Adam Stanisław Krasiński (biskup wileński)

Adam Stanisław Krasiński, SP (ur. 24 grudnia 1810 we wsi Wiełnicze, gubernia wołyńska, zm. 9 maja 1891 w Krakowie) – biskup wileński i pisarz polski.

Adam Stanisław Krasiński

Biskup tytularny Hesbon
Bolesław Rusiecki - Portret biskupa Adama Stanisława Krasińskiego
Kraj działania	Imperium Rosyjskie
Data i miejsce urodzenia	24 grudnia 1810 Wiełnicze, gubernia wołyńska
Data i miejsce śmierci	9 maja 1891 Kraków
Miejsce pochówku	Cmentarz Rakowicki w Krakowie
Biskup wileński
Okres sprawowania	1858-1883
Wyznanie	katolicyzm
Kościół	rzymskokatolicki
Inkardynacja	pijarzy
Prezbiterat	23 maja 1836[1]
Nominacja biskupia	27 września 1858[1], 15 marca 1883[2]
Sakra biskupia	13 lutego 1859[1]

Sukcesja apostolska

Data konsekracji	13 lutego 1859
Konsekrator	Wacław Żyliński
Współkonsekratorzy	Wincenty Lipski Antoni Fijałkowski
Współkonsekrowani biskupi Józef Maksymilian Staniewski 20 lutego 1859 Aleksander Kazimierz Bereśniewicz 27 lutego 1859

Życiorys

Służbę duchową zaczął w zakonie pijarów, a po jego kasacji na terenie Litwy, przeszedł w szeregi duchowieństwa diecezjalnego. Związany z parafią katedralną w Wilnie. W 1858 został biskupem wileńskim. Nie był zwolennikiem powstania styczniowego, ale też odmówił poparcia władz carskich, w efekcie czego przebywał na zesłaniu od 1863 do 1882. Został zesłany do Wiatki^[3]. Tam pracował nad słownikiem Synonimy języka polskiego. Po zwolnieniu z zesłania, wobec zakazu powrotu do Wilna, udał się do Krakowa, gdzie do końca życia przebywał w klasztorze pijarów, pisząc prace naukowe z zakresu filologii polskiej, tłumacząc rzymskich pisarzy oraz pisząc poezje. Za prace naukowe powołany na członka czynnego Akademii Umiejętności^[4]. W 1887 został uhonorowany godnością doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego^[5].

Po śmierci spoczął na cmentarzu Rakowickim^[6].

Główne dzieła

• przekład Sztuki rymotwórczej Horacego (1835)
• Gramatyka polska dla dzieci (1836)^[7]
• Noworocznik literacki (1835, 1838^[8] i 1843^[9])
• Słownik synonimów polskich (1885, 2 tomy)^[10]
• Aforyzmy, wierszowane (1888, II. wyd. 1906^[11])
• Wspomnienia (1901)^[12].