Ślimakowate

Ślimakowate (Helicidae) – rodzina lądowych ślimaków płucodysznych z rzędu trzonkoocznych (Stylommatophora), obejmująca największe oskorupione ślimaki Europy. Zaliczono do niej ponad 50^[2] rodzajów ślimaków o dużym zróżnicowaniu kształtu i ubarwienia muszli. Układ rozrodczy charakteryzuje się obecnością dwóch gruczołów palczastych i woreczka strzałki miłosnej. Ślimakowate żyją kilka do kilkunastu lat^[3]. Niektóre gatunki są pozyskiwane lub hodowane w celach konsumpcyjnych. Na terenie Polski 5 gatunków podlega ochronie prawnej, w tym 2 ochronie ścisłej^[4].

Ślimakowate

Helicidae[1]
Rafinesque, 1815
Przedstawiciel rodziny – ślimak winniczek (Helix pomatia)
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	mięczaki
Gromada	ślimaki
Podgromada	Heterobranchia
Infragromada	Euthyneura
(bez rangi)	Tectipleura
Nadrząd	Eupulmonata
Rząd	trzonkooczne
Podrząd	Helicina
Infrarząd	Helicoidei
Nadrodzina	Helicoidea
Rodzina	ślimakowate

Systematyka

Rodzina Helicidae obejmuje blisko 500 gatunków ślimaków, które sklasyfikowano w podrodzinach^[2][5]:

• Ariantinae Mörch, 1864
• Helicinae Rafinesque, 1815
• Murellinae P. Hesse, 1918

Dwóch rodzajów kopalnych nie sklasyfikowano w żadnej z powyższych podrodzin^[2]:

• Nanhaispira W. Yü & X.-Q. Zhang, 1982 †
• Praecampylaea Pfeffer, 1930 †

Obecność w faunie Polski

Ślimak zaroślowy (Arianta arbustorum)

Iberus sp.

W Polsce stwierdzono występowanie 12 gatunków^[3]:

• Arianta arbustorum – ślimak zaroślowy
• Caucasotachea vindobonensis – wstężyk austriacki
• Causa holosericea
• Cepaea hortensis – wstężyk ogrodowy
• Cepaea nemoralis – wstężyk gajowy
• Faustina cingulella – ślimak tatrzański
• Faustina faustina – ślimak nadobny
• Faustina rossmaessleri – ślimak Rossmasslera
• Helicigona lapicida – ślimak ostrokrawędzisty
• Helix lutescens – ślimak żółtawy
• Helix pomatia – ślimak winniczek
• Isognomostoma isognomostomos – ślimak maskowiec

Zobacz też

• mięczaki Polski
• ochrona gatunkowa ślimaków w Polsce

Przypisy

1. Helicidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
2. MolluscaBase eds., Helicidae Rafinesque, 1815, [w:] MolluscaBase [online] [dostęp 2024-04-03] (ang.).
3. Fauna Polski - charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. III. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2008, s. 399–400, 422. ISBN 978-83-88147-09-8.
4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 16 grudnia 2016 r. w sprawie ochrony gatunkowej zwierząt (Dz.U. z 2016 r. poz. 2183).
5. PhilippeP. Bouchet PhilippeP. i inni, Revised Classification, Nomenclator and Typification of Gastropod and Monoplacophoran Families, „Malacologia”, 61 (1–2), 2017, s. 1–526, DOI: 10.4002/040.061.0201 [dostęp 2024-03-27] (ang.).

Kontrola autorytatywna (takson):

• NKC: ph503007
• J9U: 987007555541005171

Encyklopedie internetowe:

• Britannica: animal/Helicidae

Identyfikatory zewnętrzne:

• EoL: 2640
• GBIF: 6540
• identyfikator iNaturalist: 47484
• ITIS: 77903
• NCBI: 6533
• identyfikator taksonu Fossilworks: 94483
• CoL: 7NHSG