Najlepsze pytania
Chronologia
Czat
Perspektywa
50 halerzy czechosłowackich (1921)
moneta czechosłowacka z lat 1922–1953 Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Remove ads
50 halerzy (cz. 50 haléřů, słow. 50 halierov) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 50 halerzy wyemitowana w 1922 roku a wycofana ostatecznie w roku 1953. W tym czasie bita była w trzech różnych stopach metalu i trzech rozmiarach. Obie strony monety zostały zaprojektowane przez Otakara Španiela[1][4][2][6][3][7].
Remove ads



Remove ads
Wzór
W centralnej części awersu umieszczono pochodzące z małego herbu Czechosłowacji godło państwowe – heraldycznego wspiętego lwa w koronie o podwójnym ogonie. Na jego piersi znajdował się herb Słowacji – podwójny krzyż na trójwzgórzu. Wokół, w dwóch rzędach zapisano legendę. W wewnętrznym pierścieniu znalazła się inskrypcja „REPUBLIKA” (zapisana wewnętrznie) a poniżej rok bicia (zapisany zewnętrznie). Wzdłuż otoku zapisano natomiast wewnętrznie człon „ČESKOSLOVENSKÁ” rozdzielony u dołu ozdobnym symbolem kwiatowym[1][2][3][8][9][10].
Rewers monety przedstawiał symetrycznie ułożone i związane razem wstążką dwa pęki kłosów (po trzy sztuki każdy) oraz dwie lipowe gałązki. W górnej części monety znalazł się zapisany arabskimi cyframi nominał. W prawej dolnej części wzdłuż otoku umieszczono oznaczenie projektanta, napis „O • ŠPANIEL”[1][2][3][8][9][10].
Remove ads
Nakład
Podsumowanie
Perspektywa
Monety pięćdziesięciohalerzowe bito na mocy ustawy z dnia 1 marca 1921 r. o emisji drobnych monet[11]. Początkowo wytwarzano je z miedzioniklu (MN20, 80% miedzi, 20% niklu), z krążków o masie 5 g[1] (zgodnie z ustawą z kilograma surowca miało powstać 200 sztuk monet)[11]. Rozporządzeniem rządu z 16 lutego 1922 r. przewidziano, że do obiegu w formie monet o nominałach 20 i 50 h zostanie łącznie wprowadzonych maksymalnie 31 mln koron[12]. Wzór monet oraz ich średnicę (22 mm) ustalono wydanym tego samego dnia zarządzeniem Urzędu Bankowego przy Ministerstwie Finansów[8]. Monety te pozostawały w obiegu także po likwidacji państwa czechosłowackiego w 1939 roku. W Protektoracie Czech i Moraw uległy demonetyzacji z dniem 30 września 1941 r., choć dopuszczono możliwość ich wymiany w placówkach pocztowych i bankowych przez kolejne dwa miesiące[13]. W Republice Słowackiej wycofano je z obiegu 31 maja 1941 r.[14][15]
Miedzioniklowe monety o nominale 20 h bito w latach 1921–1927 (z wyjątkiem roku 1923) oraz w roku 1931, kiedy to wybito ich łącznie 61 mln sztuk[1][4][5]. Ponadto już po upadku Czechosłowacji, w 1939 i 1940 roku kremnicka mennica korzystając ze starych stempli wyemitowała dalszy milion monet na potrzeby Protektoratu Czech i Moraw[15][16].
Po zakończeniu II wojny światowej monety te ponownie dopuszczono do obrotu na mocy zarządzenia Ministra Finansów z 4 lipca 1945 r.[17] Począwszy od 1947 roku monety o takim samym wzorze bito w Kremnicy w mosiądzu (92% miedzi i 8% cynku). Krążek miał 18 mm średnicy i ważył 3 g. Wzór i rozpoczęcie emisji usankcjonowano zarządzeniem Ministra Finansów z 12 marca 1947 r.[9] Mosiężne monety bito przez cztery lata, do roku 1950[2][6][5]. Przez kolejne trzy lata pięćdziesięciohalerzówki nadal bito według trzydziestoletniego wzoru Španiela, jednak tym razem z aluminiowych krążków o średnicy 18 mm i masie 0,67 g[10]. Wszystkie trzy typy monet z naręczem kłosów na rewersie zostały oficjalnie wycofane z obrotu wraz z wejściem w życie ustawy o reformie walutowej z 30 maja 1953 r.[18]
Łącznie wyemitowano nieco ponad 317 mln tych monet, w tym 62 mln miedzioniklowych[5][15][16], ok. 100 mln mosiężnych[5] i ok. 155 mln aluminiowych[5].
Remove ads
Zobacz też
- czechosłowackie monety obiegowe
- 50 halerzy wzoru z 1963, 1978 i 1991
- 50 halerzy Protektoratu Czech i Moraw
Uwagi
Przypisy
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads