Podlesnaja Tawła

Podlesnaja Tawła (ros. Подле́сная Та́вла, erzja Вирь Тавла, Viŕ Tavla) – wieś (sieło) w Rosji, w Mordowii, w rejonie koczkurowskim. W 2010 roku liczyła 608 mieszkańców.

Podlesnaja Tawła

Подлесная Тавла

Muzeum Etno-Kudo
Państwo	Rosja
Republika	Mordowia
Populacja (2010) • liczba ludności	608
Kod pocztowy	431583
Położenie na mapie Rosji Podlesnaja Tawła
Położenie na mapie Mordowii Podlesnaja Tawła
54°05′43,7253″N 45°28′44,8628″E

Wioska położona jest nad niewielką rzeką Tawłą, w pobliżu lasu. Nazwa to toponim, zawierający turkijskie elementy leksykalne: tau/tav – góra. Według Dmitrija Cygankina, ugrofińskiego językoznawcy w dosłownym tłumaczeniu Tawła oznacza górzysty^[1].

Pierwsza wzmianka o miejscowości znajduje się w Sarańskiej księdze celnej (Саранской таможенной книге) z 1692^[2][3].

Akt notarialny z 1706 wymienia 57 gospodarstw w miejscowości^[4]. W latach 1866–1869 parafianie własnym kosztem wybudowali drewnianą cerkiew Narodzenia Pańskiego (nie zachowała się do czasów współczesnych)^[5]. Spis miejscowości guberni Penza (Список населённых мест Пензенской губернии) z 1869 wspomina, że we wsi znajdują się 183 gospodarstwa, 3 młyny i olejarnia^[6]. W 1929 założono komunę Erzjan zorja (Эрзянь зоря), a w 1931 powstały kołchozy Erzja (Эрзя) i Czerwony traktor (Красный тракторi). W 1939 roku kołchoz powiększono. W 2001 roku przekształca się w Tawła sp. z o. o^[4].

W miejscowości znajduje się dom kultury, szkoła podstawowa, a także Podleśno-Tawłowska Eksperymentalna Dziecięca Szkoła Artystyczna (Подлесно-Тавлинская экспериментальная детская художественная школа)^[7]. 6 września 2006 otwarto dom-muzeum Etno-Kudo, nazwany imieniem W. I. Romaszkina^[8].

Drewniana cerkiew została całkowicie zniszczona w czasach sowieckich. Po utworzeniu diecezji sarańskiej i mordowskiej jednopiętrowy drewniany budynek dawnej stołówki PGR-u^[9] został w 2001 przekazany odnowionej parafii, następnie został przebudowany, wzniesiono złoconą kopułę z krzyżem, zbudowano małą dwukondygnacyjną ośmioboczną dzwonnicę, zwieńczoną czterospadowym dachem z małą kopułą^[10].

W Podlesnej Tawle urodzili się

• Iwan Kudaszkin (Иван Кудашкин) – bohater ZSRR^[11]
• Piotr Riabow (Пётр Рябов), znany również jako Kalaganon Kerjaz (Калаганонь Керяз) – rzeźbiarz^[12]

Przypisy

1. ДмитрийД. Цыганкин ДмитрийД., Лексико-семантическая характеристика отдельных пластов топонимической системы Мордовской АССР [online], 23 lutego 2010 [dostęp 2022-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2019-05-09] (ros.).
2. Саранская таможенная книга за 1692 г, Саранск: Мордгиз, 1951, s. 82 (ros.).
3. Threerome, К вопросу об экономическом развитии Саранского уезда во второй половине XVII столетия | Московское государство [online] [dostęp 2022-04-23] (ros.).
4. Деревня мастеров в селе Подлесная Тавла :: Геокэшинг :: [online], geocaching.su [dostęp 2022-04-23].
5. Церкви и духовенство района. — Кочкуровская библиотека Республика Мордовия [online] [dostęp 2022-04-23] (ros.).
6. Список населённых мест Пензенской губернии, Санкт-Петербург 1869, s. 89, nr 1580.
7. Детская школа резьбы по дереву села Подлесная Тавла [online], Народная культура - hnh.ru [dostęp 2022-04-23] (ros.).
8. Новости - Приволжье - Культура - В Мордовии открылся дом-музей основателя фольклорной группы "Торама" Владимира Ромашкина [online], web.archive.org, 2 kwietnia 2015 [dostęp 2022-04-23] [zarchiwizowane z adresu 2015-04-02].
9. Подлесная Тавла, Церковь Рождества Христова [online], sobory.ru [dostęp 2022-04-23].
10. Церковь Рождества Христова в Подлесной Тавле [online], temples.ru [dostęp 2022-04-23].
11. Кудашкин Иван Степанович [online], warheroes.ru [dostęp 2022-04-23].
12. ErushE. Vezhai ErushE., Калаганонь Керяз (Рябов Пётр Владимирович) - эрзянь керсидей. (эрзянский резчик-скульптор.) [online], uralistica.com [dostęp 2022-04-23] (ros.).