World Trade Center (1973–2001)
kompleks budynków na Manhattanie w Nowym Jorku, zniszczony w 2001 r. Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
World Trade Center, skrótowo WTC (pol. Światowe Centrum Handlu) – kompleks siedmiu budynków w dzielnicy Lower Manhattan w Nowym Jorku, w tym Twin Towers (bliźniacze wieże), zaprojektowany przez amerykańskiego architekta japońskiego pochodzenia Minoru Yamasakiego, któremu pomagał Antonio Brittiochi. Budowa rozpoczęła się 5 sierpnia 1966, a oficjalne otwarcie nastąpiło 4 kwietnia 1973. W Światowym Centrum Handlu było zatrudnionych około 25 tysięcy osób. Zostało ono zniszczone 11 września 2001 roku w wyniku zamachu terrorystycznego, o który Stany Zjednoczone oskarżyły Al-Ka’idę[1].
.jpg) Widok na wieże WTC w marcu 2001 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
180 Broadway |
| Architekt |
Minoru Yamasaki |
| Wysokość całkowita |
WTC1: 526,3 m |
| Wysokość do dachu |
WTC1: 417,0 m |
| Kondygnacje |
WTC1 i 2: 110 (przekątna piętra: 83 m) |
| Powierzchnia użytkowa |
WTC1 i 2: 400 tys. m² |
| Rozpoczęcie budowy |
WTC1: sierpień 1968 |
| Ukończenie budowy |
WTC1: 23 grudnia 1970 |
| Zniszczono |
11 września 2001 |
| Właściciel | |
Położenie na mapie Stanów Zjednoczonych  | |
Położenie na mapie stanu Nowy Jork  | |
Położenie na mapie Nowego Jorku  | |
Położenie na mapie Manhattanu  | |
 40°42′42″N 74°00′45″W | |
| Strona internetowa | |
Bliźniacze wieże były głównymi częściami Światowego Centrum Handlu. Przez dwa lata od ukończenia były najwyższymi budynkami na świecie. Północna wieża mierzyła do dachu 417 metrów (wraz z masztem telewizyjnym 527 metrów), a południowa 415 metrów. Każda z wież liczyła 110 pięter, spośród których 8 tworzyło 4 dwupoziomowe piętra techniczne (7./8., 41./42., 75./76. i 108./109.). Na kondygnacjach 106 i 107 w WTC 1 znajdowała się najbardziej dochodowa restauracja w Stanach Zjednoczonych (Windows on the World), zaś w WTC 2 piętro 107 i dach były przeznaczone na tarasy widokowe (Top of the World). Obie wieże posiadały 23 windy ekspresowe, 72 windy strefowe oraz 3 windy serwisowe, czyli łącznie 98 dźwigów.
Każda wieża była podzielona na trzy strefy traktowane jak osobne budynki. Każda strefa posiadała osobny system wind, tak zwany BANK. W jednym BANK-u znajdowało się 6 wind.
.jpg)
Piętrami granicznymi każdej strefy były Sky Lobby (piętra przesiadkowe), znajdujące się na parterze, 44. piętrze i 78. piętrze. Windy ekspresowe kursowały jedynie między lobby (parter), a jednym ze Sky Lobby. Każdą z trzech stref obsługiwał niezależny system wind: piętra 0–20, piętra 21–60 z windami ekspresowymi na 44. piętrze oraz piętra 61–107 z windami ekspresowymi na 78. piętrze.
Przekrój rdzenia każdej z wież był prostokątem o wymiarach 26 × 40 metrów i powierzchni 1 040 metrów kwadratowych. Każdy z rdzeni składał się z 47 połączonych ze sobą kolumn zwężających się z każdym kolejnym piętrem, gdyż wraz z wysokością spada nacisk na podstawę (na przykład rozmiar kolumny CC501 u podstawy wynosił 558 × 1371 mm, na 44. piętrze 482 × 1117 mm i na 78. piętrze 406 × 914 mm). W rdzeniu znajdowały się wszystkie windy i klatki schodowe (A, B, C). Jedno piętro wieży miało 3600 m², w tym 2560 m² powierzchni użytkowej, a cała wieża łącznie 256 000 m² powierzchni użytkowej. Całkowita powierzchnia użytkowa kompleksu wynosiła 1 393 500 m², co czyni go największym dotychczas zbudowanym.
W każdej wieży znajdowało się 136 375 litrów wody do codziennego użytku i zasilania zraszaczy przeciwpożarowych oraz pięć pomp umieszczonych na piętrach technicznych (B1, 7, 41, 75 oraz 108).
Wieże posiadały także podziemny parking na 2000 pojazdów. W podziemnych skarbcach przechowywano także złoto, oficjalnie było 3800 sztabek ważących 12 ton, wycenianych na 100 milionów dolarów (ok. 375 010 000 złotych)[2]. Koszt budowy był jednak znacznie większy niż wartość złota, szacuje się, że realny koszt budowy całości w momencie ukończenia dwóch wież wyniósł $900 milionów (ok. 3 375 090 000 złotych)[3]. W podziemiach znajdowało się także największe centrum handlowe na dolnym Manhattanie. Miało ono powierzchnię 427000 stóp kwadratowych (około 39669.6 metra kwadratowego)[4].
W 2000 roku w obu wieżach znajdowały się biura ponad 500 przedsiębiorstw zatrudniających tysiące osób.
13 lutego 1975 w wieży północnej World Trade Center (WTC 1) wybuchł pożar, który ugaszono po trzech godzinach. Szkody były znaczne, ale nikt nie zginął. Wieże miały nieprawidłowy system przeciwpożarowy (brak instalacji tryskaczowej i brak niepalnych kabli telefonicznych)[5].
26 lutego 1993 pod północną wieżą eksplodowała zaparkowana w podziemnym garażu furgonetka wypełniona 700 kilogramami azotanu amonu. W wyniku zamachu zginęło 6 osób i ponad tysiąc zostało rannych lub poparzonych.
11 września 2001 miał miejsce największy dotychczas zamach terrorystyczny. Dwa porwane samoloty pasażerskie Boeing 767, ze zbiornikami pełnymi paliwa, uderzyły w wieże o godzinie 8:46 i 9:03 czasu lokalnego. O 9:59 i 10:28 nastąpiło ich zawalenie się. W zamachu zginęły 2973 osoby (w tym 6 Polaków), z czego 1636 ciał zidentyfikowano. W zgliszczach wież odnaleziono fragment wizy jednego z domniemanych[6] porywaczy samolotów.
Oprócz wież numer 1 i 2 spadające odłamy elewacji i kolumny rdzenia zmiażdżyły hotel Marriott (WTC3). Budynek WTC7 zawalił się kilka minut po godzinie 17. Poważnemu uszkodzeniu uległy pozostałe budynki kompleksu: WTC4, WTC5 oraz WTC6, a także wszystkie budynki z nim sąsiadujące: World Financial Center 3, Deutsche Bank Building, Winter Garden, 130 Liberty Street, 90 West Street, 140 West Street oraz pobliska cerkiew prawosławna.
Władze podjęły decyzję o nieodbudowywaniu bliźniaczych wież w ich poprzednim kształcie. Na ich miejscu do 2021 miał powstać nowy kompleks budynków składający się z wież: 1 WTC o wysokości 541 metrów i 2 WTC o wysokości 410 metrów oraz 3 WTC, 4 WTC, 5 WTC i 7 WTC. Pierwszym budynkiem nowo budowanego kompleksu jest 7 WTC, który został zbudowany w latach 2002–2006 i stoi na miejscu swego poprzednika (WTC7). Projekt zagospodarowania terenu opracował Daniel Libeskind.
Wiosną 2002 Lower Manhattan Development Corporation, agencja koordynująca rekonstrukcję WTC, ogłosiła międzynarodowy konkurs na upamiętnienie miejsca zamachu. W styczniu 2003 wybrano zwycięzcę: projekt Michaela Arada i Petera Walkera.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
