Śpiąca Ariadna

Śpiąca Ariadna – rzymska rzeźba pochodząca z I/II wieku, będąca kopią greckiego oryginału z okresu hellenistycznego^[1], wykonanego w kręgu szkoły pergameńskiej^[2]. Znajduje się w Muzeach Watykańskich (Museo Pio-Clementino)^[1].

Śpiąca Ariadna

Śpiąca Ariadna
Autor	nieznany
Data powstania	I/II wiek
Medium	marmur
Wymiary	1,61 m
Miejsce przechowywania
Lokalizacja	Muzea Watykańskie

Historia

Na początku XVI wieku rzeźba stanowiła własność Angelo Maffei. Zakupiona w 1512 roku przez papieża Juliusza II, została umieszczona na dziedzińcu watykańskiego Belwederu jako część dekoracji fontanny^[3]. Ponieważ postać ma owiniętą wokół ręki bransoletę przedstawiającą węża, przez długi czas uważano ją za wizerunek umierającej Kleopatry. Dopiero w XVIII wieku Ennio Quirino Visconti zidentyfikował ją jako mityczną Ariadnę^[2]. W 1779 roku rzeźbę przeniesiono do Muzeów Watykańskich^[2]. W 1798 roku wywieziona przez Francuzów do Paryża jako zdobycz wojenna, wróciła do Rzymu po upadku Napoleona^[4].

Wykonana z marmuru rzeźba ma 161 cm wysokości^[1]. Nawiązuje do mitu o Ariadnie, która porzucona przez Tezeusza podczas snu na wyspie Naksos została zbudzona przez Dionizosa, który pojął ją za żonę^[2]. Uzupełnienia konserwatorskie, wykonane przez Gaspara Sibillę^[5], obejmują skalne łoże, prawą rękę i część twarzy^[1]. Obecnie ustawiona jest na odkrytym w 1748 roku rzymskim sarkofagu, ozdobionym scenami przedstawiającymi gigantomachię^[4]. Rzeźba przypuszczalnie stanowiła inspirację dla Michała Anioła przy skręconych pozach Nocy i Dnia^[1].

Przypisy

1. Muzea Watykanu. Warszawa: Arkady, 1983, s. 27. ISBN 83-213-3144-0.
2. Ariadne. mv.vatican.va. [dostęp 2015-03-13]. (ang.).
3. Brian A. Curran: Teaching (and Thinking About) the High Renaissance: With Some Observations on its Relationship to Classical Antiquity. W: Rethinking the High Renaissance. The Culture of the Visual Arts in Early Sixteenth-Century Rome. edited by Jill Burke. Farnham: Ashgate Publishing, 2012, s. 45. ISBN 978-1-4094-2558-8.
4. Encyclopedia of the History of Classical Archaeology. Edited by Nancy Thomson de Grummond. London: Routledge, 1996, s. 292-293. ISBN 1-884964-80-X.
5. Maria Barbara Guerrieri Borsoi: Gaspare Sibilla «scultore pontificio». W: Le sculture del Settecento a Roma, II. Elisa Debenedetti (pod red.). T. 18. Rzym: Bonsignori Editore, 2002, s. 161, seria: Studi sul Settecento Romano. ISBN 88-7597-309-1. [dostęp 2022-08-13]. (wł.).