Loading AI tools
poeta, prozaik, polityk Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Uładzimir Prakopawicz Niaklajeu (biał. Уладзімір Пракопавіч Някляеў[uwaga 1], ros. Владимир Прокофьевич Некляев, Władimir Prokofjewicz Nieklajew; ur. 11 lipca 1946 w Smorgoniach) – białoruski poeta, prozaik i działacz społeczno-polityczny, laureat szeregu nagród zawodowych i państwowych za twórczość literacką; od 25 lutego 2010 roku przewodniczący kampanii społecznej „Mów prawdę!”; kandydat na prezydenta Białorusi w wyborach prezydenckich w 2010 roku; w dniu wyborów pobity do nieprzytomności, a następnie porwany ze szpitala przez nieznanych sprawców.
Data i miejsce urodzenia |
11 lipca 1946 |
---|---|
Narodowość | |
Dziedzina sztuki | |
Odznaczenia | |
Nagrody | |
Nagroda Państwowa Republiki Białorusi (1998) | |
Strona internetowa |
Urodził się 11 lipca 1946 roku w Smorgoniach, w obwodzie mołodeczańskim Białoruskiej SRR, ZSRR. Jego ojciec, Prokofij Nikołajewicz, Rosjanin, urodzony na Syberii, po drugiej wojnie światowej został skierowany do zachodniej Białorusi, do Krewa, aby tworzyć tam kołchoz. Matka, Anastasija Iwanauna z domu Mahier, była Białorusinką. Dzieciństwo Niaklajeu spędził w Krewie, gdzie ukończył pierwszą klasę szkoły. Dalsze wykształcenie pobierał w Szkole Średniej Nr 1 w Smorgoniach. Ponadto uczęszczał na zajęcia muzyczne, uczył się gry na cymbałach i kontrabasie i grał w orkiestrze muzyki ludowej im. Ogińskiego.
W latach 1961–1966 uczył się w Mińskim Technikum Łączności. W tym okresie zajmował się także boksem i walką, pobierając naukę od Wasilija Siulżyna, przyszłego mistrza świata. Przerwał zajęcia z powodu poważnego złamania. Po ukończeniu technikum pracował w wyuczonym zawodzie we Władywostoku, Tajszecie i Norylsku. Powrócił na Białoruś w 1967 roku i do 1971 roku pracował w mińskim atelier telewizyjnym jako mechanik radiowy. Jednocześnie, w 1967 roku, rozpoczął studia zaoczne na kierunku filologicznym Mińskiego Instytutu Pedagogicznego, który ukończył w 1973 roku, a także w 1971 roku zapisał się na studia stacjonarne na Wydziale Poezji Instytutu Literackiego w Moskwie, jednak rok później zmienił je na formę zaoczną i powrócił do Mińska[1][2].
W 1962 roku zajmował się dziennikarstwem, pracując w czasopismach Znamia Junosti, Teatralny Minsk, w dzienniku Krynica, tygodniku Litaratura i Mastactwa. Pełnił także funkcję starszego redaktora głównej redakcji programów literacko-dramatycznych Telewizji Białoruskiej[3].
Działalność literacką rozpoczął w języku rosyjskim w 1970 roku, po białorusku zaczął pisać w roku 1972. Od 1973 roku był członkiem Związku Pisarzy ZSRR. Wchodził w skład Rady Twórczej i Naukowej Młodzieży przy Komitecie Centralnym Komsomołu Białorusi, a także Białoruskiego Zjednoczenia Teatralnego. W roku 1998 zastąpił Wasila Zujenkę na stanowisku przewodniczącego Związku Pisarzy Białoruskich, pozostając nim do roku 2001[3].
20 czerwca 1999 roku, ogłosiwszy zerwanie z białoruskimi władzami, wyemigrował do Polski, a następnie do Finlandii. W 2001 roku powrócił do Mińska. W 2005 roku został wybrany na przewodniczącego białoruskiego PEN-Clubu. Ze stanowiska dobrowolnie zrezygnował 10 kwietnia 2009 roku, obejmując stanowisko wiceprzewodniczącego. Zastąpił go Andrej Chadanowicz[3].
Uładzimir Nieklajeu był kandydatem na urząd Prezydenta Białorusi w wyborach prezydenckich w 2010 roku; w dniu wyborów został pobity do nieprzytomności, a następnie porwany ze szpitala przez nieznanych sprawców. 20 grudnia wieczorem władze ujawniły informację, że został zatrzymany i jest przetrzymywany w izolatce śledczej Komitetu Bezpieczeństwa Państwowego. Jednak, w odróżnieniu od innych zatrzymanych kandydatów na urząd prezydenta, do chwili obecnej (23 grudnia 2010 r.) nie pozwolono spotkać się z nim ani adwokatowi, ani rodzinie. Pojawiły się hipotezy, że Niaklajeu jest w bardzo złym stanie, lub nawet, że zmarł. Dopiero 23 grudnia po południu, trzy dni po porwaniu ze szpitala, niezależnym mediom białoruskim udało się dotrzeć do wyznaczonej z urzędu adwokat Niaklajeua, Neli Padsadnej. Była ona pierwszą osobą, która zadeklarowała, że widziała Niaklajeua już po zatrzymaniu, tzn. 20 grudnia wieczorem. Według jej informacji, Nieklajeu zachowywał się normalnie i nie narzekał na stan zdrowia[4]. 22 grudnia minister spraw wewnętrznych Anatol Kulaszou zapewnił, że zarówno Uładzimir Niaklajeu, jak i inny zatrzymany kandydat na urząd prezydenta, Andrej Sannikau, są absolutnie zdrowi, absolutnie normalnie, komfortowo się czują[5].
Uładzimir Nieklajeu wyznaje prawosławie. Jest żonaty, ma dwie córki[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.