Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wielka Małżonka Królewska (egip. ḥmt nswt wrt) – główna żona faraona starożytnego Egiptu. Choć większość Egipcjan żyła w związkach monogamicznych, faraon oprócz głównej małżonki miał także pomniejsze żony i konkubiny. Umożliwiało to zawieranie sojuszy poprzez dyplomatyczne małżeństwa. Wydaje się[komu?], że władcy z czasów Starego i Średniego Państwa zadowalali się jedną oficjalną małżonką oraz nierzucającym się w oczy haremem. Tytuł Wielkiej Małżonki Królewskiej spotykany jest dopiero za XIII dynastii. Najwyraźniej zaistniała wtedy konieczność odróżnienia królowej od żon o niższej randze. Gdy nastało Nowe Państwo, liczba królewskich małżonek nagle znacznie się zwiększyła. Prawdopodobnie miało to na celu zapewnienie jak największej ilości potomstwa. Faraon Ramzes II z XIX dynastii chwalił się, że spłodził siedemdziesięciu dziewięciu synów i pięćdziesiąt dziewięć córek z różnymi małżonkami.
W XIX i na początku XX wieku popularna była tzw. „teoria dziedziczki tronu”, która wynikała z przekonania o matriarchalnym charakterze rodu królewskiego XVIII dynastii. Zgodnie z tą teorią prawo do tronu było przekazywane z pokolenia na pokolenie za pośrednictwem kobiet z rodziny królewskiej. Miało to w zręczny sposób wyjaśniać kazirodcze związki, które były niezwykle liczne w czasach XVIII dynastii. Jakkolwiek późniejsze badania[jakie?] wykazały, że teoria ta nie jest prawdziwa.
Meretseger, główna żona faraona Senusereta III, była pierwszą królową, która nosiła tytuł Wielkiej Małżonki Królewskiej. Była również pierwszą królewską żoną, której imię zapisywano w kartuszu. Jednakże Meretseger pojawia się jedynie w źródłach z czasów Nowego Państwa, co sugeruje, że tytuł ten mógł być anachronizmem. Możliwe, że jako pierwsza nosiła go dopiero królowa Nubchas z Drugiego Okresu Przejściowego.
Szczególne miejsce w historii zajmuje Hatszepsut – Wielka Małżonka Królewska Totmesa II. Królowa otrzymała także tytuł Boskiej Małżonki Amona. Po śmierci męża objęła ona regencję w imieniu małoletniego Totmesa III, aż w końcu ogłosiła się władcą i przyjęła tytuł królewski. Na nową Boską Małżonkę Amona wybrała swoją córkę, Neferure, która mogła być Wielką Małżonką Królewską Totmesa III, jednak nie ma wystarczających dowodów na poparcie tej teorii.
Dynastia | Imię | Mąż | Inne informacje |
---|---|---|---|
XII dynastia | Meretseger | Senuseret III | Prawdopodobnie pierwsza posiadaczka tego tytułu, choć nie jest to ostatecznie rozstrzygnięte |
Dynastia | Imię | Mąż | Inne informacje |
---|---|---|---|
XIII dynastia | Nubhotepti | Hor I | |
Nubchas | Sobekhotep V, Sobekhotep VI lub Jaib | ||
Ini | Aj I | ||
Nehit | ? | Znana jedynie z inskrypcji na dwóch pieczęciach | |
Satsobek | ? | Znana tylko z jednej inskrypcji na pieczęci | |
Sathathor | ? | Znana tylko z jednej inskrypcji na pieczęci, brzmienie imienia niepewne | |
XVI dynastia | Mentuhotep | Dżehuti | |
Satmut | Mentuhotep VI (?) | ||
XVII dynastia | Nubchas | Sobekemsaf I | |
Sobekemsaf | Antef VI | Żona Antefa VI oraz siostra nieznanego króla. Pochowana w Edfu. | |
Nubemhat | Sobekemsaf II | ||
Tetiszeri | Senachtenre Tao I | Matka Sekenenre Tao II | |
Ahhotep I | Sekenenre Tao II | Matka Ahmose i Ahmes-Nefertari | |
Dynastia | Imię | Mąż | Inne informacje |
---|---|---|---|
XVIII dynastia | Ahmes-Nefertari | Ahmose | Matka Amenhotepa I i Meritamon |
Ahmes-Sitkames | Ahmose (?) | ||
Ahmes-Henuttamehu | Ahmose (?) | Córka królowej Inhapi | |
Meritamon | Amenhotep I | ||
Ahmes | Totmes I | Matka Hatszepsut | |
Hatszepsut | Totmes II | Później faraon | |
Iset | Totmes II | Tytuł otrzymała od swojego syna Totmesa III | |
Neferure (?) | Totmes III | Brak jednoznacznych dowodów na to małżeństwo | |
Satiah | Totmes III | ||
Hatszepsut II-Meritre | Totmes III | Matka Amenhotepa II | |
Tiaa | Amenhotep II | Tytuł otrzymała od swojego syna Totmesa IV | |
Nefertari | Totmes IV | ||
Jaret | Totmes IV | ||
Tenettepihu | Totmes IV (?) | Znana jedynie z inskrypcji na figurkach grobowych | |
Mutemuja | Totmes IV | Tytuł otrzymała od swojego syna Amenhotepa III | |
Teje | Amenhotep III | Matka Echnatona | |
Sitamon | Amenhotep III | Najstarsza córka Amenhotepa III i Teje | |
Iset | Amenhotep III | Córka Amenhotepa III i Teje | |
Nebetnehat | Nieznany | Znana z inskrypcji na fragmentach kanop | |
Nefertiti | Echnaton | Prawdopodobnie córka Aja | |
Meritaton | Smenchkare | Córka Echnatona i Nefertiti | |
Anchesenamon | Tutanchamon | Córka Echnatona i Nefertiti | |
Ti | Aj | ||
Mutnedżmet | Horemheb | Prawdopodobnie córka Aja i Ti | |
XIX dynastia | Sitre | Ramzes I | Matka Setiego I |
Tuja | Seti I | Matka Ramzesa II | |
Nefertari | Ramzes II | ||
Isetnofret | Ramzes II | Matka Merenptaha | |
Bint-Anath | Ramzes II | Najstarsza córka Ramzesa II i Isetnofret | |
Meritamon | Ramzes II | Córka Ramzesa II i Nefertari | |
Nebettaui | Ramzes II | Córka Ramzesa II i Nefertari | |
Henutmire | Ramzes II | Siostra lub córka Ramzesa II | |
Maathorneferure | Ramzes II | Księżniczka hetycka | |
Isetnofret II | Merenptah | Siostra lub bratanica Merenptaha | |
Tauseret | Seti II | Później faraon | |
Tachat | Seti II (?) | Przedstawiona na uzurpowanym posągu jako żona Setiego II. Być może matka Amenmesa. | |
XX dynastia | Teje Mereniset | Setnacht | Matka Ramzesa III |
Iset | Ramzes III | Matka Ramzesa IV i Ramzesa VI | |
Tentipet | Ramzes IV (?) | Prawdopodobnie żona Ramzesa IV i matka Ramzesa V. Pochowana w QV74. | |
Henutuati | Ramzes V (?) | Wspomniana w Papirusie Wilbour | |
Nubchesbed | Ramzes VI | Matka księżniczki Iset, która otrzymała tytuł Boskiej Małżonki Amona. | |
Baketuernel | Ramzes IX | ||
Titi | Ramzes X (?) | Pochowana w QV52 | |
Anuketemheb | Nieznany | Pierwotna właścicielka sarkofagu i urn kanopskich użytych później przez królową Tachat w KV10. Pochodząca z XIX lub XX dynastii. | |
Dynastia | Imię | Mąż | Inne informacje |
---|---|---|---|
XXI dynastia | Nodżmet | Herhor | Prawdopodobnie matka Pinodżema I |
Mutnedżmet | Psusennes I | ||
XXIII dynastia | Karomama Meritmut | Takelot II | Matka Osorkona III |
XXV dynastia | Kensa | Pianchi | |
Peksater | Pianchi | ||
Takahatamani | Taharka | ||
Isetemachbit | Tanutamon | ||
Dynastia | Imię | Mąż | Inne informacje |
---|---|---|---|
XXVI dynastia | Mehitenusechet | Psametych I | Matka Necho II |
Tahut | Psametych II | Matka Apriesa | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.