Romuald Radziwiłłowicz

Romuald Radziwiłłowicz ps. „Zaremba” (ur. 16 lipca 1908 w Bielsku Podlaskim, zm. 12 lutego 1979 w Warszawie) – rotmistrz rezerwy Wojska Polskiego, oficer Armii Krajowej, kawaler Orderu Virtuti Militari, powstaniec warszawski.

Romuald Radziwiłłowicz

Zaremba

rotmistrz
Data i miejsce urodzenia	16 lipca 1908 Bielsk Podlaski
Data i miejsce śmierci	12 lutego 1979 Warszawa
Przebieg służby
Siły zbrojne	Wojsko Polskie Armia Krajowa
Jednostki	I Zgrupowanie, Batalion Zaremba-Piorun
Stanowiska	dowódca batalionu
Główne wojny i bitwy	II wojna światowa (kampania wrześniowa, powstanie warszawskie)
Odznaczenia

Życiorys

Tablica upamiętniająca walki batalionu AK Zaremba-Piorun i jego dowódców przy ul. Poznańskiej w Warszawie

Urodził się w 1908. W II Rzeczypospolitej w 1933 został oficerem Wojska Polskiego. Po wybuchu II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej w stopniu porucznika kawalerii (starszeństwo z dniem 1 stycznia 1936) w składzie 24 pułku ułanów. 10 września ciężko ranny w płuca i rękę w walkach pod Radymnem, znalazł się w niemieckim szpitalu wojskowym w Sanoku. Zwolniony ze szpitala, w trakcie okupacji niemieckiej zaangażował się w działalność konspiracyjną. Został oficerem Armii Krajowej. Od 1942 był dowódcą I Zgrupowania w Rejonie I Obwodu Śródmieście AK. Pełnił funkcję oficera sztabu Inspektora Prawobrzeżnego Okręgu Warszawskiego, I oficera sztabu Okręgu Warszawa AK. Po wybuchu powstania warszawskiego objął dowództwo nad batalionem „Zaremba-Piorun” 3 sierpnia 1944. Jednostka działała w rejonie Śródmieście Południe. 28 sierpnia 1944 odniósł ciężkie rany, w wyniku których utracił rękę^[1][2]. Dowództwo batalionu objął wówczas kpt. Franciszek Malik ps. „Piorun”. Po upadku powstania opuścił stolicę wraz z ludnością cywilną.

Romuald Radziwiłłowicz zmarł w 1979. Pochowany na cmentarzu Powązki Wojskowe w Warszawie (kwatera CII28-24-4)^[3].

Przy skrzyżowaniu ulic Wspólnej i Poznańskiej w Warszawie został ustanowiony Skwer Batalionu AK „Zaremba-Piorun”, a na nim obelisk z tablicą pamiątkową. Nazwa skweru została nadana w grudniu 1993^[4].

Odznaczenia

• Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari (za udział w wojnie obronnej 1939)^[5][6] nr 11503^[7]

Przypisy

1. Przemysław Miller: Batalion "Zaremba-Piorun". um.warszawa.pl, 2010-01-20. [dostęp 2015-09-25].
2. Skwer Batalionu AK "Zaremba-Piorun". polskaniezwykla.pl. [dostęp 2015-09-25].
3. Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
4. Kwiryna Handke: Słownik nazewnictwa Warszawy. Warszawa: Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, 1998, s. 362. ISBN 83-86619-97X.
5. Antoni Grudziński: Lista żołnierzy odznaczonych. s. 251. [dostęp 2015-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-04)].
6. Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem Virtuti Militari. stankiewicze.com. [dostęp 2015-09-25].
7. ŁukomskiŁ. G. ŁukomskiŁ., PolakP. B. PolakP., SuchcitzS. A. SuchcitzS., Kawalerowie Virtuti Militari 1792 - 1945, Koszalin 1997, s. 490.

Bibliografia

• Romuald Radziwiłłowicz. 1944.pl. [dostęp 2015-09-25].
• "Zaremba" – "Piorun". info-pc.home.pl. [dostęp 2015-09-25]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-24)].