Loading AI tools
grzyb Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Pluteus Fr. (drobnołuszczak) – rodzaj grzybów z rodziny łuskowcowatych (Pluteaceae)[1].
Drobnołuszczak jeleni (Pluteus cervinus) | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Klasa | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj |
drobnołuszczak |
Nazwa systematyczna | |
Pluteus Fr. Fl. Scan.: 338 (1836) | |
Typ nomenklatoryczny | |
Pluteus cervinus (Schaeff.) P. Kumm. |
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Pluteaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Synonimy naukowe: Agaricus ser. Hyporhodius Fr., Hyporrhodius (Fr.) Staude, Rhodosporus J. Schröt[2].
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Dawniej w piśmiennictwie mykologicznym rodzaj ten miał nazwę łuskowiec, jednak według Wojewody jest ona mylna, gdyż przedstawiciele tego rodzaju nie mają wyraźnych łusek[3].
Większość gatunków to saprotrofy rosnące na drewnie drzew liściastych i iglastych, nieliczne tylko rosną bezpośrednio na ziemi, tworząc mikoryzę z roślinami. Większość gatunków jest szeroko rozprzestrzeniona. Kapelusz za młodu dzwonkowaty, później szeroko rozpostarty, nigdy nie lejkowaty. Ma powierzchnię zawsze suchą, gładką, aksamitną lub pokrytą łuseczkami w kształcie włókienek, u niektórych gatunków promieniście żyłkowaną. Trzon zawsze bez pierścienia, cylindryczny, czasami tylko ze zgrubiałą podstawą, o powierzchni nagiej lub z podłużnymi włókienkami. Od kapelusza oddziela się łatwo. Miąższ białawy, u żadnego gatunku nie zmienia barwy po uszkodzeniu. Hymenofor w postaci wolnych blaszek, za młodu białych, potem różowych[4]. Nie dochodzą do trzonu. Wysyp zarodników łososioworóżowy. Zarodniki szerokoeliptyczne, gładkie, bez pory rostkowej. Trama blaszek odwrócona (strzępki w kształcie litery V biegną od zewnątrz ku środkowi), często z typowymi cystydami[5].
W Europie występuje około 50 gatunków. Żaden nie jest trujący, jedynie drobnołuszczak szarobrązowy (Pluteus cinereofuscus) zawiera pewne ilości halucynogennej psylocybiny. Teoretycznie większość gatunków jest jadalna, jednak są mało smaczne i zwykle przez grzybiarzy nie są zbierane[4].
Wiele gatunków drobnołuszczaków jest niemożliwe do rozróżnienia tylko na podstawie wyglądu zewnętrznego. Przyczyną tego jest nie tylko bardzo zbliżony wygląd niektórych gatunków, ale również duże zróżnicowanie budowy morfologicznej w obrębie jednego gatunku, co sprawia, że czasami dwa okazy w obrębie jednego gatunku bardziej różnią się od siebie niż okazy z różnych gatunków[4]. Nawet przez fachowców ten sam gatunek drobnołuszczak gruczołowaty (Pluteus plautus) opisywany był pod różnymi nazwami gatunkowymi. Z tego też powodu rozróżnienie niektórych gatunków możliwe jest tylko na podstawie morfologicznych szczegółów budowy[6].
Liczniejsze występowanie gatunków z tego rodzaju jest uważane za wskaźnik naturalności lasów bukowych w Europie[7].
Wykaz gatunków (nazwy naukowe) na podstawie Index Fungorum[11]. Nazwy polskie według Władysława Wojewody[3].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.