Loading AI tools
dzielnica Lublina Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wrotków – dawniej podlubelska wieś (do 1954), potem gmina, następnie jedno z lubelskich osiedli, a od 23 lutego 2006 dzielnica Lublina[4] o charakterze mieszkalnym, przemysłowym i turystycznym.
| Dzielnica Lublina | |
 Bloki przy ul. Nałkowskich oraz boisko szkolne | |
| Dewiza: Ubi concordia, ibi victoria! | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
| W granicach Lublina |
5 października 1954[1] |
| SIMC |
0955443[2] |
| Powierzchnia |
4,49 km² |
| Wysokość |
189 m n.p.m. |
| Populacja (2018) • liczba ludności |
|
| • gęstość |
3300,07 os./km² |
Położenie na mapie Lublina | |
| 51°12′35″N 22°33′00″E | |
| Strona internetowa | |
Wrotków znajduje się w południowej części Lublina w bezpośrednim sąsiedztwie Zalewu Zemborzyckiego i lasu Dąbrowa (na południu) oraz Bystrzycy (na zachodzie). Bystrzyca tworzy granicę Wrotkowa z Majdanem Wrotkowskim, który w 2006 został oddzielony od Wrotkowa i przyłączony do Zemborzyc. Wschodnia i północna część Wrotkowa to głównie tereny przemysłowe. W granicach administracyjnych znajdują się m.in. ulice: Diamentowa, Nałkowskich, Wrotkowska i Zemborzycka (fragment).
Granice administracyjne określa statut dzielnicy uchwalony 19 lutego 2009. Granice Wrotkowa tworzą: od północy tory PKP, od wschodu ul. Smoluchowskiego – ul. Zemborzycka – ul. Zemborzycką w kierunku ul. Świętochowskiego – ul. Świętochowskiego, od południa ul. Żeglarska, a od zachodu Bystrzyca[5].
Powierzchnia dzielnicy wynosi 4,49 km²[6]. Według stanu na 30 czerwca 2018 na pobyt stały na Wrotkowie były zarejestrowane 14 952 osoby[3].
Organy administracji samorządowej we Wrotkowie reprezentuje Rada Dzielnicy Wrotków, jednostka pomocnicza Rady Miasta Lublin. Rada i Zarząd Dzielnicy Wrotków ma swoją siedzibę przy ul. Nałkowskich 108. Przewodnicząca Rady Dzielnicy Wrotków: Monika Sugier. Przewodnicząca Zarządu Dzielnicy Wrotków: Katarzyna Jałowiec.[7]
.png)
Podlubelska wieś Wrotków, której nazwa wywodzi się zapewne od jej właściciela o imieniu Wrocisław, występuje w aktach po raz pierwszy w końcu XV w.
Wieś rozwijała się na prawym brzegu Bystrzycy, wzdłuż nadrzecznej drogi, prowadzącej od Zemborzyc i lasu Stary Gaj do miasta. Częściowo również rozwijała się na terenach obecnego Osiedla Nałkowskich[8].
Pozostałości po wsi Wrotków (stare szopy drewniane i ruiny innych zabudowań gospodarczych) można znaleźć wśród nowszych zabudowań mieszkalnych nieopodal Bystrzycy, a w wypisach z kronik Szkoły Podstawowej nr 30 w Lublinie (której historia sięga drugiej połowy XIX w.) można wyczytać m.in.[9]:
Szkołę powszechną we wsi Wrotków otwarto w miesiącu styczniu 1866 r. Szkoła nie miała swojego oddzielnego budynku, mieściła się w jednym pokoju, wynajmowanym przez społeczność miejscowości u jednego z gospodarzy.
W czasie przeglądu szkoły 5–17 stycznia zaobserwowano, że w jednym pomieszczeniu uczy się ponad 20 dzieci obojga płci. Nie ma żadnych mebli szkolnych, dzieci uczą się stojąc. Nauczycielce udzielono wskazówek, jak uczyć dzieci metodą poglądową i jak powinna prowadzić „gospodarstwo szkolne”.
W tym celu wydano nauczycielce księgę do wpisywania kwot dochodów i wydatków sum zbieranych na utrzymanie szkoły. W tej sprawie pouczono też wójta gminy, ławnika, sołtysa i pisarza gminnego.
W wypisach z kronik szkolnych dawnej szkoły podstawowej we Wrotkowie znajdują się również inne szczątkowe informacje związane z historią dzielnicy:
Rozrost administracyjnych granic Lublina nastąpił po II wojnie światowej.
W 1955 r. szkoła wrotkowska otrzymała numer 30, bowiem w latach 1955–1959 status miejski rozciągnięto na tereny przeznaczone pod planowaną nową zabudowę, zyskując przestrzeń pod obiekty przemysłowe, komunalne i mieszkaniowe. I tak w granicach Lublina znalazł się m.in. Wrotków i Majdan Wrotkowski[11].
Południowe i zachodnie obszary wsi Wrotków zostały włączone do miasta Lublin w 1961 r., bowiem realizowano tu nową dzielnicę przemysłowo-składową, w której powstały nowe ulice: Diamentowa, Energetyków, Przy Bocznicy, Budowlana, łączące rejony Wrotkowa północnego i ul. Nowy Świat z ul. Zemborzycką[12].
Słowo dzielnica w odniesieniu do Wrotkowa pada w cytowanych już powyżej wypisach z kronik szkolnych, tym razem z lat 1962–1963[13]:
Szkoła pracowała pod kierunkiem pana Henryka Szymańskiego. Po uruchomieniu w Bożym Darze stacji przekaźnikowej dla szkoły kupiono telewizor marki „Klejnot”.
Pomiędzy rejonem przemysłowo-składowym i wsią Wrotków w latach 1974–1980 wybudowano osiedle mieszkaniowe im. Wacława i Zofii Nałkowskich (ul. Nałkowskich, ul. Samsonowicza, ul. Romera), a z czasem zaczęły powstawać nowe ulice (m.in.: ul. Medalionów, ul. Fulmana, ul. Domeyki i nowe osiedla (Osiedle „Łąkowa”, Osiedle „Słoneczny Dom”, „Osiedle Zielone”).
Do 23 lutego 2006 r. Wrotków był i osiedlem i dzielnicą Lublina zarazem: jako osiedle kojarzono go głównie z Osiedlem Nałkowskich, na terenie którego swoją siedzibę miała Rada Osiedla „Wrotków” (obecnie Rada Dzielnicy Wrotków), a jako dzielnica figurował na mapach miasta.
Granicę wschodnią Wrotkowa tworzyły wtedy tereny dawnego tzw. obozu południowego na Dziesiątej, od północy obejmował m.in. obszary przemysłu wzdłuż ul. Krochmalnej i łąki za cukrownią aż po Park Ludowy, a od zachodu Majdan Wrotkowski i tereny rolne graniczące ze Starym Gajem[14].
Osiedla mieszkaniowe skupiają się głównie w południowo-zachodniej części dzielnicy. W jej granicach administracyjnych znajdują się osiedla: Osiedle Nałkowskich, „Łąkowa”, „Słoneczny Dom”, „Zielone” i „Marina”. Najstarsze jest Osiedle Nałkowskich, które powstawało w latach 70. i 80. XX w. Osiedle „Łąkowa” powstało w latach 90., a „Słoneczny Dom” oraz „Zielone” to nowe osiedla (XXI w.).
Skupiska czteropiętrowych bloków mieszkalnych (typu klatkowiec) bezpośrednio sąsiadują z budynkami mieszkalnymi jednorodzinnymi wolnostojącymi lub w zabudowie bliźniaczej (np. przy ul. Romera), a dziesięciopiętrowych bloków mieszkalnych jest w dzielnicy Wrotków niewiele (tylko przy ul. Samsonowicza).
W centrum osiedla wzdłuż deptaka tzw. rodzinnego (w pobliżu siedziby Spółdzielni Mieszkaniowej im. W.Z. Nałkowskich) wybudowano nowoczesne bloki mieszkalne (koniec lat 90. XX w. i początek XXI w.), a wśród skupisk starszych i nowszych bloków powstało kilka placów zabaw dla dzieci.
Na Osiedlu „Słoneczny Dom” oraz „Osiedlu Zielonym” nie ma budynków wielkopłytowych. Dominuje tam nowoczesna zabudowa mieszkalna. Największe skupiska domów jednorodzinnych (parterowych, jednopiętrowych i wielopiętrowych) znajdują się przy ul. Nałkowskich oraz przy ul. Romera. Wiele domów parterowych przy ul. Nałkowskich (głównie nad rzeką) tworzyło kiedyś wiejską zabudowę Wrotkowa. Domy jednopiętrowe i wielopiętrowe zarówno wolno stojące, jak i w zabudowie bliźniaczej (głównie przy ul. Romera) w większości zostały wybudowane w latach 70., 80. i 90. XX w.
Na terenie Wrotkowa znajdują się dwa rzymskokatolickie kościoły parafialne (pw. Miłosierdzia Bożego i pw. Św. Jana Pawła II), a także dwa zbory Świadków Jehowy (Lublin-Nałkowskich oraz Lublin-Zemborzycka)[15].
Północno-wschodnia część dzielnicy ma charakter przemysłowy. Swoje siedziby mają tam m.in.: PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna S.A. Oddział Elektrociepłownia Lublin-Wrotków, Herbapol Lublin S.A., Lubella S.A., Sipma S.A., Lubelska Fabryka Maszyn Rolniczych S.A.[16], Agroma w Lublinie Sp. z o.o.[17], Spółdzielnia Pszczelarska APIS, Filia nr 26 GLS Poland Sp. z o.o.[18], Elektromontaż-Lublin Sp. z o.o.[19], Zakłady Tytoniowe w Lublinie S.A.[20], Karpacka Spółka Gazownictwa Sp. z o.o. Oddział Zakład Gazowniczy w Lublinie[21], Przedsiębiorstwo Wielobranżowe ELPIE Sp. z o.o.[22], FS HOLDING S.A. Zakład Przemysłu Drzewnego[23].
Większość obiektów usługowych zlokalizowana jest w niewielkich pasażach handlowo-usługowych przy deptaku tzw. rodzinnym przy ul. Nałkowskich, przy ul. Fulmana oraz przy ul. Domeyki, a także w lokalach prywatnych właścicieli domów jednorodzinnych przy ul. Romera.
W dzielnicy Wrotków działają różne ośrodki pomocy społecznej i wsparcia:
W dzielnicy Wrotków funkcjonują:
Działalność kulturalną prowadzą różne współpracujące ze sobą w tym zakresie instytucje (szkoły, parafia, rada dzielnicy, ośrodki pomocy społecznej i wsparcia) oraz:
Wrotków znajduje się w bezpośrednim sąsiedztwie Bystrzycy, wzdłuż której prowadzi lubelska ścieżka rowerowa wprost na ul. Żeglarską i nad Zalew Zemborzycki. Inną atrakcją we Wrotkowie był Tor Kartingowy „Lublin” Polskiego Związku Motorowego[36] przy ul. Zemborzyckiej 85[37], w miejsce którego zaplanowano zabudowę mieszkalną[38].
Poza tym na Wrotkowie ma siedzibę Zarząd Okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego w Lublinie[39], znajduje się kompleks sportowy z krytym basenem, torem dla rolkarzy i nowoczesnym boiskiem ze sztuczną murawą (obiekty sportowe Szkoły Podstawowej nr 30 oraz Gimnazjum nr 3 w Lublinie), a także działa Osiedlowe Stowarzyszenie Kultury Fizycznej „VROTCOVIA”[40] (inicjatywa absolwentów Szkoły Podstawowej nr 30 i Gimnazjum nr 3 w Lublinie), które przekształca się w ligowy półprofesjonalny klub piłkarski Vrotcovia Lublin[41].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
