Ruch na rzecz ukrainizacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego
Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ruch na rzecz ukrainizacji Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego – oddolny ruch, jaki pojawił się w Kościele prawosławnym w Polsce po odzyskaniu przez ten kraj niepodległości. Jego głównymi ideologami byli ukraińscy emigranci osiedli w Polsce po klęsce dążeń niepodległościowych Ukrainy, zaś bazę masową czerpał on spośród Ukraińców żyjących w Polsce, głównie na Wołyniu, będących wyznania prawosławnego. Jego głównymi postulatami było odcięcie się Kościoła od tradycji liturgicznych proweniencji rosyjskiej, upowszechnienie języka ukraińskiego w liturgii prawosławnej oraz zapewnienie duchownym ukraińskim reprezentacji w episkopacie Kościoła.
Wymienione postulaty zostały zrealizowane jedynie częściowo ze względu na sprzeciw hierarchów, m.in. dlatego, że wszyscy biskupi PAKP, bezpośrednio po jego powstaniu, byli z pochodzenia Rosjanami, związanymi z rosyjską tradycją cerkiewną. Największy wpływ na działalność Kościoła Ukraińcy odnieśli w tym zakresie w czasie II wojny światowej, gdy trudna sytuacja metropolity warszawskiego Dionizego (Waledyńskiego) zmusiła go do poważnych ustępstw na ich rzecz. Jednak po zakończeniu wojny, w zmienionej sytuacji geopolitycznej Polski oraz Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego, ruch faktycznie zamarł.