Palazzo Parisio w Valletcie

Palazzo Parisio, czasem nazywany Casa Parisio^[1] – pałac w Valletcie na Malcie. Został zbudowany w latach 40. XVIII wieku przez Domenico Sceberrasa, i w końcu przeszedł w ręce rodzin Muscati oraz Parisio Muscati. W czerwcu 1798 był przez sześć dni rezydencją cesarza Napoleona, podczas pierwszych dni okupacji Malty przez Francuzów. W końcu pałac został nabyty przez rodzinę Piro, od której odkupił go Rząd Malty. Od 1886 do 1973 mieścił się tutaj Główny Urząd Pocztowy, w tej chwili pałac zajmuje Ministerstwo Spraw Zagranicznych Malty.

Palazzo Parisio

nr rej. 01131 z 28.12.2012 ( National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands)
Fasada Palazzo Parisio
Państwo	Malta
Miejscowość	Valletta
Adres	Merchants Street, Valletta, VLT 1170
Typ budynku	Pałac
Styl architektoniczny	Barok i Neoklasycyzm
Inwestor	Domenico Sceberras
Rozpoczęcie budowy	~1740
Ukończenie budowy	1744
Właściciel	Rząd Malty
Położenie na mapie Malty Palazzo Parisio
Położenie na mapie Morza Śródziemnego Palazzo Parisio
35°53′47,6″N 14°30′41,6″E
Strona internetowa

Lokalizacja

Palazzo Parisio znajduje się na Merchands Street (malt. Triq-il-Merkanti), pierwotnie nazywanej Strada San Giacomo, jednej z głównych ulic Valletty^[2]. Pałac przylega do Zajazdu Kastylijskiego, w którym ma obecnie swą siedzibę Premier Malty. Naprzeciwko znajduje się Zajazd Włoski, mieszczący Ministerstwo Turystyki^[3].

Historia

Budowa i wczesne lata

Miejsce, w którym stoi Palazzo Parisio, pierwotnie zajmowały dwa domy, należące do Fra Michela Fonterme dit la Chiesa i Francesco This. W 1608, budynki zostały zakupione przez Fra Giovanni di Ventimiglia^[2]. W 1717, jego potomkowie wymienili domy z Marią Sceberras^[4].

Około 1740, syn Marii, Domenico Sceberras, zburzył obydwa domy i rozpoczął budowę pałacu. Budowa, po śmierci Domenica w lipcu 1744, została ukończona w tym samym roku przez Margheritę Muscati, siostrę Domenica, i pałac pozostał w rękach rodziny Muscati. W końcu został odziedziczony przez Annę Muscati, która poślubiła Domenica Parisio^[5]. W późnych latach XVIII w. pałac należał do Paolo Parisio Muscati, który nazwał budynek Palazzo Parisio^[6].

Okupacja francuska

Popiersie Napoleona upamiętniające jego pobyt w pałacu.

Po francuskiej inwazji na Maltę, Napoleon zatrzymał się w Palazzo Parisio na sześć dni, od 12 do 18 czerwca 1798 r., zanim wyruszył na kampanię egipską. W następstwie powstania Maltańczyków przeciwko Francuzom, Parisio Muscati wyjechał z Valletty, aby dołączyć do powstańców, gdzie dowodził batalionem ochotników z Naxxar^[6].

Wiek dziewiętnasty

Po tym, jak w r. 1800 Malta została brytyjskim protektoratem, Parisio Muscati powrócił do pałacu. 26 listopada tegoż roku, Ralph Abercromby przybył na Maltę na pokładzie HMS Diadem, i stanął w pałacu aż do wyjazdu do Egiptu 20 grudnia. Od 25 stycznia do 14 maja 1841, Lord Lynedoch, bliski przyjaciel Parisio Muscati, również kwaterował w pałacu, podczas swojego pobytu na Malcie^[2].

W następstwie śmierci Parisio Muscati, w grudniu 1841, pałac przeszedł w ręce jego żony, Antonii Muscati Xara. Poślubiła ona Josepha de Piro, i po jej śmierci w 1856, pałac przeszedł w ręce rodziny de Piro^[7].

Główny Urząd Pocztowy

W latach 80. XIX wieku, Palazzo Parisio miał około 100 współwłaścicieli, i był w bardzo złym stanie. W 1886, naczelny poczmistrz wyperswadował właścicielom, aby wydzierżawili pałac, co później poskutkowało jego sprzedażą rządowi. Budynek został odnowiony, i w maju 1886 został otwarty jako Główny Urząd Pocztowy. Trzecie piętro, na którym mieścił się Urząd Kontroli, zostało dobudowane po I wojnie światowej^[7]. Budynek został umieszczony na Liście Zabytków 1925^[8].

24 kwietnia 1942, podczas II wojny światowej, pałac został częściowo zburzony w wyniku bombardowania lotniczego. Główny Urząd Pocztowy został przeniesiony do budynku szkoły w Ħamrun^[9], i powrócił do zrujnowanego pałacu 16 stycznia 1943^[10]. Pałac został odbudowany po wojnie, lecz niektóre freski zostały bezpowrotnie stracone^[6].

4 lipca 1973 Główny Urząd Pocztowy przeniósł się do Zajazdu Włoskiego, po przeciwnej stronie ulicy. Główna sala pocztowa, oddział listów poleconych oraz poste restante zostały przeniesione do byłej kaplicy garnizonowej, która jest teraz zajmowana przez Malta Stock Exchange^[11].

Ministerstwo Spraw Zagranicznych

Ministerstwo Spraw Zagranicznych Malty przeniosło się do pałacu w październiku 1973^[6]. Budynek został gruntownie odrestaurowany, tak wewnątrz, jak i na zewnątrz^[12][13].

Pałac jest zaliczony, przez Maltański Urząd Środowiska i Planowania, do zabytków narodowych klasy 1^[4]. Jest również umieszczony na liście National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands^[5].

Architektura

Palazzo Parisio zawiera elementy dwóch stylów architektonicznych: neoklasycyzmu^[14] i baroku^[15].

Pałac składa się z trzech brył, które otaczają centralne podwórko. Fasada zawiera wejście, z kolumnami po bokach, podpierającymu drewniany balkon. Po każdej ze stron wejścia znajdują się trzy okna^[5].

Widok zewnętrzny Palazzo Parisio

• 
  Widok Palazzo Parisio z Merchants Street
• 
  Fasada zewnętrzna wzdłuż Melita Street
• 
  Wejście i balkon
• 
  Tablica upamiętniająca pobyt Napoleona
• 
  Podwórze wewnętrzne

Wnętrza Palazzo Parisio

• 
  Surowe wnętrze
• 
  Sień
• 
  Sala Arvida Pardo – Pardo Hall
• 
  Sala Pardo
• 
  Pardo Hall
• 
  Wejście do Sali Giorge'a Borg Oliviera
• 
  George Borg Olivier Hall
• 
  Pierwsze piętro
• 
  Drugie piętro
• 
  Sypialnia Napoleona
• 
  Gabinet, w którym wizytujący dygnitarze wpisują się
• 
  Cippi z Melqart
• 
  Schody
• 
  Dekorowane drewniane belki stropowe
• 
  Freski stracone podczas II wojny światowej
• 
  Schody poniżej parteru
• 
  Kaplica^[16]

Dzieła sztuki

Na suficie i ścianach pałacu znajdują się freski, namalowane przez maltańskiego artystę Antonaci Grecha. Część oryginalnych fresków została bezpowrotnie zniszczona, kiedy pałac został zbombardowany w czasie II wojny światowej, na szczęście pozostałe przetrwały w dobrym stanie^[17].

W pałacu znajduje się szereg obrazów. Te, namalowane przez włoskiego artystę Mattia Preti, są starsze niż sam pałac^[18].

Freski oraz inne dzieła sztuki w Palazzo Parisio

• 
  Kolacja w Emmaus, ok. 1680, malowane przez Mattia Preti
• 
  Fresk na suficie
• 
  Fresk na suficie
• 
  Freski na ścianie i suficie
• 
  Tradycyjny maltański zegar i serwantka
• 
  Odnowiona statua z XVIII w.
• 
  Dzieła sztuki i meble w Giorgio Borg Olivier Hall
• 
  Obrazy i antyczna chińska gablota
• 
  Neapolitańska ręcznie wykonana szopka bożonarodzeniowa
• 
  Popiersie Jeana de Valette

Warto przeczytać

• Denaro, Victor F., "The Story of Palazzo Parisio", s. 78-84. (ang.)
• Denaro Victor F., "Houses in Merchnat Street, Valletta", s. 158, 159. (ang.)

Zobacz też

• Palazzo Parisio w Naxxar

Przypisy

1. "Rivista" 30, 1931, s.470, Presso il Collegio araldico (wł.)
2. Denaro, Victor F. "Houses in Merchants Street, Valletta" (PDF). Melita Historica 1958, t.2, s.158-159. Dostęp 20 Kwi 2016 (ang.)
3. Paddy Dillon: Walking in Malta: 33 routes on Malta, Gozo and Comino. Cicerone Press Limited, 2004, s. 42. ISBN 978-1-84965-648-1. (ang.).
4. "One World - Palazzo Parisio" Times of Malta (15.07.2008). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
5. "Palazzo Parisio" (PDF), National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
6. "Palazzo Parisio" Ministry for Foreign Affairs. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
7. "Villa Parisio and the Strickland Foundation" user.orbit.net.mt. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
8. "Protection of Antiquities Regulations 21st November, 1932 Government Notice 402 of 1932, as Amended by Government Notices 127 of 1935 and 338 of 1939". mepa.org.mt. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-19)]. Malta Environment and Planning Authority. (ang.)
9. "The Maltese Postal Service – A Short Historical Sketch" The Malta Independent (22.08.2010). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
10. Edward B. Proud: The Postal History of Malta. Heathfield, East Sussex: Proud-Bailey Co. Ltd, 1999, s. 190. ISBN 1-872465-31-5. (ang.).
11. "Maltapost privatisation latest red-letter day in postal history" Times of Malta (21.01.2008). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
12. "Inħarsu lejn il-Belt Valletta minn erba’ aspetti differenti" Department of Information (01.08.2003). Dostęp 15 Wrz 2015 (malt.)
13. Zammit, Rosanne "The capital starting to light up, as the restorers do their work" Times of Malta (03.03.2003). Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
14. "Palazzo Parisio" myGuide. Dostęp 15 Wrz 2015 (ang.)
15. De Lucca, Denis "The city-fortress of Valletta in the Baroque age" (PDF) Baroque Routes Dec 2013, 9, s.16 (ang.)
16. http://web.archive.org/web/20100220151508/http://www.malta-canada.com/churches-chapels/Valletta.htm (ang.)
17. "Palazzo Parisio" Ministry for Foreign Affairs|. Dostęp 15 Wrz 2015 (malt.)
18. Sciberras, Keith: Baroque Painting in Malta. Midsea Books, 2009, s. 407. ISBN 978-99932-7-249-6. (ang.).

Linki zewnętrzne

• National Inventory of the Cultural Property of the Maltese Islands