Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skala Likerta – strategia pomiarowa, stosowana w kwestionariuszach ankiet i wywiadach kwestionariuszowych, dzięki której uzyskać można wiedzę o stopniu akceptacji zjawisk, poglądów, procesów, cech itp. Często wykorzystywana jest do mierzenia postaw wobec konkretnych oddziaływań, zachowań, zdarzeń, obiektów, projektów bądź problemów.
Nazwa skali pochodzi od nazwiska Rensisa Likerta, który opracował ją w 1932 r.[1] Skala została stworzona na potrzeby liczenia wskaźników zbudowanych z sumy (lub średniej) wag liczbowych, przypisanych wypowiedziom respondentów wobec pakietu stwierdzeń (mikrotez) sformułowanych w kwestionariuszu. Różni się tym od skal porządkowych, że dane z pomiarów mogą być i z reguły są traktowane jako ilościowe[2][3][4].
Skala Likerta może być stosowana do zbierania informacji dotyczących oceny różnych tematów: zgody z twierdzeniem lub oceną, wartości, stosowności, częstotliwości, jakości, prawdopodobieństwa, zakresu, kompetencji, porównania, wydajności, zadowolenia. Stosowana może być skala trzy- cztero-, pięcio-, sześcio- lub siedmiopunktowa[5]. Wiele skali można znaleźć na stronie „40 najlepszych przykładów w skali Likerta”[5].
W ujęciu uproszczonym często „skalą Likerta” nazywa się kafeterię pięciu wypowiedzi ułożonych w porządku od całkowitego odrzucenia do całkowitej akceptacji, np.:
Respondent wybiera tę wypowiedź, która najbardziej odpowiada jego odczuciom. Liczba możliwych opcji do wyboru powinna być nieparzysta (najczęściej 5), aby środkowe stwierdzenie było neutralne.
Obecnie[kiedy?] zaleca się[według kogo?] stosowanie siedmiostopniowej kafeterii, z wykorzystaniem różnych „symetrycznych” sformułowań, zależnych od treści stwierdzeń i najlepiej pasujących do narracji: bodziec-stwierdzenie → reakcja-wypowiedź. Przykładowa kafeteria wypowiedzi wobec problemowych zagadnień w kwestionariuszu:
Pełne, prawidłowe rozumienie pojęcia „skala Likerta” w metodologii badań powinno odnosić się do zoptymalizowanego narzędzia, które (oprócz kafeterii wzorowanej na Likercie) spełnia też ważne kryteria pomiarowe. Pierwszym założeniem w koncepcji Likerta było to, ażeby wszystkie szczegółowe sformułowania w kwestionariuszu dotyczyły tego samego problemu ogólnego (indicatum), dzięki czemu możliwe jest dodawanie elementarnych wskaźników. Tak skonstruowane narzędzie badawcze nazywa się Skalą sumowanych ocen. Zatem w procesie tworzenia i optymalizacji skali Likerta należy weryfikować kryterium trafności.
Drugim kryterium u Likerta była zdolność skali do różnicowania postaw respondentów. Kluczowe jest pozostawianie w kwestionariuszu tylko tych sformułowań (wybranych z większej liczby pierwotnie testowanych), które w badaniu pilotażowym najsilniej pobudzały do wyraziście zróżnicowanych wypowiedzi.
W badaniach poprawności tez, dzięki zawartej w wyskalowanym kwestionariuszu galerii stwierdzeń (mikrotez) i uzyskaniu skategoryzowanych wypowiedzi wyznacza się predylekcje (szczególne upodobanie, wysoką skłonność do kogoś albo czegoś). Pozwala to na określenie paradygmatu (najogólniejszego modelu), charakteryzującego zbiorowość bądź jednostki oraz umożliwia wyznaczenie jakościowych i ilościowych standardów ewaluatywnych dla danej populacji[6].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.