![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/BWV39.1_final_section_ritornello.jpeg/640px-BWV39.1_final_section_ritornello.jpeg&w=640&q=50)
Ritornel
krótki, kilkutaktowy ustęp muzyczny / Z Wikipedii, wolnej encyclopedia
Ritornel (wł. ritornello, fr. ritournelle) – krótki, kilkutaktowy ustęp muzyczny wykonywany przez grupę instrumentów bądź orkiestrę.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/2/2c/BWV39.1_final_section_ritornello.jpeg/640px-BWV39.1_final_section_ritornello.jpeg)
Termin ten stosowany jest w odniesieniu do opisu i analizy muzyki dawnej. Ritornel pełni w utworach instrumentalnych funkcję podobną do tej jaką w pieśniach i piosenkach pełni refren.