Życiorys drugi świętego Franciszka z Asyżu

Życiorys drugi świętego Franciszka z Asyżu (łac. Vita secunda sancti Francisci, także Memoriale) – biografia św. Franciszka z Asyżu napisana przez Tomasza z Celano na przełomie lat 1246–1247.

Życiorys drugi

Vita secunda sancti Francisci

Autor	Tomasz z Celano
Tematyka	religijna
Typ utworu	biografia
Wydanie oryginalne
Miejsce wydania	Włochy
Język	łacina
Data wydania	1247
poprzednia Żywot naszego ojca, błogosławionego Franciszka następna Traktat o cudach

Historia

Autorem Vita secunda jest franciszkanin Tomasz z Celano. Jej redakcja była odpowiedzią na wyraźne polecenie kapituły generalnej zakonu, zgromadzonej w Genui 2 października 1244 za generalatu Krescencjusza z Jesi. Autor zamieścił niepublikowane fakty dotyczące nawrócenia Biedaczyny. Jego celem było też dokładne przedstawienie wyobrażenia o tym czym powinno być życie franciszkańskie w opinii założyciela wspólnoty minoryckiej. Vita secunda miała być integracją niezamieszczonych wcześniej materiałów, nie miała zastępować wcześniejszej Vita prima z 1229. Swego rodzaju dopełnieniem przedstawienia osoby św. Franciszka i jego woli był napisany z polecenia kolejnego generała Jana z Parmy w latach 1254–1257 Traktat o cudach. Podobnie jak inne wczesne biografie św. Franciszka Vita secunda zniknęła z nakazu zarządu zakonu z klasztorów franciszkańskich w 1266. Egzemplarz odnaleziono pod koniec XVIII wieku. Pierwsza edycja drukiem nastąpiła w 1806^[1].

W najnowszym krytycznym wydaniu Vita secunda z 2011, autorzy podkreślili, iż w przekazach rękopiśmiennych, chociaż potocznie dzieło Celańczyka przyjęło się nazywać «życiorysem», powszechne jest nazywanie go raczej «wspomnieniem»: Memoriale in desiderio animae de gestis et virtutibus sanctissimi patris nostri Francisci (pol. Wspomnienie w pragnieniu duszy o czynach i cnotach najświętszego ojca naszego Franciszka) czy Memoriale gestorum et virtutum sancti Francisci (pol. Wspomnienie czynów i cnót świętego Franciszka)^[2].

Struktura

Celańczyk podzielił dzieło na 167 rozdziałów różnej długości:

Prolog Część pierwsza Nawrócenie (rozdz. 1-11) U Matki Bożej Anielskiej (rozdz. 12-13) Styl życia Franciszka i jego braci (rozdz. 14-17) Część druga Wstęp Duch proroctwa bł. Franciszka (rozdz. 1-24) Ubóstwo (rozdz. 25) Ubóstwo wspólnot (rozdz. 26-29) Ubóstwo sprzętów (rozdz. 30-32) Ubóstwo posłania (rozdz. 33-34) Niechęć do pieniądza (rozdz. 35-38) Ubóstwo ubioru (rozdz. 39-40) Jałmużna (rozdz. 41-48) Wyrzekający się świata (rozdz. 49-50) Współczucie dla ubogich (rozdz. 51-60) Modlitwa (rozdz. 61-67) Rozumienie Pisma Świętego i przepowiadanie (rozdz. 68-77) Przeciwko zażyłościom z kobietami (rozdz. 78-80) Walka z pokusami (rozdz. 81-83)

Walka z demonami (rozdz. 84-87) Radość w Duchu (rozdz. 88-92) Próżna radość (rozdz. 93-97) Ukrywanie stygmatów (rozdz. 98-101) Pokora (rozdz. 102-110) Posłuszeństwo (111-114) Dobry i zły przykład (115-117) Przeciwko bezczynności i próżniakom (rozdz. 118-121) Słudzy Słowa Bożego (rozdz. 122-123) Kontemplacja Stwórcy w stworzeniach (rozdz. 124-130) Miłość (rozdz. 131-137) Obmowa (rozdz. 138) Minister generalny i inni ministrowie (rozdz. 139-141) Święta prostota (rozdz. 142-147) Pobożność (rozdz. 148-154) Ubogie Panie (rozdz. 155-157) Pochwała reguły (rozdz. 158-159) Choroby świętego (rozdz. 160-161) Transitus (rozdz. 162-166) Modlitwa towarzyszy (rozdz. 167)