Élan vital

Élan vital (fr. „pęd życiowy”) – twórcza siła, będąca motorem rozwoju świata istot żywych, nadająca mu dynamizm. Podstawowe pojęcie filozofii Henriego Bergsona, według którego stanowi ona podstawę działań duchowych i artystycznych^[1].

Ma zapewniać kontynuację gatunków i powodować ewolucję istot żywych. Pojęcie rozpowszechniło się po opublikowaniu Ewolucji twórczej w 1907 roku.

Świat postrzegany przez Bergsona to przestrzeń konfliktu między bezwładną, ociężałą materią a duchem, „pędem życiowym”, niosącym energię tworzenia. Walka materii i ducha sprawia, że świat nie może osiągnąć formy ostatecznej, że jest wciąż w fazie tworzenia się, wciąż „staje się”, a ów proces jest właśnie rzeczywistością, której ludzie doświadczają i którą poznają.

Zobacz też

• prana
• siła życiowa
• witalizm

Przypisy

1. élan vital – Słownik języka polskiego PWN. sjp.pwn.pl. [dostęp 2019-07-20]. [zarchiwizowane z tego adresu (2019-07-20)].

Encyklopedie internetowe (pojęcie):

• Britannica: topic/elan-vital-philosophy
• SNL: élan_vital
• Hrvatska enciklopedija: 17525