Al-Dżabal al-Achdar (góry w Libii)

Al-Dżabal al-Achdar^[1] (arab. الجبل الأخضر, al-Jabal al-Akhḍar), dosł. „Zielone Góry”^[2]  – górzysty płaskowyż w północno-wschodniej Libii.

Al-Dżabal al-Achdar

Al-Dżabal al-Achdar
Kontynent	Afryka
Państwo	Libia
Długość	150 km
Położenie na mapie Libii Al-Dżabal al-Achdar
32°37′04″N 21°47′06″E

Położenie

Al-Dżabal al-Achdar leży w północno-wschodniej Libii, w Cyrenajce, w gminie Al-Dżabal al-Achdar. Rozciąga się wzdłuż wybrzeża Morza Śródziemnego na długości 150 km^[3] , pomiędzy miastami Al-Mardż i Darna^[4] .

Geografia

Al-Dżabal al-Achdar to górzysty płaskowyż zbudowany ze skrasowiałych wapieni trzeciorzędowych^[3] . Występują tu złoża soli kamiennej i gipsu^[3] .

Wznosi się dwoma stopniami – pierwszy stopień o długości ok. 400 km, wysunięty na północ, wznosi się stromo do wysokości 300 m n.p.m., drugi długości 300 km, wysuwa się na południe i wznosi nieco łagodniej na wysokość 500–600 m n.p.m.^[2]  Najwyższe wzniesienia Al-Dżabal al-Achdar sięgają 876 m n.p.m.^[3] 

Opada na wschód do kamienistego regionu Al-Buṭnān, a na południe w kierunku Pustyni Libijskiej^[4] .

Obszar Al-Dżabal al-Achdar poprzecinany jest dolinami rzek^[4] . Charakteryzuje się stosunkowo wysokimi opadami (ok. 375–500 mm rocznie) i relatywnie dużą wilgotnością powietrza^[4] . Z temperaturami poniżej 15 °C wyższe partie Al-Dżabal al-Achdar są najchłodniejszym regionem Libii^[2] .

Północne obszary gór porasta niski las z jałowcami i pistacjami^[5] . Występują tu liczne rośliny jednoroczne, m.in. stokłosy, mozgi kanaryjskie, wiechliny i życice^[5] . Rośnie tu 70–80% wszystkich gatunków roślin występujących na terenie Libii^[6]. Im bardziej na południe tym las staje się rzadszy i uboższy w rośliny jednoroczne^[5] .

Ze względu na warunki klimatyczne sprzyjające rolnictwu, obszar został skolonizowany w latach 30. XX w. przez włoskich osadników^[4] . Osady zostały opuszczone podczas II wojny światowej, kiedy region stał się jednym z głównych pól bitwy^[4] . Po wojnie we włoskich osadach zamieszkali Libijczycy^[4] . Mieszkańcy zajmują się uprawą zbóż, winogron, drzew oliwkowych i migdałowych oraz hodowlą zwierząt (wielbłądów, kóz i owiec)^[4] .

Przypisy

1. KSNG 2004 ↓, s. 90.
2. Braun, Passon i Jeworutzki 2020 ↓.
3. Encyklopedia PWN ↓.
4. Encyclopædia Britannica ↓.
5. Encyclopædia Britannica i Libya ↓.
6. Mahklouf i Etayeb 2018 ↓, s. 123.

Bibliografia

• Achdar, Al-Dżabal al-, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-03-25].
• Afryka. „Nazewnictwo geograficzne Świata”. 3, 2004. Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej (KSNG). [dostęp 2021-03-25].
• Braun K., Passon J., Jeworutzki A.: Across the Vast Land—Some Aspects on Libya’s Geography. W: Braun K., Passon J. (red.): Across the Sahara. Springer, Cham, 2020-08-15. DOI: 10.1007/978-3-030-00145-2_1. ISBN 978-3-030-00145-2. (ang.).
• Libya, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-03-25] (ang.).
• Mahklouf, Mohammed Hadi, Etayeb, Khaled: Biodiversity in Libya. W: T. Pullaiah (red.): Global Biodiversity: Selected Countries in Africa. T. 3. 2018, s. 113–132. DOI: 10.1201/9780429469800-5. (ang.).
• Akhḍar Mountains, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2021-03-25] (ang.).

Kontrola autorytatywna (łańcuch górski):

• VIAF: 248263761
• GND: 4449052-5

Encyklopedie internetowe:

• PWN: 3865474
• Britannica: place/Akhdar-Mountains
• Catalana: 0001453