Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Rdzeń przedłużony (łac. medulla oblongata) – część mózgowia (dokładniej tyłomózgowia), łącząca rdzeń kręgowy z mostem. Ma kształt ściętego stożka. Skupione są w nim ośrodki nerwowe odpowiedzialne za funkcje odruchowe (mimowolne): ośrodek oddechowy, ośrodek ruchowy, ośrodek naczynioruchowy, ośrodek sercowy, ośrodek ssania, ośrodek żucia, ośrodek połykania, a także ośrodki odpowiedzialne za: wymioty, kichanie, kaszel, ziewanie, wydzielanie potu.
Uszkodzenie rdzenia przedłużonego niesie ze sobą poważne zagrożenie życia, ze względu na lokalizacje ważnych życiowych ośrodków odruchowych, powoduje również paraliż od oczu w dół.
Po przejściu przez otwór wielki czaszki rdzeń kręgowy przechodzi w rdzeń przedłużony, który leży w okolicy podstawnej kości potylicznej i jest przykryty przez półkule móżdżku. W dolnej części rdzenia przedłużonego jest umiejscowiony kanał centralny, będący kontynuacją kanału centralnego rdzenia kręgowego. Kanał centralny rdzenia przedłużonego w górnej części przechodzi w dno komory czwartej mózgowia. Na powierzchni brzusznej widoczne są piramidy zawierające drogi piramidowe, które są od siebie oddzielone przez szczelinę pośrodkową przednią, w najniższej części szczelina ta zaciera się w miejscu, gdzie krzyżują się włókna dróg piramidowych tworząc skrzyżowanie piramid. Po bokach piramid znajdują się owalne uwypuklenia – oliwki.
Na powierzchni grzbietowej znajduje się bruzda pośrodkowa tylna, po bokach której biegną: przyśrodkowo – pęczek smukły, oraz bocznie – pęczek klinowaty kończące się guzkami smukłym i klinowatym, w których znajdują się jądra smukłe i klinowate.
Rdzeń przedłużony ma dwa odcinki: podoliwkowy (mniejszy, dolny odcinek), oraz oliwkowy. Nazwa tych odcinków pochodzi od jądra dolnego oliwki.
Odcinek podoliwkowy to obszar przejściowy pomiędzy rdzeniem kręgowym a odcinkiem oliwkowym. W części dolnej odcinka podoliwkowego znajdują się trzy pary pasów sznurów istoty białej: przednie, boczne i tylne. Przed istotą szarą środkową ulokowane jest skrzyżowanie piramid. Odcinek oliwkowy ma odrębną budowę w porównaniu z rdzeniem przedłużonym.
Wewnątrz rdzenia przedłużonego istota szara jest nieregularnie rozmieszczona. W przekroju poprzecznym można wyróżnić część brzuszną, która zawiera w sobie drogi rozpoczynające się w korze mózgowej oraz grzbietową, w której znajduje się twór siatkowaty oraz jądra istoty szarej. W części tylnej rdzenia przedłużonego znajdują się jądra smukłe i klinowate, w których kończą się włókna czuciowe pęczków smukłego i klinowatego. Włókna te tworzą wstęgę przyśrodkową, a ona z kolei w dolnej swej części krzyżuje się tworząc skrzyżowanie wstęg. W rdzeniu przedłużonym mieszczą się jądra nerwów czaszkowych czuciowych V, VII, IX, X, VIII, ruchowe IX, X, XII oraz autonomiczne jądro ślinowe dolne nerwu IX.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.