Smażyno

Smażyno (dodatkowa nazwa w j. kaszub. Smażëno) – wieś kaszubska w Polsce położona w województwie pomorskim, w powiecie wejherowskim, w gminie Linia^[4].

Smażyno

wieś
Państwo	Polska
Województwo	pomorskie
Powiat	wejherowski
Gmina	Linia
Liczba ludności (2011)	231[1]
Strefa numeracyjna	58
Kod pocztowy	84-217[2]
Tablice rejestracyjne	GWE
SIMC	0165675
Położenie na mapie gminy Linia Smażyno
Położenie na mapie Polski Smażyno
Położenie na mapie województwa pomorskiego Smażyno
Położenie na mapie powiatu wejherowskiego Smażyno
54°29′03″N 18°06′34″E[3]

Wieś leży nad rzeką Bolszewką.

Historia

Najstarsze ślady osadnictwa szacuje się na ok. 1200 r. p.n.e. Pierwsze źródła pisane, uwzględniające wieś pochodzą z 1348 roku. Najstarsza wzmianka o nazwie pochodzi z 1407 r^[5]. W 1862 r. powstała parafia ewangelicka. Na pierwszego pastora powołano pochodzącego z Bartoszyc Wilhelma Fischera^[6]. Dawny kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki w Parafii św. Antoniego, wybudowany został w 1865 r.

24 czerwca 1864 roku miało miejsce uroczyste otwarcie szkoły w Smażynie w obecności Królewskiego Radcy Krajowego^[7]. Działała tu gorzelnia parowa i młyn wodny.

Podczas zaboru pruskiego wieś nosiła nazwę niemiecką Smasin^[5]. Podczas okupacji niemieckiej nazwa Smasin w 1942 została przez nazistowskich propagandystów niemieckich (w ramach szerokiej akcji odkaszubiania i odpolszczania nazw niemieckiego lebensraumu) zweryfikowana jako zbyt kaszubska i przemianowana na nowo wymyśloną i bardziej niemiecką – Mühlental^[8].

Wieś królewska w starostwie mirachowskim w województwie pomorskim w II połowie XVI wieku^[9]. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa gdańskiego.

W miejscowości znajduje się jedna z 13 figur szlaku turystycznego „Poczuj kaszubskiego ducha" - wykonana przez Jana Redźko na podstawie opracowania "Bogowie i duchy naszych przodków. Przyczynek do kaszubskiej mitologii" Aleksandra Labudy rzeźba, przedstawiająca patronkę lasów i żyjących w nich zwierząt, Borową Ciotkę (Bòrowô Cotka) z koszem i kosturem.

Zabytki

• Kościół z 1864 roku.
• XIX-wieczny dworek szlachecki, obecnie ośrodek terapii uzależnień.

Zobacz też

• Łebno
• Strzepcz
• Szemud

Przypisy

1. GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r.. [dostęp 2018-06-01].
2. Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1163 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
3. Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 125111
4. Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
5. AndrzejA. Janusz AndrzejA., Smak kaszubskiego ducha - Smażyno, „Pomerania” (3), 2022, s. 38, ISSN 0238-9045.
6. AndrzejA. Janusz AndrzejA., Szkoła w Smażynie, „Pomerania” (9), 2021, s. 28, ISSN 0238-9045.
7. AndrzejA. Janusz AndrzejA., Szkoła w Smażynie, „Pomerania” (9), 2021, s. 29, ISSN 0238-9045.
8. Familienforschung in Westpreußen. [dostęp 2015-08-15]. (niem.).
9. Mapy województwa pomorskiego w drugiej połowie XVI w. : rozmieszczenie własności ziemskiej, sieć parafialna / Marian Biskup, Andrzej Tomczak. Toruń 1955, s. 94.