Aleksander Myszczyński

Aleksander Myszczyński (zm. 1540) – biskup margaryteński 1514, biskup pomocniczy włocławski 1514-1540

Aleksander Myszczyński

biskup tytularny Margarity
Kraj działania	Polska
Data śmierci	1540
Biskup pomocniczy kujawski
Okres sprawowania	od 1514 do 1540
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	łaciński
Nominacja biskupia	20 lutego 1514
Sakra biskupia	dokładna data nieznana

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	dokładna data nieznana
Współkonsekrowani biskupi Rafał Leszczyński 11 września 1524 Jan Karnkowski 20 września 1528 Dominik Małachowski 20 września 1528 Mikołaj Broliński 24 lutego 1533

Życiorys

Urodzony zapewne w 2 połowie lat 60. XV wieku. Pochodził z rodziny rycerskiej, herbu Pierzchała lub Roch. Wywodził się z Mazowsza, pisząc się ze wsi Myszczyn koło Błonia^[1].

Od 1484 studiował na Akademii Krakowskiej, na wydziale Sztuk Wyzwolonych uzyskał w 1486 bakalaureat, w 1489 tytuł magistra. Następnie rozpoczął studia w zakresie prawa i teologii, a na Wydziale Sztuk Wyzwolonych podjął wykłady i ćwiczenia, głównie z Arystotelesa. Prowadził je w zastępstwie m.in. Pawła z Zalesia i Mikołaja z Latowca od semestru letniego 1489 do zimowego 1490. Przed rokiem 1495 uzyskał tytuł magistra teologii i doktora dekretów.

W 1492 został dziekanem kapituły kolegiackiej w Pułtusku, zachowując tę godność do końca życia.

Kilka lat później został kanclerzem biskupa płockiego Wincentego Przerębskiego. W 1503 wraz z biskupem przeniósł się do Włocławka. 16 VII 1509 został prowizorycznie (ze względu na spór o kanonię) kanonikiem kapituły włocławskiej. Formalnie ją uzyskał 1 III 1515.

Biskup Przerębski wysunął go na biskupa pomocniczego diecezji włocławskiej, ale nie zdążył przeprowadzić całego procesu w Rzymie, gdyż zmarł. Myszczyński przeniósł się do Pułtuska, gdzie na krótko objął zastępstwo pod nieobecność archidiakona i oficjała pułtuskiego Mikołaja Brolińskiego.

20 II 1514 Aleksander Myszczyński uzyskał papieską prowizję na tytularne biskupstwo margaryteńskie z zachowaniem kanonii we Włocławku i Pułtusku. Od tej chwili w następnych latach był wielokrotnie tytułowany kanonikiem włocławskim i dziekanem kapituły pułtuskim^[2].

31 V 1525 brał udział w synodzie dziecezjalnym we Włocławku. 1528 w Krakowie współkonsekrował Jana Karnkowskiego na biskupa przemyskiego oraz nowego krakowskiego biskupa pomocniczego Piotra Małachowskiego. 24 II 1533 w Pułtusku współkonsekrował Mikołaja Brolińskiego na biskupa pomocniczego dla Płocka.
Przyczynił się do odbudowy katedry płockiej strawionej 20 III 1530 przez pożar, ufundował nowe ministeria ołtarzowe i mansjonarii w kolegiacie pułtuskiej (1531). Był fundatorem kolegiów mansionarzy w Warszawie i Ciechanowie.
Z racji posiadanego kanonikatu włocławskiego, do które od 1500 przypisana była funkcja kaznodziei katedralnego. Myszczyński w każdą niedzielę głosił w katedrze kazania, okresowo wspomagany przez innych duchownych. W 1537 ze względu na swój podeszły wieku przyjął koadiutora na tę kanonię w osobie Jana Ostrowickiego, tenże zrezygnował z funkcji w 1540.

Aleksander Myszczyński zmarł z początkiem maja 1540, został pochowany w katedrze włocławskiej. Jeszcze za życia wykonał dla siebie tablicę nagrobną, dziś zaginioną^[3]. W 1542 jego brat Maciej Myszczyński przekazał kapitule włocławskiej po zmarły 22 księgi o tematyce teologicznej i prawnej, prawdopodobnie należące do biblioteki kapitulnej.

Przypisy

1. W starszej literaturze nazywany Aleksandrem Myszyńskim. P. Czaplewski, dz. cyt., s. 129, uważa, iż wywodził się ze wsi Myszyna w Sieradzkiem i posługiwał się herbem Klamry.
2. Piotr Nitecki, Biskupi Kościoła w Polsce w latach 965-1999. Słownik biograficzny, wyd. II popr. i uzupeł., Warszawa 2000, kol. 304, podaje jeszcze urząd kanonika krakowskiego.
3. Krzysztof Rafał Prokop, dz. cyt., s. 188, podaje, iż tablica się zachowała do dnia dzisiejszego. W Corpus Inscriptionum Poloniae, t. 4, Województwo Włocławskie, z. 1. Kujawy Brzeskie, opracował Andrzej Mietz, Jan Pakulski, Włocławek-Toruń 1985, s. 215, nr 12, publikowana jest jako tablica zaginiona.

Bibliografia

• Stanisław Chodyński, Biskupi sufragani włocławscy, Włocławek 1906, s. 32.
• Paweł Czaplewski, Tytularny episkopat w Polsce średniowiecznej, „Roczniki Towarzystwa Przyjaciół Nauk Poznańskiego”, t. 43, 1916, s. 129-131.
• Krzysztof Rafał Prokop, Biskupi pomocniczy w diecezjach polskich w dobie przedtrydenckiej (2. poł. XIII – 1. poł XVI w.), Kraków 2002, s. 187-189.