Pierwszy gabinet Johna Gortona

Pierwszy gabinet Johna Gortona – czterdziesty piąty gabinet federalny Australii, urzędujący od 10 stycznia 1968 do 12 listopada 1969. Był jedenastym z rzędu gabinetem koalicyjnym Liberalnej Partii Australii (LPA) i Partii Wiejskiej (CP). Był też pierwszym w historii gabinetem federalnym, w którym oficjalnie powołano wicepremiera, choć w praktyce już od kilkudziesięciu lat zawsze wyznaczany był minister zastępujący premiera m.in. podczas jego nieobecności w Australii z powodu wizyt zagranicznych.

Pierwszy gabinet Johna Gortona

Australia
Premier John Gorton (zdjęcie z 1954)
Premier	John Gorton
Partie	Liberalna Partia Australii Partia Wiejska
Kadencja	od 10 stycznia 1968 do 12 listopada 1969
Poprzedni	Gabinet Johna McEwena
Następny	Drugi gabinet Johna Gortona

Okoliczności powstania i dymisji

17 grudnia 1967 ówczesny premier Australii Harold Holt zaginął podczas rekreacyjnej kąpieli w oceanie, a dwa dni później został uznany za zmarłego. Tymczasowy gabinet sformował przywódca Partii Wiejskiej John McEwen, który miał jednak ustąpić miejsca nowemu liderowi LPA, większej partii koalicyjnej, gdy tylko zostanie on wybrany. Początkowo faworytem był William McMahon, jednak jego kandydatura została zablokowana przez McEwena, który ogłosił publicznie, iż on i jego partia nie ufają mu i nie wezmą udziału w jego ewentualnym rządzie. W efekcie dość niespodziewanie nowym szefem Partii Liberalnej i zarazem rządu został dotychczasowy minister edukacji i nauki John Gorton.

Gabinet urzędował aż do kolejnych wyborów parlamentarnych, które odbyły się pod koniec października 1969. Koalicja LPA-CP poniosła w nich duże straty, ale utrzymała większość w Izbie Reprezentantów. Zgodnie z australijskim prawem gabinet musiał podać się do dymisji wkrótce po wyborach, ale został zastąpiony przez będący jego kontynuacją drugi gabinet Johna Gortona.

Skład

stanowisko	osoba	partia	od	do
premier	John Gorton	LPA	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
wicepremier	John McEwen	CP	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister edukacji i nauki	John Gorton	LPA	10 stycznia 1968	28 lutego 1968
	Malcolm Fraser	LPA	28 lutego 1968	12 listopada 1969
minister handlu i przemysłu	John McEwen	CP	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister skarbu	William McMahon	LPA	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister spraw zagranicznych	Paul Hasluck	LPA	10 stycznia 1968	11 lutego 1969
	Gordon Freeth	LPA	11 lutego 1969	12 listopada 1969
minister obrony	Allen Fairhall	LPA	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister przemysłu podstawowego	Doug Anthony	CP	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister zaopatrzenia	Denham Henty	LPA	10 stycznia 1968	28 lutego 1968
	Ken Anderson	LPA	28 lutego 1968	12 listopada 1969
wiceprzewodniczący Federalnej Rady Wykonawczej	Alan Hulme	LPA	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister poczty	Alan Hulme	LPA	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister rozwoju narodowego	David Fairbairn	LPA	10 stycznia 1968	12 listopada 1969
minister służb społecznych	Ian Sinclair	CP	10 stycznia 1968	28 lutego 1968
	Od 28.02.1968 stanowisko przeniesione poza gabinet.
minister żeglugi i transportu	Ian Sinclair	CP	28 lutego 1968	12 listopada 1969
wiceminister handlu i przemysłu (w randze członka gabinetu)	Ian Sinclair	CP	10 stycznia 1968	12 listopada 1969

Bibliografia

• 43rd Parliamentary Handbook. Parliament of Australia. [dostęp 2014-02-17]. (ang.).
• John Gorton. National Archives of Australia. [dostęp 2014-02-17]. (ang.).