Sanktuarium Matki Bożej Wniebowziętej w Lipinkach
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sanktuarium w Lipinkach – sanktuarium maryjne z figurą MB Wniebowziętej nazywaną łaskami słynącą figurą Matki Bożej Lipińskiej. Znajduje się ono w Lipinkach (województwo małopolskie) w diecezji rzeszowskiej.
Ten artykuł od 2023-04 może zawierać twórczość własną lub niezweryfikowane informacje.
| Sanktuarium | |
 Kościół w Lipinkach | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Adres |
Lipinki 7 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Parafia | |
Położenie na mapie gminy Lipinki  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa małopolskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gorlickiego  | |
 49°40′14″N 21°17′33″E | |
Nie jest znany czas powstania, ani twórca figury Matki Bożej Lipińskiej. Autorem i wykonawcą musiał być artysta wysokiej klasy. Prawdopodobnie została wykonana w Krakowie. Przekazywana przez miejscową ludność legenda mówi o węgierskim pochodzeniu figury, jednak historycy odrzucają ten przekaz. Nieznany pozostaje również fundator figury czczonej w Lipinkach. Jest rzeczą prawdopodobną, że stanowiła ona fundację mieszczan Biecza dla kościoła parafialnego w Męcinie Wielkiej, która w tym czasie była własnością tego miasta. Pod koniec XV w. Męcina Wielka, i jej okolice wyludniły się na skutek zarazy i licznych wojen, a to pociągnęło za sobą likwidację tamtejszej parafii rzymskokatolickiej. Z początkiem XVI w. przybyli na te tereny Wołosi, dla nich we wsi została utworzona parafia greckokatolicka, a być może prawosławna. W związku z tymi wydarzeniami figura została przeniesiona do Lipinek. Na temat przeniesienia figury do Lipinek z Męciny Wielkiej krążą różne opowieści. Jedna z nich mówi, że figura przypłynęła do Lipinek na wezbranych wodach rzeki i osiadła na brzegu w rejonie pierwszego kościoła. Inne to takie, że figura została wykradziona i przewieziona do lipińskiego kościoła przez ludność polską po przybyciu do Męciny Wielkiej Wołochów.
Pierwszy kościół w Lipinkach był drewniany i pod wezwaniem św. Marcina. Stał w środku wsi, nad rzeką, na jej lewym brzegu. Dowodem istnienia kościoła jest kapliczka, zbudowana z kamieni pochodzących z jego fundamentów i postawiona w tym miejscu. Figura w tym kościele znajdowała się do roku 1624, kiedy wybudowano drugi kościół na północnym krańcu wsi. Prawdopodobnie były dwa powody rozpoczęcia budowy. Pierwszy to rozwijający się kult figury Matki Boskiej Lipińskiej, a drugi to fakt nabycia miejscowości przez hrabiego Jana Wielopolskiego, który chciał tą budowlą zaimponować. Nowy budynek wymurowano z kamienia w stylu renesansowym. Miał osobną dzwonnicę z dzwonami i organy siedmio-głosowe. Wystrój wnętrza był bogaty. Służył przez 158 lat, został rozebrany w 1782 z powodu złego stanu. W 1776 Lipinki kupił Ewaryst Andrzej Kuropatnicki. Widząc, że kościół, który zastał, popada w ruinę, postanowił wybudować kolejny.
Kamień węgielny pod trzeci z kolei kościół położony został 16 sierpnia 1780 roku. Remontowano go w 1887 z powodu pępnięć w sklepieniach i ścianach. Prace odnowieniowe prowadzone były również po dwóch pożarach – w 1912 i 1972. Remont po pożarze w 1912 roku sprawił, że w kościele dominował kolor złoty i biały. Wykonano wtedy stacje drogi krzyżowej z drewna dębowego, pochodzącego z pobliskich lasów. Pożar w 1972 roku zniszczył niemalże cały kościół. Spalił się dach i wieża, spadły dzwony, częściowo spalona została figura Matki Bożej Lipińskiej. Odnowiony został w nowym stylu, skromniej niż przed pożarem, z wyeksponowaną bardziej figurę. Przy wejściu do kościoła znajduje się kamienne naczynie, na wodę święconą, w kształcie kielicha o wysokości około 1 metra i średnicy ponad 60 centymetrów. Prawdopodobnie naczynie to pochodzi z wcześniejszych lipińskich kościołów.
Pożar miał miejsce tuż po uzyskaniu w Rzymie przez ordynariusza diecezji, biskupa Jerzego Ablewicza, zezwolenia na koronację łaskami słynącej figury Matki Bożej Lipińskiej na prawie papieskim. Żywotność kultu maryjnego od początku XVII w. w Lipinkach i okolicznych miejscowościach sprawiła, że biskup polecił wykonać wierną kopię zniszczonej figury. Po zrekonstruowaniu figury i odbudowie kościoła rozpoczęto przygotowania do koronacji, jako że dekret Kapituły bazyliki św. Piotra w Rzymie zezwalający na koronacje figury wydany był już 13 lipca 1969 r., a jego realizacji przeszkodził pożar kościoła. Termin koronacji wyznaczono na 17 sierpnia 1980 r. Aktu koronacji papieskimi koronami dokonał biskup ordynariusz tarnowski wraz z trzema biskupami pomocniczymi. W uroczystości wzięło udział 22 biskupów, około 800 księży, około 400 sióstr zakonnych i tysiące wiernych.
W 1998 poświęcono plac pod budowę nowego kościoła, czwartego z kolei. Jego konsekracja miała miejsce 15 sierpnia 2005 roku w święto Wniebowzięcia NMP. Tego samego dnia, do nowej świątyni przeniesiono figurę Matki Bożej Lipinskiej. Świątynia została wybudowana jako wotum wdzięczności dla Matki Boskiej Lipińskiej z okazji srebrnego jubileuszu koronacji i opieki od ponad 500 lat. Konsekracji dokonał ks. bp. Kazimierz Górny ordynariusz diecezji rzeszowskiej.
Kościół stary w Lipinkach
Matka Boża Lipińska
Pożar kościoła w 1972
.jpg)
Figura Matki Bożej Lipińskiej wyrzeźbiona jest z drewna lipowego. Od tyłu jest wydrążona, tak jak zwykle postępowali średniowieczni rzeźbiarze-snycerze ze swoimi rzeźbami, chcąc zabezpieczyć w ten sposób drewno przed pękaniem. W to wydrążenie wmontowano uratowany z pożaru w 1972 r. fragment dawnej oryginalnej figury. Jest to przyścienna rzeźba gotycka licząca 121 cm wysokości. Figura ukazuje Maryję jako Królową Wniebowziętą. Postać Matki Najświętszej przedstawiona jest w pozycji stojącej z dzieciątkiem na prawej ręce. W lewej trzyma berło. Madonna Lipińska, podobnie jak wszystkie inne „Piękne Madonny”, przedstawiona jest w kontrapoście. Ubrana jest w złota suknię i płaszcz. Na stopach ma wąskie pantofelki. Głowę Madonny zdobi korona, spod której opada na boki staropolska nałęczka. Przedstawiona w figurze Maryja ma wygląd osoby liczącej 17-20 lat. Trzymane przez nią na prawej ręce dziecię jest uderzająco małe, ale jego twarzyczka przypomina człowieka dorosłego. Dzieciątko obiema rękami trzyma jabłko królewskie.
W sanktuarium poleca się szczególnie intencje rolników i trzeźwości. Jest ono jednym z głównych miejsc pielgrzymkowych diecezji rzeszowskiej. Rocznie do sanktuarium przybywa średnio 50-70 grup pielgrzymkowych, a liczba pątników sięga ok. 10 tysięcy. Główne uroczystości odpustowe przypadają podczas Wniebowzięcia NMP, od 14 do 17 sierpnia.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
