Pałac w Żurawnie

Pałac w Żurawnie – pałac wybudowany na przełomie XVIII-XIX w. w Żurawnie, spłonął w 1904 r. Istniejący obecnie budynek w stylu neorenesansowych rezydencji francuskich, został wzniesiony w latach 1904–1908 według projektu Władysława Sadłowskiego.

Pałac w Żurawnie

Front
Państwo	Ukraina
Obwód	lwowski
Miejscowość	Żurawno
Typ budynku	pałac
Styl architektoniczny	rezydencja francuska
Architekt	Władysław Sadłowski
Inwestor	Antoni Skrzyński
Rozpoczęcie budowy	XVIII-XIX w., 1904
Ukończenie budowy	1908
Zniszczono	1904
Pierwszy właściciel	Antoni Skrzyński
Kolejni właściciele	Helena Skrzyńska (1894–1988), Kazimierz Jerzy Czartoryski
Położenie na mapie Ukrainy Pałac w Żurawnie
Położenie na mapie obwodu lwowskiego Pałac w Żurawnie
49°15′N 24°14′E

Historia

Pierwszy, piętrowy pałac w Żurawnie^[1] wybudował na planie szerokiego prostokąta w stylu klasycystycznym, na początku XIX w. Tomasz Żebrowski. Obiekt posiadający dwa skrzydła od ogrodu, które z korpusem tworzyły literę U, powstał obok miejsca, w którym stał obronny zamek. Od frontu miał dwukondygnacyjny portyk z czterema wysuniętymi kolumnami podzielonymi na piętrze balkonem. W części górnej portyku zwieńczonej tympanonem znajdowały się smukłe kolumny toskańskie. Pałac nakryty dachem czterospadowym spalił się w 1904 r.

Pałac Skrzyńskich-Czartoryskich

Po pożarze, sto metrów za pałacem przy Dniestrze zbudowano w latach 1904–1908 dla Antoniego Skrzyńskiego nową rezydencję w formie mniejszego pałacu w neorenesansowym stylu francuskim^[2], według projektu Władysława Sadłowskiego. Wystrój rzeźbiarski wnętrz był autorstwa Piotra Harasimowicza. W pałacu znajdowała się cenna biblioteka, zniszczona w roku 1939. W okresie przedwojennym pałac był własnością rodziny Czartoryskich^[3]. Od frontu balkon wsparty na czterech kolumnach. Nad balkonowym oknem kartusz herbowy budowniczych, po lewej herb Zaremba Antoniego Skrzyńskiego^[4], syna Władysława; po prawej herb Jelita Eugenii Dembowskiej^[5], żony Antoniego^[3].

• 
  Pałac od ogrodu
• 
  Kartusz z herbami Zaremba (L) i Jelita (P)
• 
  Herb Zaremba
• 
  Herb Jelita
• 
  Kominek
• 
  Schody
• 
  Kaplica Czartoryskich

Przypisy

1. Filip Sulimierski, Bronisław Chlebowski, Władysław Walewski: Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich, t. XIV. Warszawa: 1880-1902, s. 864.
2. Żurawno. Cracovia Leopolis. [dostęp 2016-10-07].
3. RomanR. Aftanazy RomanR., Dzieje rezydencji na dawnych kresach Rzeczypospolitej, wyd. drugie przejrzane i uzupełnione, t. 7: Województwo ruskie, Ziemia Halicka i Lwowska, Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1995, s. 627-634, ISBN 83-04-04229-0, ISBN 83-04-03701-7 (całość).
4. Antoni Skrzyński
5. Eugenia Dembowska

Linki zewnętrzne

• Żurawno, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIV: Worowo – Żyżyn, Warszawa 1895, s. 864.