Wikiprojekt:Tłumaczenie artykułów/Metabolizm
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Metabolizm to całokształt zachodzących w żywych komórkach reakcji chemicznych i związanych z nimi przemian energii, stanowiący podstawę wszelkich zjawisk biologicznych[1]. Procesy te pozwalają komórce na wzrost i reprodukcję, zarządzanie swoją strukturą wewnętrzną oraz odpowiadanie na bodźce zewnętrzne. Metabolizm można podzielić na dwie grupy procesów: katabolizm i anabolizm. Pierwsze z nich są źródłem energii, na przykład w procesie rozkładu wyższych związków organicznych do niższych, drugie zużywają powstałą w ten sposób energię do syntezy i konstrukcji elementów komórki, jak białka i kwasy nukleinowe.
![]() | Uwaga! Ta strona została już zintegrowana z artykułem głównym i ma charakter historyczny bądź archiwalny. Prosimy nie modyfikować tej strony. Artykuł znajduje się obecnie pod hasłem Metabolizm. Źródłowa wersja artykułu znajduje się pod hasłem en:Metabolism |
![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/22/ATP-3D-vdW.png/640px-ATP-3D-vdW.png)
Reakcje chemiczne składające się na metabolizm są zorganizowane w szlaki metaboliczne, w których związki chemiczne przekształcane są za pomocą określonej sekwencji reakcji chemicznych, w większości obsługiwanych przez enzymy. Enzymy pozwalają na przeprowadzanie niezbędnych, lecz bez ich udziału mało prawdopodobnych termodynamicznie reakcji, poprzez łączenie ich z odpowiednimi innymi reakcjami (dającymi odpowiedni efekt termodynamiczny netto lub elektrochemiczny). Pozwalają one również na regulację tempa metabolizmu w zależności od zmian środowiska komórki lub sygnałów pochodzących z innych komórek.
- Osobny artykuł: Enzym.
Charakterystyka metabolizmu danego organizmu decyduje o zakwalifikowaniu danej substancji jako "pożywnej" lub "trującaj", w zależności od możliwości jej przetworzenia i użycia. Dla przykładu, niektóre organizmy prokariotyczne (np. bakterie z rodzaju Beggiatoa) używają siarkowodoru jako źródła energii, włączając go w swoje szlaki metaboliczne, podczas gdy m.in. dla zwierząt gaz ten jest trujący[2] (H2S blokuje oksydazę cytochromową[3]). Tempo metabolizmu określa natomiast ilość pożywienia, jaka będzie niezbędna do prawidłowego funkcjonowania danego organizmu.
Szlaki metaboliczne nawet u gatunków o niezwykle dalekim pokrewieństwie jego wykazują duże podobieństwo. Przykładowo zestaw pośredników chemicznych, tożsamych w funkcji i niezwykle podobnych w strukturze, biorących udział w cyklu kwasu cytrynowego można znaleźć zarówno u jednokomórkowych bakterii Escherichia coli, jak i u dużych organizmów wielokomórkowych [4]. Ta uniwersalność szlaków metabolicznych jest prawdopodobnie efektem ich dużej wydajności, a więc istniejącej, dodatniej presji ewolucyjnej do ich podtrzymania, a także wczesnego pojawienia się w ewolucyjnej historii życia [5][6].