Sowia Góra (powiat międzychodzki)

Sowia Góra – wieś sołecka w Polsce położona w województwie wielkopolskim, w powiecie międzychodzkim, w gminie Międzychód, przy drodze wojewódzkiej nr 160, w centrum Puszczy Noteckiej. Najdalej na północ wysunięta miejscowość w gminie.

Ten artykuł dotyczy wsi w powiecie międzychodzkim. Zobacz też: inne znaczenia Sowia Góra.

Sowia Góra

wieś
Miejsce straceń w okolicy wsi
Państwo	Polska
Województwo	wielkopolskie
Powiat	międzychodzki
Gmina	Międzychód
Liczba ludności (2006)	20
Strefa numeracyjna	95
Kod pocztowy	64-400[1]
Tablice rejestracyjne	PMI
SIMC	0183851
Położenie na mapie gminy Międzychód Sowia Góra
Położenie na mapie Polski Sowia Góra
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego Sowia Góra
Położenie na mapie powiatu międzychodzkiego Sowia Góra
52°42′15″N 15°50′42″E[2]

Historia

Stara zabudowa

Podobną nazwę nosiły już wcześniej wzniesienia na terenie Puszczy Noteckiej, np. Szowyagora koło Kwiejc. Obecną wieś w okresie Rzeczypospolitej Obojga Narodów założyli w 1702 Unrugowie z Międzychodu i była to osada olęderska o nazwie Hollendry Eylenburg.

W wyniku II rozbioru Rzeczypospolitej w 1793, miejscowość przeszła w posiadanie Prus i jak cała Wielkopolska znalazła się w zaborze pruskim. W okresie Wielkiego Księstwa Poznańskiego (1815-1848) miejscowość należała do wsi większych w ówczesnym pruskim powiecie Międzyrzecz w rejencji poznańskiej^[3]. Sowia Góra należała do okręgu międzychodzkiego tego powiatu i stanowiła część majątku Prusim, którego właścicielem był wówczas Reich^[3]. Według spisu urzędowego z 1837 roku wieś liczyła 109 mieszkańców, którzy zamieszkiwali 14 dymów (domostw)^[3]. Wzmiankowana była wówczas także polana leśna Sowia Góra (1 dom, 7 osób)^[3].

W 1890 jako wieś i leśnictwo leżące w powiecie międzychodzkim opisał miejscowość XIX wieczny Słownik geograficzny Królestwa Polskiego. Wieś miała wówczas 20 domów i 130 mieszkańców w tym 2 katolików oraz 128 protestantów. Liczyła 108 hektarów powierzchni w tym 48 hektarów roli, 15 łąk oraz 26 lasu^[4].

Od roku 1920 do 1939 wieś należała do II Rzeczypospolitej. W pobliżu znajdowała się granica polsko-niemiecka, biegnąca dzisiejszą granicą pomiędzy województwem lubuskim a województwem wielkopolskim. Działał tutaj posterunek celny (w domu z 1907, stojącym do dziś)^[5]. Stacjonowała placówka Straży Granicznej I linii „Sowia Góra”^[6].

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gorzowskiego.

We wsi rosną okazałe drzewa, m.in. dąb o obwodzie 320 cm i sosna pomnikowa o obwodzie 250 cm. Nieco dalej – w odległości około 3 km na wschód stoi pomnikowa sosna o obwodzie 200 cm, która przetrwała klęskę strzygoni choinówki. Przy szosie w kierunku Drezdenka znajduje się kopalnia ropy naftowej i gazu ziemnego „Lubiatów”.

Przypisy

1. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1204 [zarchiwizowane 2022-10-26].
2. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 127063
3. Leon Plater: Opisanie historyczno-statystyczne Wielkiego Ksie̜ztwa Poznańskiego. Lipsk: Ksie̜garnia Zagraniczna (Librairie Étrangère) Jana Nepomucena Bobrowicza, 1846, s. 257.
4. Sowia Góra, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 98.
5. Paweł Anders, Władysław Kusiak, Puszcza Notecka, Oficyna Wydawnicza G&P, Poznań, 2011, s. 224, ISBN 978-83-7272-242-3.
6. Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999, s. 22. ISBN 83-87424-77-3.