlane mogą być puste prostokąty lub inne symbole zamiast znaków Unikodu.

Wpływy języków iberyjskich

Ze względu na przynależność do Hiszpanii aranejski podlega silnym wpływom języka hiszpańskiego i katalońskiego^[3]. W ciągu kilkudziesięciu ostatnich lat przejął do swojego słownictwa wiele hispanizmów, takich jak actuar (vs. agir), empresa (vs. entrepresa), foment, impartir, increment (vs. aumentacion), laborau, matrícula (vs. inscripcion), oficina (vs. burèu) lub sollicitud.

Ortografia

• o, ó: wymawia się jak „u” : Arró.
• ò: wymawia się jak otwarte „o” : Vilamòs.
• u, ú: wymawia się jak niemieckie ü : Salardú. W dyftongach wymawiane jest jak „u” : mau.
• è: wymawia się jak otwarte „e” Aubèrt.
• lh: wymawia się jak miękkie „l” : Vielha.
• nh: wymawia się jak „ń” : Unha.
• sh, ish: wymawia się jak „sz” : peish.
• th: wymawia się jak „t”.
• h: najczęściej jest nieme, niekiedy jako przydech : hum.
• n: jest nieme w liczbie mnogiej wyrazów, zakończonych na „n” w liczbie pojedynczej : camins.

Tabela porównawcza

ŁACINA	francuski	włoski	hiszpański	kataloński	aranejski
FESTA	fête	festa	fiesta	festa	hèsta
LUNA	lune	luna	luna	lluna	lua
MELE	miel	miele	miel	mel	mèu
CASTELLUM	château	castello	castillo	castell	castèth
ILLA	elle	lei	ella	ella	era
RIDERE	rire	ridere	reír	riure	arrir
CAPRA	chèvre	capra	cabra	cabra	craba

Napisy w języku aranejskim w Bossòst (Val d’Aran)

Przypisy

1. cens_aranes.doc [online], gencat.cat [dostęp 2024-04-23].
2. Marc legal. L'oficialitat de l'occità. Llengua catalana [online], www20.gencat.cat [dostęp 2017-11-24] (kat.).
3. Ethnologue report for language code: oci