Okręg wołyński (1919–1920)

Okręg wołyński − okręg administracyjny utworzony pod Zarządem Cywilnym Ziem Wschodnich 7 czerwca 1919 r. jako Zarząd Powiatów Wołyńskich z tymczasową siedzibą w Kowlu, w skład którego weszły powiaty: kowelski, łucki i włodzimierski^[1]. 9 września 1919 r. w miejsce Zarządu Powiatów Wołyńskich utworzono Okręg Wołyński z siedzibą w Kowlu, w skład którego weszły powiaty: włodzimierski, kowelski, łucki, dubieński, rówieński, krzemieniecki, ostrogski, zasławski i zwiahelski oraz dalsze powiaty w przypadku posunięcia się wojsk polskich na wschód^[2].

Ten artykuł dotyczy okręgu ZCZW / ZCZWiFP. Zobacz też: okręg podlegający pod Rząd RP 1920-21.

wołyński

Okręg
Państwo	Zarząd Cywilny Ziem Wschodnich (II RP)
Siedziba	Łuck
Zarządzający	Stefan Smólski Rawicz
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba powiatów	12
Położenie na mapie

20 listopada 1919 r. przeniesiono siedzibę okręgu z Kowla do Łucka^[3]

17 stycznia 1920 r. rozkazem Naczelnego Wodza Wojsk Polskich, został wyodrębniony do nowo utworzonego Zarządu Cywilnego Ziem Wołynia i Frontu Podolskiego^[4].

15 marca 1920 r. utworzono powiat sarneński z dotychczasowych gmin powiatu rówieńskiego: Wysock, Dąbrowica, Lubikowicze, Niemowicze i Wiry oraz gmin powiatu owruckiego: Kisorycze, Olewsk i Jurowo^[5].

15 maja 1920 r. powiat starokonstantynowski wyłączono z Okręgu Wołyńskiego i przyłączono do Okręgu Podolskiego^[6].

1 czerwca 1920 r. z ZCZWiFP wyłączono powiaty: włodzimierski, kowelski, łucki, dubieński, rówieński (w granicach z 1 sierpnia 1914 r.) wraz z częścią powiatu ostrogskiego włączoną już do powiatu rówieńskiego, oraz północno-zachodnią część powiatu krzemienieckiego i przekazano ich zarząd Rządowi RP^[7].

Szczegółowy podział administracyjny

Powierzchnia i liczba mieszkańców na podstawie danych rosyjskich.

Powiat	Pow.km²	Mieszk. (1897)		Miasto powiatowe	Mieszk.
Okręg Wołyński
dubieński	3940	195.058		Dubno	?
kowelski	7350	211.493		Kowel	?
krzemieniecki	3322	219.934		Krzemieniec	?
łucki	7540	252.550		Łuck	?
ostrogski	3066	169.351		Ostróg	?
owrucki (część) ¹	10.616	205.390		Owrucz	?
rówieński	8.568	273.001		Równe	?
sarneński ²	?	?		Sarny	?
starokonstantynowski ¹ ³	2560	193.889		Starokonstantynów	?
włodzimierski	6440	277.265		Włodzimierz Wołyński	?
zasławski	3450	208.742		Zasław	?
zwiahelski	7150	348.950		Zwiahel	?
¹ później zajęte (brak dokładnej daty przyłączenia)
² 15 marca 1920 r. utworzono powiat sarneński z części powiatów rówieńskiego i owruckiego (Dz. Urz. ZCZWiFP z 1920 r. Nr 2, poz. 20).
³ 15 maja 1920 r. powiat starokonstantynowski wyłączono z Okręgu Wołyńskiego i przyłączono do Okręgu Podolskiego (Dz. Urz. ZCZWiFP z 1920 r. Nr 8, poz. 11).

Przypisy

1. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 5, poz. 41
2. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 17, poz. 153
3. Dz. Urz. ZCZW z 1919 r. Nr 35, poz. 407
4. Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 6, poz. 79
5. Dz. Urz. ZCZWiFP z 1920 r. Nr 2, poz. 20
6. Dz. Urz. ZCZWiFP z 1920 r. Nr 8, poz. 11
7. Dz. Urz. ZCZW z 1920 r. Nr 42, poz. 1058