Łysica (Góry Świętokrzyskie)

Łysica (potocznie Góra Świętej Katarzyny^[1]) – najwyższy szczyt Gór Świętokrzyskich o wysokości 614 m n.p.m.^[2]. Znajduje się w zachodniej części Łysogór, na południowy wschód od wsi Święta Katarzyna^[3]. Należy do Korony Gór Polski, jest jej najniższym szczytem. Znajduje się w obszarze ochrony ścisłej Świętokrzyskiego Parku Narodowego.

Łysica

Widok na górę od zachodu
Państwo	Polska
Pasmo	Góry Świętokrzyskie
Wysokość	614 m n.p.m.
Wybitność	362 m
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego Łysica
Położenie na mapie Polski Łysica
50°53′27″N 20°54′03″E

Góra ma dwa wierzchołki. Wschodni wierzchołek, nazywany Skałą Agaty lub Zamczyskiem, wznosi się na wysokość 614 m n.p.m.^[2] Jest to skalna grań (wychodnia kwarcytów) o długości około pół kilometra. Na nieznacznie niższym wierzchołku zachodnim (613 m n.p.m.^[2]) znajduje się replika pamiątkowego krzyża z 1930 r. oraz nieliczne pozostałości wieży triangulacyjnej. Z tego miejsca roztacza się ograniczony widok w kierunku północnym – na Górę Miejską i Psarską. Wierzchołki oddalone są od siebie o około 700 m.

Łysica zbudowana jest z kwarcytów i łupków kambryjskich. Od strony północnej i południowej szczyt otaczają gołoborza. Łysica jest całkowicie porośnięta lasem. W partiach szczytowych rośnie jodła, a poniżej las jodłowo-bukowy. Na stoku południowym, na wysokości ok. 590 m, położone jest niewielkie torfowisko. Na stoku północnym znajdują się liczne źródła strumieni. W partiach szczytowych gnieżdżą się orliki krzykliwe, krogulce i kobuzy.

Podania mówią, że u podnóża Łysicy istniała kiedyś słowiańska świątynia, na miejscu której obecnie znajduje się klasztor sióstr bernardynek.

Przez górę przechodzi Główny Szlak Świętokrzyski im. Edmunda Massalskiego z Gołoszyc do Kuźniaków.

Do roku 2018 uważano, iż najwyższy punkt to zachodni wierzchołek, na którym ustawiony jest krzyż, a jego wysokość to 612 metrów n.p.m. Pomiary z roku 2018 wykazały, iż wyższy jest jednak wierzchołek wschodni, Agata, który osiąga 613,96 m n.p.m.^[2][4][5]

• 
  Łysica od zachodu
• 
  Kapliczka św. Franciszka
• 
  Figura św. Franciszka
• 
  Źródełko św. Franciszka
• 
  Szlak czerwony na Łysicę
• 
  Szlak czerwony na Łysicę
• 
  Gołoborze
• 
  Krzyż na zachodnim, niższym wierzchołku Łysicy
• 
  Skała Agaty, wschodni wierzchołek Łysicy

Zobacz też

• lista najwyższych szczytów w Polsce
• Łysa Góra